Phản ứng dị ứng kéo dài bao lâu phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của dị ứng. Thời gian phản ứng có thể từ vài giờ đến vài tuần. Dấu hiệu và triệu chứng cần chú ý bao gồm ngứa, phát ban, sưng tấy, khó thở, chảy nước mũi, hắt hơi và đau mắt. Nhận biết thời gian và triệu chứng của phản ứng dị ứng để có phương án điều trị kịp thời và hiệu quả.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Miễn Dịch Dị Ứng - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Phản ứng dị ứng là gì?
Phản ứng dị ứng xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể nhầm lẫn một chất vô hại (kháng nguyên) là mối đe dọa và kích hoạt các phản ứng khác nhau để chống lại kháng nguyên.
Những phản ứng miễn dịch này giải phóng các chất hóa học như histamine, làm kích hoạt các triệu chứng như ngứa, đỏ, phát ban, sổ mũi, sưng và trong các trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến sốc phản vệ (một loại phản ứng dị ứng có thể đe dọa tính mạng), gây ra các triệu chứng nghiêm trọng như khó thở.
Các tác nhân gây dị ứng phổ biến bao gồm:
- Phấn hoa
- Mạt bụi
- Lông thú cưng
Một số loại thực phẩm (như đậu phộng, các loại hạt cây, động vật có vỏ và trứng)
- Vết côn trùng đốt
- Một số loại thuốc
Mức độ nghiêm trọng của phản ứng với dị ứng có thể từ nhẹ đến nguy hiểm tính mạng. Các phản ứng nhẹ như viêm mũi dị ứng hoặc mề đay, có thể gây khó chịu nhưng thường không nguy hiểm. Các phản ứng nghiêm trọn như sốc phản vệ, có thể đe dọa tính mạng và cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.
Phản ứng dị ứng có thể dao động từ nhẹ đến nghiêm trọng. Một số phản ứng chỉ ảnh hưởng đến một phần nhỏ của cơ thể, trong khi những phản ứng nghiêm trọng hơn có thể ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể hoặc đe dọa tính mạng.
Đối với những cá nhân có tiền sử bị dị ứng nặng, việc mang theo thuốc cấp cứu như ống tiêm tự động epinephrine và thông báo cho người khác về tình trạng dị ứng của mình là điều rất cần thiết. Người sống cùng với bệnh nhân cũng cần biết cách xử trí trong trường hợp xảy ra phản ứng dị ứng.
2. Phản ứng dị ứng và phản ứng quá mẫn có giống nhau không?
Thông thường, các thuật ngữ "phản ứng dị ứng" và "quá mẫn" đều mô tả khi hệ miễn dịch phản ứng quá mức với một chất vô hại nhưng có sự khác biệt nhỏ giữa hai tình trạng này.
- "Phản ứng dị ứng" là thuật ngữ rộng, dùng để chỉ bất kỳ phản ứng miễn dịch nào với dị nguyên, từ nhẹ đến nghiêm trọng.
- "Phản ứng quá mẫn" chỉ những phản ứng miễn dịch bất thường và nghiêm trọng hơn với dị nguyên.
Tất cả các phản ứng quá mẫn đều là phản ứng dị ứng nhưng không phải tất cả phản ứng dị ứng đều là phản ứng quá mẫn. Ví dụ, viêm mũi dị ứng do phấn hoa là phản ứng dị ứng nhưng không phải phản ứng quá mẫn nếu không nghiêm trọng.
3. Các dấu hiệu và triệu chứng của phản ứng với dị ứng
Triệu chứng của phản ứng dị ứng phụ thuộc vào cách tiếp xúc với chất gây dị ứng: qua da, đường hô hấp, đường tiêu hóa hoặc tiêm chích. Ngoài ra còn phụ thuộc vào loại và mức độ nghiêm trọng của phản ứng.
Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến của phản ứng với dị ứng:
3.1 Triệu chứng trên da
- Ngứa
- Mề đay (mụn đỏ, nổi cộm, gây ngứa)
- Đỏ da
3.2 Triệu chứng đường hô hấp
- Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi
- Hắt hơi
- Ho
- Thở khò khè
3.3 Triệu chứng đường tiêu hóa
3.4 Triệu chứng thần kinh
- Chóng mặt
- Lẫn lộn
- Lo âu
3.5 Triệu chứng về mắt
Ngứa
- Đỏ mắt
- Sưng mắt
3.6 Sốc phản vệ (phản ứng dị ứng đe dọa tính mạng)
- Khó thở
- Nhịp tim nhanh
- Mạch yếu
- Huyết áp giảm
- Thở dốc
- Ngất xỉu
- Sưng (đặc biệt là mặt, môi, mắt)
Cần gọi cấp cứu ngay nếu người bệnh xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào sau đây trong phản ứng dị ứng vì đây có thể là dấu hiệu của một phản ứng nghiêm trọng, đe dọa tính mạng.
- Sưng mặt, môi, lưỡi hoặc họng.
- Khó thở hoặc thở khò khè.
- Nhịp tim nhanh hoặc đau ngực.
- Chóng mặt, choáng váng hoặc ngất xỉu.
- Buồn nôn và nôn.
- Đau bụng.
- Cảm giác như cổ họng đang bị tắc nghẽn hoặc không thể nuốt được.
- Mạch nhanh hoặc yếu.
4. Phản ứng dị ứng kéo dài bao lâu?
Phản ứng dị ứng kéo dài bao lâu? Các phản ứng dị ứng nhẹ như mày đay, viêm mũi dị ứng hoặc nghẹt mũi có thể giảm bớt trong vài giờ đến một ngày với sự hỗ trợ của thuốc điều trị, tiêm dị ứng hoặc tự hết theo cơ chế tự nhiên.
Đối với các phản ứng dị ứng nghiêm trọng như sốc phản vệ, có thể nguy hiểm đến tính mạng và cần được điều trị ngay lập tức tại bệnh viện. Dù được chăm sóc y tế kịp thời, việc hồi phục từ phản ứng dị ứng nặng có thể mất vài ngày hoặc lâu hơn.
Phản ứng dị ứng kéo dài bao lâu còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại và mức độ nghiêm trọng của phản ứng, hệ thống miễn dịch của từng người và cách điều trị. Một số phản ứng dị ứng có thể xảy ra nhiều lần theo mùa như vào mùa phấn hoa, khiến cảm giác như phản ứng kéo dài hơn.
Nếu nghi ngờ có phản ứng dị ứng, cần tìm sự chăm sóc y tế ngay lập tức. Đối với dị ứng mạn tính, việc điều trị thường bao gồm tránh các tác nhân gây dị ứng và sử dụng thuốc theo chỉ định. Hãy theo hướng dẫn của bác sĩ và theo dõi triệu chứng để đảm bảo hồi phục hoàn toàn, giảm nguy cơ dị ứng trong tương lai.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
