U nang tuyến giáp đa nhân thường có kích thước tương đối lớn, làm chèn ép lên các cơ quan lân cận như khí quản, thanh quản, thực quản và gây khó thở, khàn tiếng hoặc nuốt nghẹn. Các nhân lành tính kích thước lớn hoặc ác tính sẽ được bác sĩ chỉ định mổ. Vậy người bệnh có những lưu ý gì khi mắc phải u nang tuyến giáp đa nhân?
1. U nang tuyến giáp là gì?
U nang tuyến giáp còn được gọi là bướu giáp nhân là 1 dạng u tuyến giáp xảy ra khi một vùng của mô tuyến giáp tăng sinh bất thường hình thành nên khối u bên trong chứa dịch lỏng có kích thước từ vài milimet đến vài centimet. Đa số các trường hợp u nang tuyến giáp là lành tính, nhất là các nang chỉ chứa dịch. Trường hợp u nang chứa thêm các thành phần mô đặc thì tỷ lệ ung thư cao hơn.
U nang tuyến giáp đa nhân hay bướu giáp đa nhân là tình trạng bướu cổ có nhiều nốt (nhân). Các nhân to có thể được nhìn thấy rõ ràng hoặc phát hiện tình cờ khi siêu âm. Bướu giáp đa nhân có liên quan đến nguy cơ ung thư tuyến giáp cao hơn do đó khi bị bướu giáp đa nhân bệnh nhân có thể cần tới sàng lọc ung thư tuyến giáp. Phân loại bướu giáp đa nhân gồm có:
- Bướu giáp đa nhân độc: Là bướu giáp tăng sản xuất hormone gây cường chức năng tuyến giáp
- Bướu giáp đa nhân không độc: Là tình trạng nhân giáp mọc lên trong 2 thuỳ chỉ làm thay đổi cấu trúc của tuyến giáp mà không gây rối loạn sản xuất hormone
2. Nguyên nhân gây ra u nang tuyến giáp đa nhân
Căn nguyên của phát sinh u nang tuyến giáp đa nhân hiện không rõ ràng nhưng có thể phát triển từ bướu giáp đơn thuần hoặc bướu giáp lan toả. Ngoài ra, viêm tuyến giáp Hashimoto (Viêm tuyến giáp tự miễn) liên quan đến nguy cơ xuất hiện nhân giáp cao hơn. Các yếu tố nguy cơ gây ra u nang tuyến giáp đa nhân gồm có:
- Thiếu iod;
- Giới tính nữ;
- Lớn tuổi;
- Tiền sử gia đình có người bị bướu giáp đa nhân.
Các nốt trong bướu giáp được hình thành và phát triển với tốc độ khác nhau, lại kết hợp với yếu tố thuốc, ăn uống, gen diễn ra trong nhiều năm vì vậy thường gặp các trường hợp bướu giáp đa nhân ở người tuổi trung niên.
3. Chẩn đoán u nang tuyến giáp đa nhân
Thông thường bướu giáp đa nhân không gây ra triệu chứng, có thể không nhìn thấy và chỉ được phát hiện thông qua kiểm tra sức khỏe định kỳ. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp bướu giáp đa nhân đã thể hiện rõ 1 khối u ở phía trước cổ, có thể nhìn thấy ngay. Đôi khi các triệu chứng của tuyến giáp hoạt động quá mức hoặc kém hoạt động như:
- Cường giáp: Sụt cân, run tay, đánh trống ngực, bốc hỏa, rối loạn giấc ngủ, lo âu.
- Suy giáp: Tăng cân, khô da, chuột rút, táo bón, không chịu được lạnh.
Để chẩn đoán các biến chứng của u nang tuyến giáp đa nhân bác sĩ có thể cần tới xét nghiệm máu nhằm định lượng hormone tuyến giáp (TSH, FT3, FT4), kháng thể tuyến giáp (Anti TPO) qua đó đánh giá hoạt động của tuyến giáp và đưa ra phương án điều trị phù hợp. Ngoài ra, siêu âm là phương pháp tốt nhất để đánh giá kích thước tuyến giáp, đặc điểm về kích thước, số lượng, vôi hoá, phản âm, đường viền, hình dạng đặc hay dạng nang. Sinh thiết tuyến giáp được dùng khi nghi ngờ về khả năng ung thư tuyến giáp.
4. Điều trị u nang tuyến giáp đa nhân
Có nhiều phương pháp điều trị bướu giáp đa nhân như thuốc kháng giáp, iod phóng xạ hoặc phẫu thuật. Tùy từng trường hợp mà người bệnh được chỉ định phương pháp điều trị, thậm chí là kết hợp cả 3 phương pháp, cụ thể như sau:
- Phương pháp iod phóng xạ: Cơ chế hoạt động phá huỷ một phần tuyến giáp, giúp thu nhỏ tuyến giáp. Người bệnh sẽ được uống 1 ly nước chứa liều lượng iod theo chỉ định, các tế bào tuyến giáp sẽ hấp thu iod và bị phá huỷ. Tuyến giáp có thể sản xuất hormone trở lại nhưng cũng có những trường hợp suy giáp cần phải tiếp tục điều trị với thuốc hormone.
- Thuốc kháng giáp: Methimazole và propylthiouracil cần dùng trong thời gian dài. Người bệnh có thể gặp các tác dụng phụ như giảm bạch cầu hạt, nhiễm độc gan, viêm mạch,...
- Phẫu thuật loại bỏ u nang tuyến giáp: Thường được chỉ định khi tế bào nhân tuyến giáp là ung thư, giang giáp tái phát, kích thước lớn, bướu nhân giáp lành tính lớn hơn 4 cm và các u nang tuyến giáp đa nhân có biến chứng.
- Sau phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp hoặc người bệnh bị suy giáp thì cần sử dụng thuốc bổ sung hormone tuyến giáp suốt đời.
Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu u nang tuyến giáp là gì, dấu hiệu và cách nhận biết hiệu quả.
Xem thêm: Hướng dẫn chẩn đoán u tuyến giáp
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
