Bệnh phình mạch máu não ở trẻ em

Phình mạch máu não ở trẻ em là 1 loại dị dạng mạch máu não hiếm gặp. Theo thống kê, tỷ lệ mắc là 1/25.000 trẻ sơ sinh. Nếu không được can thiệp sớm thì trẻ sẽ có nguy cơ cao bị rối loạn về thần kinh, suy tim và nguy cơ tử vong lên đến 90%.

Tim co bóp bơm máu lên não thông qua các mạch máu ở cổ gọi là động mạch. Chúng được chia nhánh thành các động mạch nhỏ hơn, để đem máu tưới lên các tế bào não. Tập hợp các động mạch nhỏ, nối với nhau tạo thành một vòng nối được gọi là vòng nối Willis.

Thành của các động mạch chứa một loại cơ đặc biệt và lớp sợi chun, giúp cho máu chảy qua theo nhịp đập. Khi xuất hiện bệnh lý tổn thương hoặc bất thường bẩm sinh có thể gây điểm yếu ở thành động mạch, ở vòng nối Willis. Các điểm yếu này thường hình thành khi các động mạch chia nhánh. Theo thời gian, áp lực dòng máu đi qua động mạch, đè thêm vào điểm yếu nhiều hơn. Áp lực máu có thể làm điểm yếu phồng ra và hình thành nên một túi gọi là phình mạch não.

Phình mạch não là loại phổ biến nhất và còn được gọi là phình mạch dạng túi. Dần dần túi phình to lên và chèn ép mô não hoặc thần kinh gần đó. Máu cũng có thể bị rỉ ra từ túi phình. Nếu thành của nó quá mỏng, túi phình có thể nổ hoặc vỡ ra, máu trong túi phình sẽ tràn vào khoảng giữa với áp lực cao. Khối máu tràn ra sẽ đè ép mô não và có thể gây tổn thương các tế bào não. Các chất từ máu thoát ra, có thể kích thích tế bào não khác. Điều này khiến não có thể sưng lên và gây tổn thương não nghiêm trọng.

Khi túi phình mạch não chưa bị vỡ, người bệnh gần như không có biểu hiện gì hoặc chỉ có biểu hiện khi túi phình to lên, nhưng không rõ ràng, khó chẩn đoán, dễ nhầm sang đau đầu thông thường. Một số triệu chứng phổ biến:

• Đau đầu và đau ở gần hoặc dưới một mặt
• Nhìn đôi hoặc nhìn mờ
• Sụp mí
• Tê hoặc yếu một bên mặt

Thường khi khám và chẩn đoán thông thường không phát hiện ra bệnh, chỉ khi chụp MRI mạch máu não mới phát hiện ra túi phình mạch máu não.

Còn triệu chứng phổ biến nhất của túi phình mạch não khi đã vỡ bao gồm:

• Đau đầu đột ngột và dữ dội thường được ví là những cơn đau đầu “sét đánh”
• Gặp vấn đề về thị giác như: nhìn mờ, nhìn đôi
• Buồn nôn và nôn
• Cứng hoặc đau cổ
• Lơ mơ, rối loạn ý thức
• Bất tỉnh

Vì vậy, ngay khi có triệu chứng nêu trên bạn người bệnh cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa Nội thần kinh và Cấp cứu hồi sức ngay để được chăm sóc.

Hiện nay y học hiện đại, chỉ định chụp cộng hưởng từ MRI có thể phát hiện bệnh, giúp bác sĩ kiểm tra mạch máu não rõ nét, chính xác, an toàn cho bệnh nhân.

Có nhiều phương pháp điều trị phình mạch máu như phẫu thuật, kỹ thuật can thiệp nội mạch bằng phương pháp đặt stent (giá đỡ) chuyển dòng chảy. Điều quan trọng và cần thiết là người bệnh nên đi thăm khám, tầm soát mạch máu não càng sớm càng tốt để phát hiện những bất thường ở mạch máu não (nếu có) trước khi chúng “vỡ” gây nguy hiểm đến tính mạng.

Hiện nay, bệnh lý túi phình động mạch não chiếm tỷ trọng khá lớn trong các bệnh lý mạch máu não nói chung. Nếu không can thiệp, nguy cơ vỡ túi phình trong vòng 5 năm là khoảng 17,8%. Nếu túi phình vỡ sẽ là một “thảm họa” vì tỉ lệ tử vong rất cao, chiếm khoảng từ 56 – 86%. Nếu may mắn thì bệnh nhân còn sống và tỷ lệ tàn tật khoảng 20%.

Để hạn chế nguy cơ, nên tầm soát, chăm sóc hệ thần kinh (đặc biệt là não bộ) ngay từ sớm để có biện pháp phòng ngừa, can thiệp, điều trị hiệu quả, ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm.