Đột biến gen là gì và ảnh hưởng của tình trạng này đến cơ thể như thế nào là một vấn đề được nhiều nhà nghiên cứu quan tâm. Những thay đổi bởi đột biến gen có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và rối loạn chức năng ở người theo nhiều cách khác nhau. Hãy cùng tìm hiểu qua các yếu tố nổi bật nhất trong bài viết này.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của BS Bùi Ngọc Linh Trang, Khối Di truyền y học - Trung tâm Công nghệ cao Vinmec.
1. Đột biến gen là gì và các dạng đột biến xảy ra như thế nào?
Đột biến gen là tình trạng thay đổi không thể đảo ngược trong chuỗi DNA, dẫn đến sự khác biệt của trình tự một gen so với chuỗi gen thông thường ở phần lớn cá thể. Phạm vi của biến đổi có thể từ khối cấu tạo DNA đơn lẻ (như các cặp cơ sở) cho đến một phần lớn của nhiễm sắc thể chứa nhiều gen.
Vậy, các loại đột biến gen là gì? Đột biến gen có hai loại chính, bao gồm:
1.1 Đột biến di truyền
Đây là loại đột biến được truyền từ cha mẹ và tồn tại trong tất cả các tế bào của cơ thể suốt đời. Các đột biến này còn được gọi là đột biến dòng mầm vì tình trạng này có trong tế bào trứng hoặc tinh trùng của bố mẹ, được gọi là tế bào mầm.
Khi tế bào trứng và tế bào tinh trùng kết hợp để tạo phôi, tế bào trứng được thụ tinh sẽ mang DNA từ cả cha và mẹ. Nếu DNA này có đột biến, con cái sinh ra từ phôi đó sẽ mang đột biến trong mọi tế bào của họ.
1.2 Đột biến gen mắc phải (soma)
Đột biến soma xảy ra tại một thời điểm nào đó trong cuộc đời của mỗi cá nhân và chỉ tồn tại trong một số tế bào cụ thể, không phải trong tất cả các tế bào của cơ thể.
Những thay đổi phát sinh chủ yếu do các yếu tố môi trường như tia cực tím từ ánh nắng mặt trời hoặc do lỗi trong quá trình sao chép DNA khi phân chia tế bào. Các đột biến này được hình thành trong các tế bào soma (không phải là tế bào tinh trùng hoặc trứng), và không thể truyền sang thế hệ kế tiếp.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
