Mổ nội soi cắt lọc sụn khớp gối là một thủ thuật phẫu thuật xâm lấn được thực hiện để mổ sụn khớp gối, giúp loại bỏ phần sụn khớp bị bong không hoàn toàn, loại bỏ dị vật. Bác sĩ sẽ thực hiện ca phẫu thuật bằng cách sử dụng một ống nội soi nhỏ có gắn camera và các dụng cụ phẫu thuật chuyên biệt đưa vào khớp gối.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Mai Anh Kha - Bác sĩ ngoại Chấn thương chỉnh hình - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
1. Thương tổn sụn khớp gối
Tổn thương sụn khớp gối có thể dẫn đến những cơn đau và sưng tấy tại khớp. Các triệu chứng này trở nên trầm trọng hơn khi người bệnh thực hiện các động tác xoay, ngồi xổm hoặc tham gia vào các hoạt động thể thao mạnh.
Các mảnh sụn rách có thể mắc kẹt trong khớp gối, gây đau đớn. Nếu một mảnh sụn lớn bị kẹt giữa các bề mặt ổ trục, đầu gối sẽ bị "khoá" lại và không thể co duỗi hoàn toàn.
Khi sụn khớp gối bị tổn thương, sụn khớp sẽ không tự phục hồi. Dù có khả năng tạo ra sụn mới, sụn này thường rất thô ráp và không bằng phẳng, điều này làm giảm khả năng chuyển động mượt mà của khớp. Một số biện pháp phẫu thuật có thể hỗ trợ tạo ra sụn khỏe mạnh:
- Kích thích tủy xương và thúc đẩy sụn phát triển bằng cách tạo ra các vi hạt chính xác trong xương xung quanh.
- Kỹ thuật ghép xương (OATS), còn gọi là kỹ thuật khảm, bao gồm việc di chuyển, cấy ghép sụn từ vị trí này sang vị trí khác.
- Còn phương pháp cấy tế bào sụn tự thân (ACI) yêu cầu thực hiện hai cuộc phẫu thuật: Trong cuộc phẫu thuật đầu tiên, các tế bào sụn được lấy ra và nuôi cấy trong phòng thí nghiệm trong vài tuần. Sau đó, trong cuộc phẫu thuật thứ hai, các tế bào sụn này sẽ được cấy ghép vào vùng cần điều trị.
Những phương pháp này có hiệu quả với các bệnh nhân có chấn thương sụn chêm nhỏ và khu trú. Thông thường, những bệnh nhân này là người trẻ và gặp phải tổn thương sụn do chấn thương (chẳng hạn như chấn thương trong thể thao), thay vì do sự hao mòn kéo dài trong nhiều năm.
2. Mổ nội soi cắt lọc sụn khớp gối
Mổ nội soi cắt lọc sụn khớp gối là một thủ thuật ngoại trú nhằm loại bỏ các sụn khớp bị rách. Quá trình này sử dụng các phương pháp xâm lấn tối thiểu để sửa chữa tổn thương sụn và yêu cầu người bệnh thực hiện các bài tập phục hồi chức năng chân sau mổ để đẩy nhanh quá trình hồi phục. Thông qua vật lý trị liệu, người bệnh sẽ dần lấy lại đầy đủ khả năng vận động của khớp gối và thường kéo dài khoảng 4-5 tháng.
2.1 Chỉ định và chống chỉ định mổ sụn khớp gối
Điều trị không phẫu thuật:
- Là phương pháp đầu tiên trong việc điều trị các thương tổn sụn khớp gối. Thời gian điều trị tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của người bệnh.
- Các biện pháp điều trị bao gồm chườm đá, sử dụng thuốc giảm đau và kháng viêm, đồng thời kết hợp với các bài tập vật lý trị liệu. Giảm cân cũng là một yếu tố quan trọng cần chú ý.
- Ngoài ra, việc băng thun ép gối có thể giúp kiểm soát tình trạng khớp gối phù nề.
Chỉ định mổ nội soi cắt lọc sụn khớp gối:
- Phẫu thuật sẽ được thực hiện ngay lập tức nếu nguyên nhân gây rách sụn khớp là nguyên nhân cơ học.
- Trong trường hợp điều trị nội khoa không hiệu quả, phẫu thuật sẽ được xem xét sau khoảng 6 tháng.
- Mổ sụn khớp gối bị chống chỉ định đối với những người lớn tuổi mắc bệnh thoái hóa khớp kèm theo và những bệnh nhân bị nhiễm trùng cấp tính.
2.2 Các bước chuẩn bị
Ca mổ sụn khớp gối được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm. Các phương tiện sử dụng trong ca mổ bao gồm:
- Garô để chặn máu ở vùng đùi.
- Bơm nước.
- Camera và thiết bị quang học.
- Dao đốt điện (ArthroCare).
- Dao mài (Shaver).
- Các dụng cụ phẫu thuật nội soi như hook, phanh kẹp và cắt.
Bệnh nhân: Người bệnh nằm ngửa, hai đầu gối gập 90 độ và để tự nhiên trên mặt đất.
Hồ sơ bệnh án: Cần đầy đủ thông tin và được kiểm tra kỹ càng.
2.3 Các bước tiến hành khi mổ sụn khớp gối
Khám và xác nhận thông tin bệnh nhân: Đảm bảo đúng người (tên, tuổi, v.v.), đúng chẩn đoán bệnh và bệnh nhân đủ sức khỏe để thực hiện mổ sụn khớp gối.
Thực hiện kỹ thuật mổ sụn khớp gối như sau:
- Cắm hai đường vào khớp gối từ phía trong và ngoài theo đúng đường khe khớp.
- Tiến hành nội soi để chẩn đoán chính xác toàn bộ bề mặt sụn khớp của xương bánh chè, lồi cầu trong và ngoài của đùi, cùng với mâm chày.
- Đánh dấu các vùng sụn khớp bị tổn thương, sau đó dùng Probe để kiểm tra bờ của tổn thương, giúp xác định những chỗ sụn không còn vững và đã bị bong ra.
- Những vùng sụn mềm cần được ghi lại, sau đó kiểm tra lại với Probe. Nếu sụn vẫn dính chặt, không cần cắt lọc.
- Dùng Shaver cắt lọc phần sụn không vững cho đến bờ sụn vững chắc.
- Kiểm tra lại bằng Probe để xác nhận rằng các bờ sụn còn lại vững chắc.
- Phẫu thuật nội soi tạo tổn thương dưới sụn (Microfracture) là phương pháp chỉ định cho các tổn thương sụn khớp hoàn toàn, đặc biệt là tại các vị trí chịu lực giữa đùi và mâm chày hoặc diện tiếp xúc của xương bánh chè.
- Phương pháp này chủ yếu áp dụng cho bệnh nhân trẻ có sụn khớp gối bị tổn thương do chấn thương, với diện khuyết sụn nhỏ hoặc vừa (< 4cm²).
- Sau khi đã loại bỏ phần sụn không còn vững chắc qua nội soi, bác sĩ sử dụng một cây móc nhọn để tạo các lỗ sâu từ 2-4 mm, cách nhau khoảng 2-4 mm, trên mặt xương tại diện khuyết sụn.
- Đối với khuyết sụn lớn hơn, phương pháp ghép sụn tự thân sẽ được áp dụng.
Các biến chứng có thể xảy ra khi mổ sụn khớp gối bao gồm: Nhiễm trùng vết mổ và đau tái phát do viêm thoái hóa khớp gối.
2.4 Sau phẫu thuật mổ sụn khớp gối
- Có thể thực hiện cắt chỉ sau 7 ngày.
- Để kiểm soát sự phù nề của sụn khớp gối, hãy sử dụng thuốc kháng viêm và băng thun để ép.
- Trong thời gian hậu phẫu, bệnh nhân cần dùng nạng để hỗ trợ đi lại.
- Vật lý trị liệu sẽ giúp quá trình hồi phục diễn ra nhanh chóng.
Mục tiêu phục hồi sớm sau mổ sụn khớp gối bao gồm:
- Làm thẳng đầu gối hoàn toàn, giảm sưng tấy và phục hồi khả năng điều khiển cơ tứ đầu.
- Bệnh nhân sẽ thực hiện động tác nâng chân thẳng với sự hỗ trợ của nẹp ngay sau phẫu thuật. Trong suốt sáu tuần sau đó, bệnh nhân sử dụng nẹp khi đi lại, giữ cho đầu gối thẳng.
- Phạm vi chuyển động bắt đầu từ 0 đến 90 độ mà không cần sử dụng trọng lượng trong các động tác.
Sau sáu tuần, niềng chân được tháo ra khi khả năng kiểm soát cơ tứ đầu đã đạt mức tốt. Phạm vi chuyển động bắt đầu tăng dần sau tuần thứ sáu, nhưng bệnh nhân cần tránh các hoạt động mạnh cho đến khi tròn 12 tuần. Ở tuần thứ 12, các bài tập nhẹ nhàng như bơi lội hoặc sử dụng máy tập thể dục được khuyến khích.
Mổ nội soi cắt lọc sụn khớp gối là một phương pháp hiện đại, tiên tiến, được ứng dụng phổ biến trong điều trị các vấn đề liên quan đến sụn khớp gối, mang lại hiệu quả cao và giúp người bệnh nhanh chóng phục hồi.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
