Hóa trị và xạ trị cái nào nặng hơn là câu hỏi thường gặp, nhưng rất khó để trả lời, vì mức độ nặng nhẹ của mỗi phương pháp phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Dù là hóa trị hay xạ trị thì phương pháp nào cũng tiềm ẩn những tác dụng phụ riêng. Vì vậy, bệnh nhân không nên quá quan tâm về vấn đề này mà nên thảo luận kỹ lưỡng với bác sĩ về phương pháp thích hợp nhất.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Ung Bướu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Tìm hiểu chung về hóa trị và xạ trị
Để có đáp án cho câu hỏi hóa trị và xạ trị cái nào nặng hơn, người bệnh cần hiểu về cơ chế hoạt động và tác động của từng phương pháp.
1.1 Hóa trị là gì?
Hóa trị đóng vai trò quan trọng trong điều trị ung thư, đây là phương pháp sử dụng thuốc truyền vào cơ thể để tiêu diệt tế bào ung thư. Phương pháp này được điều chỉnh phù hợp với từng loại ung thư và giai đoạn bệnh, giúp ức chế sự phát triển của khối u, giảm đau và hỗ trợ các phương pháp điều trị khác như xạ trị hay phẫu thuật.
1.2 Xạ trị là gì?
Xạ trị cũng là một trong những biện pháp điều trị ung thư quan trọng, có thể áp dụng độc lập hoặc kết hợp với các phương pháp khác như hóa trị và phẫu thuật. Xạ trị mang lại hiệu quả cao, nhất là đối với những bệnh nhân không thể hoặc không muốn phẫu thuật.
Bác sĩ sẽ tính toán liều lượng phóng xạ phù hợp cho từng bệnh nhân, sau đó dùng máy gia tốc tuyến tính để định hướng chính xác chùm tia xạ vào vị trí có khối u. Tia xạ sẽ tác động trực tiếp, tiêu diệt tế bào ung thư và ngăn chặn sự phát triển của chúng.
Trong phương pháp xạ trị, các bác sĩ sử dụng sóng năng lượng cao, có khả năng đi xuyên qua cơ thể và nhận dạng tế bào ung thư, sau đó phá hủy hoặc ngăn chặn sự phát triển của các tế bào này.
2. Tác dụng phụ của hóa trị và xạ trị cái nào nặng hơn?
Việc xác định hóa trị và xạ trị cái nào nặng hơn rất khó, bởi vì mỗi phương pháp đều có cơ chế tác động riêng biệt. Mức độ nặng nhẹ của mỗi phương pháp còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như loại ung thư, vị trí ung thư, mức độ di căn, tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân (bao gồm các bệnh lý đi kèm và tuổi tác).
Nhiều người bệnh ung thư thường lo lắng về mức độ nặng nhẹ giữa hóa trị và xạ trị vì lo sợ tác dụng phụ có thể xảy ra. Tuy nhiên, tác dụng phụ là một phần không thể tránh khỏi trong quá trình điều trị ung thư, bất kể sử dụng phương pháp nào.
Do đó, việc chủ động tìm hiểu về các tác dụng phụ tiềm ẩn và trao đổi với đội ngũ y tế là cách thực tế nhất, giúp bệnh nhân chuẩn bị tinh thần tốt hơn và vượt qua quá trình điều trị một cách hiệu quả.
2.1 Tác dụng phụ của hóa trị
Hóa trị có thể gây ra nhiều tác dụng phụ, bao gồm:
- Tình trạng thiếu máu và giảm bạch cầu trong cơ thể.
- Buồn nôn và nôn ói.
- Suy nhược và mệt mỏi.
- Rụng tóc.
- Tê bì và châm chích ở các chi.
Tuy nhiên, đây chỉ là một số tác dụng phụ phổ biến và không bao hàm tất cả những tác dụng phụ có thể xảy ra.
2.2 Tác dụng phụ của xạ trị
Xạ trị có thể gây ra một số tác dụng phụ, bao gồm:
- Phản ứng da và niêm mạc: Một số người sau khi xạ trị có thể gặp tình trạng da viêm đỏ, khô, bong tróc và loét niêm mạc.
- Rối loạn tiêu hóa: Buồn nôn, nôn ói là những tác dụng phụ thường gặp sau xạ trị. Tiêu chảy là tình trạng thường gặp khi xạ trị vào vùng bụng hoặc vùng chậu.
- Viêm đường tiết niệu: Viêm đường tiết niệu là một tác dụng phụ tiềm ẩn của xạ trị vùng chậu.
- Rối loạn tế bào máu: Tia xạ có thể tác động tiêu cực đến hệ thống máu và cơ quan tạo máu, dẫn đến tình trạng giảm sút số lượng bạch cầu, hồng cầu hoặc tiểu cầu.
Ngoài các tác dụng phụ kể trên, xạ trị còn có thể gây ra biến chứng muộn như xơ hóa và teo nhỏ các cơ quan trong vùng xạ trị. Một số triệu chứng toàn thân khác có thể gặp phải bao gồm mệt mỏi, chán ăn, chóng mặt, choáng váng,...
3. Làm thế nào để giảm tác dụng phụ của hóa trị và xạ trị?
Trước khi bắt đầu hóa trị hoặc xạ trị, bệnh nhân sẽ được bác sĩ cung cấp đầy đủ thông tin về phương pháp điều trị, bao gồm thời gian điều trị và các tác dụng phụ có thể gặp phải, từ đó giảm bớt lo lắng và cảm thấy an tâm hơn trong quá trình điều trị.
Để nâng cao hiệu quả điều trị, người bệnh ung thư cần áp dụng chế độ dinh dưỡng lành mạnh, nghỉ ngơi hợp lý. Khi da bị tổn thương do xạ trị hoặc hóa trị, người bệnh cần sử dụng kem dưỡng ẩm thường xuyên. Nếu bị tiêu chảy, buồn nôn, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ về việc sử dụng thuốc giảm nhẹ triệu chứng.
Rụng tóc là tác dụng phụ thường gặp trong quá trình hóa trị ung thư, nhưng không phải loại thuốc ung thư nào cũng gây ra tình trạng này. Tuy nhiên, hầu hết tóc sẽ mọc lại sau khi kết thúc liệu trình, mặc dù có thể màu sắc và độ dày không giống như trước đây.
Nhìn chung, tác dụng phụ hóa trị và xạ trị cái nào nặng hơn là một vấn đề phức tạp, bởi vì tác động của mỗi phương pháp phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Do vậy, không thể khẳng định chắc chắn phương pháp nào nặng nề hơn. Cả hóa trị và xạ trị đều có thể gây ra các tác dụng phụ ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
