Nên cho bé uống sữa công thức đến mấy tuổi?

Trẻ nên uống sữa công thức đến mấy tuổi là thắc mắc của nhiều cha mẹ vì hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại sữa công thức khác nhau và có thể được dùng đến khi trẻ 6 tuổi. Để biết nên cho bé uống sữa công thức đến mấy tuổi, trước tiên cần tìm hiểu sữa công thức là gì, dùng sữa công thức trong trường hợp nào và dùng bao nhiêu?

Sữa công thức hay còn gọi là sữa bột (tiếng Anh là baby formula) là sản phẩm dùng cho trẻ sơ sinh dưới 12 tháng tuổi. Các nhà khoa học đã nghiên cứu và tìm ra công thức hóa học của loại sữa này sao cho gần giống với sữa mẹ nhất. Sữa công thức có thể dùng thay thế cho sữa mẹ một phần hoặc hoàn toàn.

Dòng sữa công thức có thể thay thế hoàn toàn sữa mẹ dành cho trẻ dưới 6 tháng tuổi có thành phần dinh dưỡng gần giống với sữa mẹ nhất, để đảm bảo cung cấp đầy đủ những dưỡng chất cần thiết cho trẻ, đó là sữa công thức 1. Dòng sản phẩm này được sản xuất dưới nhiều dạng khác nhau như sữa bột (dùng để pha với nước), sữa nước (có thể pha với một lượng nước theo yêu cầu) và sữa nước dùng được ngay (không cần pha thêm nước hay qua các bước chế biến).

Sữa mẹ là rất tốt đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Trẻ phải được bú sữa mẹ hoàn toàn trong ít nhất 6 tháng đầu đời để phát triển cả về thể chất lẫn tinh thần. Ở nhóm trẻ không được bú sữa mẹ, tỉ lệ bị suy dinh dưỡng thể thấp còi và mắc các bệnh như suyễn, chàm, dị ứng, béo phì, tiểu đường type 1, ... cao hơn.

Hiện nay, với sự phát triển của y học, sữa công thức 1 với thành phần dưỡng chất gần tương đương với sữa mẹ có thể được dùng cho trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi trong trường hợp trẻ không được bú sữa mẹ hoàn toàn.

Lượng sữa công thức được khuyến cáo cho trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi cụ thể như sau:

• Dưới 1 tháng tuổi: Trẻ bú khoảng 60ml/ lần, cho trẻ bú từ 8 - 10 lần/ ngày và tổng lượng sữa trong ngày là khoảng 480ml.
• Từ 1 - 2 tháng tuổi: Trẻ bú khoảng 90ml/ lần, cho trẻ bú từ 7 - 10 lần/ ngày và tổng lượng sữa trong ngày là khoảng 630ml.
• Từ 2 - 4 tháng tuổi: Trẻ bú khoảng 120ml/ lần, cho trẻ bú từ 6 - 10 lần/ngày và tổng lượng sữa trong ngày là khoảng 720ml.
• Từ 4 - 6 tháng tuổi: Trẻ bú khoảng 150ml/ lần, cho trẻ bú từ 6 - 8 lần/ ngày và tổng lượng sữa trong ngày là khoảng 900ml.

Có 2 dòng sữa công thức dành cho trẻ sơ sinh dưới 12 tháng tuổi, đó là sữa công thức 1 dành cho trẻ từ 0 đến 6 tháng tuổi và sữa công thức 2 dành cho trẻ từ 6 đến 12 tháng tuổi.

Đặc điểm của sữa công thức 1 là có thành phần và tỷ lệ các chất dinh dưỡng tương đương với sữa mẹ, phù hợp với khả năng hấp thu và chuyển hóa của cơ thể trẻ trong giai đoạn này để không ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của trẻ.

Không được dùng sữa công thức 2 hay các loại sữa bột nguyên kem, sữa tươi, sữa đặc cho trẻ dưới 6 tháng tuổi vì hệ tiêu hóa của trẻ còn non yếu, chưa tiêu hóa được sữa tươi hoàn toàn.

Nên chuyển sang sữa công thức 2 khi trẻ được 6 tháng tuổi. Đặc điểm của sữa công thức 2 là thành phần và hàm lượng các chất dinh dưỡng cao hơn so với sữa công thức 1. Đặc biệt là chất đạm, phù hợp với sự phát triển và tăng trưởng của trẻ trong giai đoạn này. Nếu vẫn cho trẻ uống sữa công thức 1 thì có thể không đảm bảo được lượng dinh dưỡng cần thiết cho trẻ.

Tuy nhiên, trẻ dưới 12 tháng tuổi vẫn chưa được dùng sữa tươi vì lúc này hệ tiêu hóa của trẻ vẫn đang trong giai đoạn hoàn thiện. Sữa tươi với hàm lượng đạm và các chất khoáng cao, có thể ảnh hưởng đến thận của trẻ và gây thiếu sắt. Hàm lượng chất béo trong sữa tươi cũng không phù hợp cho trẻ dưới 1 tuổi.

Từ 1 tuổi trở đi, có thể cho trẻ dùng sữa tươi hoặc các loại sữa có hàm lượng chất béo phù hợp và đảm bảo cho trẻ 1 chế độ ăn cân bằng, đầy đủ các dưỡng chất cần thiết.

Cần lưu ý lượng sữa cho trẻ từ 1 tuổi trở lên tối đa là 1.000ml/ ngày để không làm dư năng lượng và để trẻ có cảm giác thèm ăn những loại thức ăn khác. Bên cạnh đó, cũng không nên cho trẻ dùng sữa ít béo hoặc sữa tách béo dưới 2 tuổi vì trẻ trong giai đoạn này vẫn cần một lượng chất béo cao, trừ trường hợp trẻ bị thừa cân, béo phì, tăng huyết áp hoặc bệnh tim bẩm sinh.

Từ 2 tuổi trở đi, để biết sử dụng loại sữa nào phù hợp cho trẻ, cha mẹ nên tham khảo ý kiến tư vấn của bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng. Nhưng cần nhớ rằng, sữa mẹ luôn là sự lựa chọn tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 2 tuổi.

Khi lựa chọn sữa công thức cho con, nhiều bậc phụ huynh quan tâm nên cho bé uống sữa công thức đến mấy tuổi. Thực tế, sữa công thức là dành cho trẻ sơ sinh và trẻ dưới 12 tháng tuổi khi trẻ không được bú sữa mẹ. Từ 12 tháng tuổi, trẻ có thể uống được sữa tươi kết hợp với chế độ ăn cân bằng để đảm bảo sự phát triển sự toàn diện sau này.