Viêm đại tràng có ăn được lạc không là thắc mắc phổ biến của nhiều bệnh nhân. Đối với người mắc viêm đại tràng, việc tiêu thụ lạc có thể gây ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, đặc biệt là khi niêm mạc đại tràng đang bị viêm loét hoặc kích ứng. Vì vậy, cần hiểu rõ tác động của lạc đối với bệnh và cách sử dụng thực phẩm này một cách hợp lý để tránh làm trầm trọng thêm triệu chứng.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Nguyên nhân gây viêm đại tràng cấp tính
Viêm đại tràng cấp tính là tình trạng viêm nhiễm đột ngột ở niêm mạc đại tràng, do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Trong một số trường hợp, người bệnh có thể nhầm lẫn với các bệnh lý đại tràng khác như polyp đại tràng hay hội chứng ruột kích thích. Dưới đây là các nguyên nhân thường gặp dẫn đến viêm đại tràng cấp tính:
1.1 Ngộ độc thực phẩm và dị ứng thức ăn
Việc tiêu thụ thực phẩm bị nhiễm khuẩn, ôi thiu hoặc chưa được chế biến kỹ có thể dẫn đến ngộ độc thực phẩm, gây tổn thương niêm mạc đại tràng và kích thích phản ứng viêm. Ngoài ra, một số trường hợp dị ứng thực phẩm cũng có thể gây ra phản ứng viêm tại đại tràng.
1.2 Nhiễm khuẩn và nhiễm virus
Viêm đại tràng cấp tính có thể do nhiễm các loại vi khuẩn như Shigella (lỵ trực khuẩn), Salmonella (vi khuẩn thương hàn), Vibrio cholerae (vi khuẩn tả) hoặc Escherichia coli (E. coli). Ngoài ra, một số loại virus như rotavirus cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh, đặc biệt là ở trẻ nhỏ.
1.3 Rối loạn miễn dịch
Một số trường hợp viêm đại tràng cấp tính có liên quan đến rối loạn miễn dịch, khi hệ thống miễn dịch tấn công nhầm vào niêm mạc đại tràng, gây ra tình trạng viêm loét. Đây cũng là cơ chế liên quan đến các bệnh lý viêm ruột mạn tính như viêm loét đại tràng và bệnh Crohn.
1.4 Ảnh hưởng từ táo bón kéo dài và thuốc
Táo bón kéo dài có thể làm tăng áp lực lên thành đại tràng, gây tổn thương niêm mạc và dẫn đến viêm. Ngoài ra, việc lạm dụng thuốc giảm đau không steroid (NSAIDs) hoặc kháng sinh kéo dài có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, khiến niêm mạc đại tràng dễ bị tổn thương và viêm nhiễm.
2. Nguyên nhân gây viêm đại tràng mãn tính
Viêm đại tràng mãn tính là tình trạng viêm kéo dài ở niêm mạc đại tràng, có thể tiến triển từ viêm đại tràng cấp tính hoặc xuất phát từ các rối loạn không rõ nguyên nhân. Dựa trên nguyên nhân gây bệnh, viêm đại tràng mãn tính được chia thành hai nhóm chính:
- Viêm đại tràng mãn tính có nguyên nhân: Trường hợp này thường xảy ra khi viêm đại tràng cấp tính không được điều trị triệt để, dẫn đến viêm kéo dài và tổn thương niêm mạc đại tràng.
- Viêm đại tràng mãn tính không rõ nguyên nhân: Trong một số trường hợp, viêm đại tràng mãn tính không xác định được nguyên nhân cụ thể, được gọi là viêm đại tràng không đặc hiệu. Đây là tình trạng viêm kéo dài không liên quan đến nhiễm trùng hay bệnh lý cụ thể nào.
Viêm đại tràng mãn tính có thể gây ra nhiều biến chứng nếu không được kiểm soát kịp thời. Do đó, việc chủ động đi khám định kỳ và duy trì chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý là rất quan trọng trong quá trình điều trị và phòng ngừa bệnh. Vậy bị viêm đại tràng có ăn được lạc không?
3. Viêm đại tràng có ăn được lạc không?
Lạc (đậu phộng) là thực phẩm giàu dinh dưỡng, nhưng với người mắc viêm đại tràng, việc tiêu thụ lạc có thể gây ra một số ảnh hưởng tiêu cực. Lý do là vì lạc chứa hàm lượng chất xơ khá cao, có thể làm tăng áp lực lên niêm mạc đại tràng, gây đầy hơi, thậm chí làm trầm trọng thêm tình trạng tiêu chảy – những triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân viêm đại tràng.
Tuy nhiên, khả năng dung nạp lạc có thể khác nhau ở từng người, tùy thuộc vào mức độ viêm và cơ địa. Do đó, người bệnh cần theo dõi phản ứng của cơ thể khi ăn lạc và điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp.
Ngoài lạc, việc sử dụng các thực phẩm dinh dưỡng như sữa hoặc các sản phẩm bổ sung khác cũng cần được cân nhắc. Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi đưa lạc hoặc bất kỳ thực phẩm nào vào chế độ ăn hằng ngày. Bác sĩ sẽ dựa trên tình trạng bệnh lý cụ thể để đưa ra khuyến nghị phù hợp, giúp người bệnh kiểm soát triệu chứng và duy trì sức khỏe tốt nhất.
Nếu muốn sử dụng lạc, người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn của chuyên gia y tế, lựa chọn cách chế biến phù hợp (như lạc rang chín kỹ, không tẩm gia vị) và kiểm soát khẩu phần để tránh ảnh hưởng xấu đến hệ tiêu hóa. Quan trọng nhất là duy trì một chế độ ăn uống cân bằng, hạn chế thực phẩm có nguy cơ kích thích niêm mạc đại tràng, giúp cải thiện tình trạng bệnh và nâng cao chất lượng cuộc sống.
4. Viêm đại tràng ăn lạc có ảnh hưởng gì không?
Lạc (đậu phộng) là thực phẩm giàu dinh dưỡng, nhưng với người mắc viêm đại tràng, việc tiêu thụ lạc có thể gây ra một số ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa. Dưới đây là những nguy cơ tiềm ẩn mà người bệnh cần lưu ý khi ăn lạc:
4.1 Gây khó tiêu và đầy hơi
Lạc chứa hàm lượng chất xơ cao và có lớp vỏ cứng, có thể gây khó khăn trong quá trình tiêu hóa, đặc biệt đối với những người có hệ tiêu hóa nhạy cảm. Khi ăn nhiều, lạc có thể làm tăng nguy cơ đầy hơi, chướng bụng và khó chịu.
4.2 Kích thích nhu động ruột
Trong vỏ lạc có chứa polyphenol – một hợp chất có thể kích thích tiêu hoá. Đối với người bị viêm đại tràng, việc tiêu thụ lạc có thể làm trầm trọng hơn các triệu chứng tiêu chảy hoặc co thắt đại tràng.
4.3 Làm tăng nguy cơ viêm nhiễm đại tràng
Lạc là thực phẩm có thể kích thích niêm mạc đại tràng, làm tăng nguy cơ viêm nhiễm và tổn thương niêm mạc, nhất là khi bệnh đang trong giai đoạn cấp tính. Điều này có thể khiến các triệu chứng đau bụng, rối loạn tiêu hóa trở nên nghiêm trọng hơn.
4.4 Nguy cơ dị ứng
Một số người có thể bị dị ứng với lạc, biểu hiện qua các triệu chứng như ngứa, nổi mẩn đỏ, sưng niêm mạc miệng hoặc thậm chí là sốc phản vệ. Những bệnh nhân có tiền sử dị ứng thực phẩm cần đặc biệt thận trọng khi sử dụng lạc.
4.5 Nguy cơ nhiễm khuẩn thực phẩm
Lạc có vỏ cứng và nếu không được bảo quản tốt, loại thực phẩm này có thể bị nhiễm nấm mốc hoặc vi khuẩn có hại, đặc biệt là Aspergillus – một loại nấm có thể sản sinh độc tố aflatoxin gây hại cho đường tiêu hóa. Vì vậy, nếu ăn lạc, cần đảm bảo lạc được bảo quản đúng cách và chế biến kỹ lưỡng.
Tóm lại, để trả lời cho câu hỏi viêm đại tràng có ăn được lạc không phụ thuộc vào tình trạng bệnh lý và khả năng dung nạp của từng cá nhân. Tuy nhiên, nhìn chung, lạc không phải là thực phẩm được khuyến khích cho người bị viêm đại tràng, đặc biệt trong giai đoạn cấp tính hoặc khi triệu chứng đang diễn biến nặng.
Mức độ ảnh hưởng của lạc đối với viêm đại tràng không giống nhau ở tất cả mọi người. Một số bệnh nhân có thể dung nạp lạc với số lượng nhỏ mà không gặp phải triệu chứng nghiêm trọng. Vì vậy, để đảm bảo an toàn, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi đưa lạc vào chế độ ăn uống.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
