Bài viết được cố vấn chuyên môn bởi ThS. Hoàng Thanh Hương - Khối Sản xuất tế bào, Trung tâm Công nghệ cao, Hệ thống Y tế Vinmec.
1. Liệu pháp miễn dịch tự thân (AIET) là gì?
Liệu pháp miễn dịch tự thân (Autologous Immune Enhancement Therapy – AIET) là phương pháp điều trị ung thư tiên tiến, sử dụng chính các tế bào miễn dịch của bệnh nhân như tế bào giết tự nhiên NK (Natural Killer cell) hoặc tế bào T gây độc (CTLs – cytotoxic T lymphocytes) để nhận diện và tiêu diệt tế bào ung thư. Nguyên lý của liệu pháp này là phân tách các tế bào miễn dịch từ máu ngoại vi người bệnh, nuôi cấy chọn lọc, hoạt hóa trong môi trường đặc biệt để gia tăng số lượng và khả năng tiêu diệt tế bào ung thư, sau đó truyền trở lại các tế bào này vào cơ thể của chính bệnh nhân đó.
AIET đang được áp dụng tại Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec và mang lại hiệu quả tích cực cho người bệnh, đặc biệt trong điều trị các dạng ung thư thể rắn: ung thư phổi, vú, đại trực tràng,…
2. Vì sao liệu pháp này ngày càng nhận được sự quan tâm trong y học hiện đại?
2.1 Sử dụng tế bào của chính bệnh nhân giúp giảm nguy cơ đào thải
Vì tế bào miễn dịch được lấy từ chính cơ thể người bệnh, nên hầu như không xảy ra hiện tượng thải ghép hay phản ứng miễn dịch bất lợi. Đảm bảo tính tương thích sinh học cao và an toàn cho bệnh nhân.
2.2 Tăng cường khả năng tiêu diệt tế bào ung thư
Tế bào miễn dịch (tế bào giết tự nhiên NK, tế bào T gây độc, …) sau khi được nuôi cấy, kích hoạt và tăng số lượng ngoài cơ thể sẽ có khả năng nhận diện và tiêu diệt tế bào ung thư mạnh hơn.
Đây là một dạng "huấn luyện" lại hệ miễn dịch để nhận diện chính xác mầm bệnh để tăng hiệu quả tiêu diệt tế bào ung thư.
2.3 Giảm thiểu tối đa tác dụng phụ so với các phương pháp điều trị tiêu chuẩn như hóa trị/xạ trị
AIET không độc hại đối với các tế bào lành, không gây buồn nôn, rụng tóc, giảm sức đề kháng như khi điều trị bằng hóa trị hoặc xạ trị.
Bệnh nhân có thể duy trì sinh hoạt bình thường trong và sau quá trình điều trị, giúp đảm bảo sức khỏe thể chất – tinh thần của người bệnh.
2.4 Cải thiện chất lượng sống
Nhiều nghiên cứu (như tại Vinmec hoặc các trường hợp lâm sàng ở Ấn Độ) cho thấy bệnh nhân sau điều trị bằng AIET có sức khỏe ổn định hơn, tinh thần tốt hơn và giảm đau rõ rệt.
Phù hợp với mục tiêu điều trị hỗ trợ, kéo dài thời gian sống, duy trì và tăng cường chất lượng sống ở bệnh nhân ung thư giai đoạn muộn.
2.5 Có thể kết hợp với các phương pháp điều trị khác
AIET không thay thế hoàn toàn hóa trị, phẫu thuật hoặc xạ trị nhưng có thể kết hợp để tăng hiệu quả điều trị tổng thể lên đến 20-30%.
Có thể áp dụng trong giai đoạn sau hóa trị để phục hồi hệ miễn dịch hoặc trong giai đoạn không còn đáp ứng với các phương pháp điều trị khác.
2.6 Hiệu quả với nhiều loại ung thư
Liệu pháp tăng cường miễn dịch tự thân (AIET) đã được áp dụng thử nghiệm hoặc lâm sàng trên nhiều loại ung thư thể rắn: đại trực tràng, phổi, gan, vú, buồng trứng, tụy, bàng quang,...
Có kết quả đáng khích lệ cả ở bệnh nhân giai đoạn muộn hoặc không còn khả năng phẫu thuật và kháng trị.
3. Hiệu quả rõ ràng của liệu pháp tăng cường miễn dịch tự thân (AIET) tại Vinmec
*Trường hợp 1: bệnh nhân ung thư đại tràng sống khỏe sau 7 năm điều trị
Bệnh nhân nữ, 58 tuổi được chẩn đoán ung thư đại tràng vào năm 2019, đã được phẫu thuật cắt bỏ đại tràng phải và loại bỏ hạch di căn. Bệnh nhân được hóa trị bổ trợ 12 chu kỳ FOLFOX (kết thúc vào tháng 05/2020) kết hợp với truyền liệu pháp miễn dịch tự thân AIET 6 tháng/lần tại Vinmec. Hiện nay, bệnh nhân tái khám định kỳ tại Vinmec 3 tháng/lần, kết quả không nghi ngờ ung thư tái phát hay thứ phát, tình trạng bệnh hiện đang ổn định.
*Các trường hợp lâm sàng khác đã được công bố:
Ung thư tụy giai đoạn muộn: nghiên cứu cuả Baskar (2015) được công bố trên Indian Journal of Cancer mô tả một bệnh nhân ung thư tuyến tụy không thể phẫu thuật, đã trải qua liệu pháp tăng cường miễn dịch tự thân (AIET). Sau khi điều trị, bệnh nhân đã sống thêm nhiều năm mà không có sự tiến triển của bệnh. Điều này đã cho thấy tiềm năng của liệu pháp tăng cường miễn dịch tự thân (AIET) trong việc kéo dài sự sống cho bệnh nhân ung thư giai đoạn muộn.
Ung thư đại trực tràng giai đoạn IV: Bệnh nhân nữ 50 tuổi được chẩn đoán ung thư đại trực tràng giai đoạn IV với đột biến KRAS. Bệnh nhân đã được hóa trị và xạ trị, tuy nhiên tình trạng đáp ứng không kéo dài và chỉ số kháng nguyên CEA tăng trở lại sau 2 tháng điều trị. Tình trạng sức khỏe của bệnh nhân không thể chống chịu lại những tác dụng phụ của hóa trị nên sau đó đã được chỉ định sử dụng liệu pháp tăng cường miễn dịch tự thân (AIET). Sau 6 lần truyền AIET, mức độ kháng nguyên CEA giảm mạnh, các tổn thương giảm đáng kể và không có phản ứng phụ nghiêm trọng nào được ghi nhận (Subramani et al., 2013).
Liệu pháp miễn dịch tự thân không chỉ đơn thuần là một lựa chọn điều trị ung thư mới – nó còn là niềm hy vọng sống khỏe và sống có chất lượng cho hàng triệu người đang chiến đấu với căn bệnh nan y này.
Với bằng chứng lâm sàng cải thiện rõ rệt, liệu pháp tăng cường miễn dịch tự thân (AIET) đã được chứng minh là một phương pháp an toàn và hiệu quả, mở ra hy vọng mới cho bệnh nhân ung thư tại Việt Nam và trên thế giới.
Để biết thêm về liệu pháp tăng cường miễn dịch tự thân (AIET) trong hỗ trợ điều trị ung thư, quý khách hàng vui lòng đặt lịch trên website hoặc liên hệ HOTLINE 0936 246 199.
Để đặt lịch khám tại viện, quý khách vui lòng liên hệ HOTLINE hoặc đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Tài liệu tham khảo:
[1] Baskar et al. (2015). Prolonged survival of a patient with inoperable, locally advanced adenocarcinoma of pancreas after autologous immune enhancement therapy with chemotherapy. Indian Journal of Cancer, 52(3), 395-396.
[2] Subramani et al. (2013). Autologous immune enhancement therapy: A case report of a stage IV colonic cancer. Oncology Letters. 2013 May;5(5):1611-1614. DOI: 10.3892/ol.2013.1246. PMID: 23761827; PMCID: PMC3678846.
