Viêm ruột già không chỉ gây ra những khó chịu về tiêu hóa mà còn ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh khác trong cuộc sống. Trong trường hợp nặng, viêm ruột già có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như thủng đại tràng, ung thư đại trực tràng. Do đó, việc phòng ngừa và điều trị bệnh là vô cùng quan trọng.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Viêm ruột già là bệnh gì?
Viêm ruột già là tình trạng viêm lớp niêm mạc bên trong của ruột già. Bệnh có thể xuất hiện đột ngột (cấp tính) hoặc kéo dài (mãn tính) và đang trở thành vấn đề sức khỏe toàn cầu.
Người bệnh thường gặp phải các triệu chứng khó chịu như tiêu chảy, đau quặn bụng, buồn nôn, sốt, mệt mỏi và thậm chí cả máu trong phân. Nguyên nhân gây viêm ruột già rất đa dạng, từ nhiễm trùng đơn giản đến các bệnh lý phức tạp hơn.
Một số trường hợp viêm đại tràng chỉ kéo dài trong thời gian ngắn và dễ điều trị, nhưng các trường hợp mãn tính lại gây ra những tổn thương nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống.
2. Ai có nguy cơ mắc bệnh?
Viêm ruột già có thể xảy ra ở bất kỳ ai, nhưng nguy cơ mắc bệnh lại không đồng đều.
- Người da trắng, đặc biệt là người gốc Do Thái Ashkenazi.
- Những người có tiền sử gia đình mắc bệnh thường dễ mắc bệnh hơn.
- Bên cạnh đó, các yếu tố môi trường như căng thẳng và chế độ ăn uống cũng được xem là những yếu tố nguy cơ đáng kể.
3. Triệu chứng và nguyên nhân viêm ruột già
Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và vị trí tổn thương, viêm ruột già có thể biểu hiện qua nhiều triệu chứng khác nhau. Những dấu hiệu thường gặp bao gồm:
- Tiêu chảy (có thể lẫn máu hoặc mủ).
- Đau bụng.
- Đại tiện không tự chủ.
- Sụt cân.
- Mệt mỏi và sốt.
Nguyên nhân gây viêm ruột già rất đa dạng, có thể chia thành các nhóm chính như sau:
- Nhiễm trùng: Do vi khuẩn, ký sinh trùng hoặc virus.
- Bệnh lý tự miễn: Như bệnh Crohn và viêm loét đại tràng.
- Rối loạn mạch máu: Viêm đại tràng thiếu máu cục bộ.
- Tác dụng phụ của thuốc: Nhiều loại thuốc có thể gây viêm đại tràng.
- Các yếu tố khác: Xạ trị, rối loạn miễn dịch, lao.
Viêm đại tràng vi thể là một tình trạng đặc biệt, thường gây tiêu chảy mãn tính.
4. Biến chứng có thể gặp
Các biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra do viêm đại tràng mãn tính kéo dài, bao gồm:
- Thủng ruột.
- Viêm đại tràng nhiễm độc.
- Ung thư ruột già.
- Tăng nguy cơ mắc các bệnh lý khác như viêm khớp, viêm đường mật xơ cứng nguyên phát.
5. Phương pháp chẩn đoán
Để chẩn đoán viêm ruột già, bác sĩ thường bắt đầu bằng việc thu thập thông tin về bệnh sử và tiến hành khám sức khỏe toàn diện. Sau đó, để xác nhận chẩn đoán, các xét nghiệm bổ sung có thể được yêu cầu, bao gồm:
- Xét nghiệm công thức máu toàn phần.
- Xét nghiệm chức năng gan.
- Chụp MRI, chụp X-quang hoặc CT bụng chậu.
- Nuôi cấy phân và nội soi đại trực tràng.
Mỗi xét nghiệm này sẽ giúp bác sĩ đánh giá tình trạng viêm nhiễm, loại trừ các bệnh lý khác và tìm ra nguyên nhân gây bệnh chính xác.
6. Điều trị viêm ruột già
6.1 Điều trị nội khoa
Để điều trị bệnh viêm ruột già, bác sĩ thường sử dụng các loại thuốc khác nhau, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Các loại thuốc này bao gồm:
- Corticosteroid như Prednisone và Budesonide để ức chế hệ thống miễn dịch, đặc biệt trong trường hợp bệnh nặng.
- Ngoài ra, thuốc ức chế miễn dịch như Mercaptopurine, Azathioprine hoặc Methotrexate cũng có thể được chỉ định.
- Để giảm tiêu chảy, bác sĩ có thể kê thêm thuốc Loperamid.
- Trong một số trường hợp, thuốc kháng sinh cũng được sử dụng để điều trị nhiễm trùng.
6.2 Điều trị ngoại khoa
Như đã nêu trên, viêm ruột già gây ra một số biến chứng như thủng ruột, thiếu máu cục bộ và nhiễm độc đại tràng. Trong một số trường hợp, phẫu thuật là cần thiết để xử lý các biến chứng này, ví dụ như cầm máu, vá lỗ thủng hoặc thông tắc.
7. Cách phòng ngừa viêm ruột già
- Chế độ sinh hoạt: Để đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất, việc tuân thủ chặt chẽ chỉ định của bác sĩ là điều cần thiết. Bất kỳ dấu hiệu bất thường nào xuất hiện, bạn nên thông báo ngay cho bác sĩ để được tư vấn kịp thời.
- Chế độ dinh dưỡng:
- Trong giai đoạn cấp tính, chế độ ăn mềm, dễ tiêu hóa sẽ giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn. Các loại thực phẩm cứng, nhiều chất xơ và chất béo nên được hạn chế.
- Để giảm thiểu tình trạng viêm mãn tính, bạn nên ưu tiên các loại thực phẩm có tác dụng chống viêm như dầu ô liu, quả bơ, các loại hạt và cá béo. Chế độ ăn Địa Trung Hải cũng là một lựa chọn tốt.
- Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể khuyến nghị bạn loại bỏ một số thực phẩm nhất định để xác định nguyên nhân gây bệnh, điển hình như bác sĩ có thể khuyến nghị bệnh nhân hạn chế tiêu thụ các sản phẩm từ sữa và thực phẩm giàu chất xơ.
- Để giảm thiểu nguy cơ bùng phát, việc xác định và tránh xa các tác nhân gây bệnh là vô cùng quan trọng. Một số mẹo hữu ích để kiểm soát các yếu tố kích hoạt phổ biến bao gồm:
- Kiểm soát căng thẳng: Đảm bảo ngủ đủ 7 tiếng mỗi đêm, tập thể dục đều đặn và áp dụng các phương pháp thư giãn lành mạnh như thiền định.
- Việc ghi nhật ký các yếu tố kích hoạt sẽ giúp bạn chia sẻ thông tin chính xác với bác sĩ. Từ đó, bác sĩ có thể đưa ra những lời khuyên phù hợp để phòng tránh và điều trị hiệu quả.
Viêm ruột già, một căn bệnh ngày càng phổ biến, là tình trạng viêm nhiễm ở đại tràng. Khi bị viêm, đại tràng sẽ gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như đau bụng, tiêu chảy, táo bón, thậm chí là ra máu. Nguyên nhân gây viêm ruột già rất đa dạng, có thể do nhiễm khuẩn, dị ứng thức ăn, rối loạn miễn dịch, hoặc do các bệnh lý khác.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
