Thoái hóa khớp gối là là bệnh khá phổ biến ở người lớn tuổi hoặc vận động viên thể thao. Bệnh gây ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động hàng ngày và có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Vì thế, việc chẩn đoán thoái hóa khớp gối rất quan trọng để đưa ra phương án điều trị đúng giúp hạn chế các rủi ro có thể xảy ra.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của Thạc sĩ, Bác sĩ Võ Sỹ Quyền Năng, Trưởng khoa Phẫu thuật khớp gối và cổ chân, tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
1. Tổng quan bệnh thoái hóa khớp gối
Sự thoái hóa khớp gối là quá trình biến đổi của sụn khớp và xương dưới sụn, từ đó hình thành các gai xương, dẫn đến biến dạng của khớp. Ngoài ra, có thể xuất hiện tổn thương của các cấu trúc bên trong khớp như màng hoạt dịch, dây chằng và sụn chêm.
Khi khớp bị tổn thương nghiêm trọng, chất lượng của dịch khớp giảm đi làm tăng ma sát giữa các bề mặt của đầu khớp. Sụn bề mặt của khớp gối bị mài mòn, dẫn đến sự co hẹp của khe khớp, ảnh hưởng đến khả năng vận động của khớp gối, gây đau đớn và khó khăn trong việc vận động.
2. Nguyên nhân thoái hóa khớp gối
2.1. Tuổi tác
Bệnh thoái hóa khớp gối thường xảy ra ở những người lớn tuổi. Nguyên nhân chủ yếu do lão hóa bởi tuổi tác. Đặc biệt là những người đã từng làm việc chân tay nặng nhọc, thường xuyên mang vác vật nặng, phải đứng lâu cũng như những người bị béo phì.
Thoái hóa khớp gối là một căn bệnh phức tạp có tác động không nhỏ tới cuộc sống và sinh hoạt của người bệnh. Người bị thoái hóa khớp gối cũng nên lưu ý bên cạnh chế độ ăn uống và tập luyện phù hợp. Vậy bị thoái hóa khớp gối có nên đi bộ không?
Nội dung trắc nghiệm được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ y khoa, Võ Sỹ Quyền Năng , chuyên khoa Ngoại chấn thương chỉnh hình , Trung tâm Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
2.2. Cân nặng
Thừa cân sẽ gia tăng áp lực lên các khớp, đặc biệt là khớp đầu gối. Các nghiên cứu cho thấy, cứ mỗi 0,45kg cân nặng tăng thêm, áp lực lên khớp đầu gối sẽ tăng thêm khoảng 1,35 đến 1,8kg.
2.3. Giới tính
Phụ nữ trên 55 tuổi thường có chẩn đoán thoái hóa khớp gối cao hơn nam giới. Do dây chằng trước khớp gối yếu và thường xuyên sử dụng giày cao gót, tăng áp lực lên sụn khớp, dẫn đến sự thoái hóa nhanh chóng.
2.4. Di truyền
Các yếu tố này bao gồm sự đột biến di truyền (làm tăng nguy cơ viêm khớp gối ở độ tuổi trẻ) và hình dạng không bình thường của xương xung quanh khớp gối (dẫn đến việc sụn khớp dễ bị thoái hóa sớm).
2.5. Chấn thương khớp
Cũng có trường hợp mắc bệnh nguyên nhân từ chấn thương của khớp, bao gồm: đứt dây chằng khớp gối, vỡ hoặc nứt cầu dưới xương đùi hoặc xương chày cũng như nứt hoặc vỡ xương bánh chè.
Ngoài ra, thoái hóa khớp gối có thể xuất phát từ yếu tố thuận lợi của trục chi dưới, do các bất thường về cấu trúc cơ thể hoặc do tổn thương của khớp gối từ các nguyên nhân viêm nhiễm. Đồng thời, nguyên nhân cũng là do chấn thương xương đùi, xương chậu (vỡ, rạn, nứt, gãy...).
2.6. Vận động viên thể thao
Những người thường chơi các môn thể thao đòi hỏi vận động khớp gối nhiều như bóng đá, quần vợt… có nguy cơ cao bị suy yếu khớp gối. Nguy cơ này càng tăng lên khi trải qua chấn thương trong quá trình tập luyện.
2.7. Những bệnh về cơ xương khớp khác
Những bệnh nhân bị viêm khớp dạng thấp có nguy cơ thoái hóa khớp cao. Ngoài ra, các bệnh lý khác như thừa sắt hoặc dư thừa hormone tăng trưởng cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh thoái hóa khớp.
3. Triệu chứng thoái hóa ở khớp gối
Các dấu hiệu cho thấy cần chẩn đoán thoái hóa khớp gối thường là tình trạng đau ở khớp gối bị thoái hóa cùng các biểu hiện như: đau xung quanh khớp gối hoặc chỉ đau tại một số điểm cụ thể.
Ban đầu, cơn đau thường nhẹ, đặc biệt là khi thực hiện các hoạt động như đi lại nhiều, leo cầu thang hoặc đi lên đường dốc. Thường thì cơn đau xuất hiện vào buổi tối. Đây là dấu hiệu đầu tiên của bệnh.
Về sau, khớp gối có thể sưng lên do viêm hoặc do dịch trong khớp tràn ra ngoài. Nếu dịch được hút ra, đau có thể giảm nhưng có thể tái phát sau vài ngày. Khi bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, người bị thoái hóa ở khớp gối có thể gặp phải tình trạng cứng khớp, đặc biệt rõ vào buổi sáng khi mới thức dậy.
Tuy nhiên, những triệu chứng của bệnh sẽ biểu hiện khác nhau qua 4 giai đoạn. Mỗi giai đoạn sẽ có những dấu hiệu đặc trưng như:
- Giai đoạn 1: Các triệu chứng không biểu hiện rõ vì thế sẽ gây cản trở trong việc chẩn đoán thoái hóa khớp gối.
- Giai đoạn 2: Bắt đầu xuất hiện các triệu chứng như đau sau khi đi hoặc chạy, cứng khớp và đau khi uốn người hoặc cúi xuống.
- Giai đoạn 3: Bệnh nhân cảm thấy đau thường xuyên, cứng khớp khi ngồi lâu hoặc vào buổi sáng, sưng khớp nếu di chuyển liên tục.
- Giai đoạn 4: Cơn đau xuất hiện mỗi khi di chuyển, khớp trở nên cứng và đôi khi tê liệt.
4. Thoái hóa khớp gối có thể lây sang người khác không?
Bệnh thoái hóa ở khớp gối không có khả năng lây truyền từ người này sang người khác.
5. Đối tượng nguy cơ thoái hóa khớp gối
Các nhóm đối tượng cần chẩn đoán thoái hóa khớp gối bao gồm:
- Tuổi tác: Người lớn tuổi, đặc biệt là người già, có nguy cơ cao hơn bị thoái hóa ở khớp gối.
- Người lao động với công việc đòi hỏi sức lao động nặng nhọc, đeo đai hoặc mang vác nhiều trọng lượng.
- Người bị béo phì.
- Người có tiền sử chấn thương khớp như đứt dây chằng khớp gối, gãy, hoặc nứt ở khu vực cầu dưới xương đùi.
6. Các biện pháp chẩn đoán thoái hóa khớp gối
Để đưa ra chẩn đoán thoái hóa khớp gối, có thể thực hiện các phương pháp dựa trên diễn tiến của bệnh, bao gồm kiểm tra vùng khớp gối cụ thể và kiểm tra toàn bộ cơ thể.
Tiếp theo, dựa trên tình trạng bệnh, có thể tiến hành một số xét nghiệm như:
- Chụp X-quang: Chẩn đoán thoái hóa khớp gối qua việc xác định mức độ tổn thương của xương và sụn cũng như phát hiện sự có mặt của các gai xương nếu có.
- Chụp cắt lớp vi tính (CT): Trong các trường hợp cần phân tích sâu và đòi hỏi kết quả nhanh chóng và chính xác, các bác sĩ thường sẽ lựa chọn phương pháp này.
- Chụp cộng hưởng từ (MRI): Phương pháp này được áp dụng khi kết quả của việc chụp X-quang không đưa ra thông tin rõ ràng về tình trạng bệnh.
- Nếu khớp bị sưng, bác sĩ có thể sử dụng siêu âm để kiểm tra khớp. Nếu có điều kiện vệ sinh hoàn hảo, bác sĩ có thể thực hiện chẩn đoán thoái hóa khớp gối bằng cách chọc hút.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
