Mắt vàng là triệu chứng của bệnh gì?

Một số người cho rằng, tình trạng vàng mắt có thể là do ăn quá nhiều thực phẩm có chứa vitamin A hoặc beta caroten như bí ngô, cà rốt. Tuy nhiên quan niệm này là sai, vì tiêu thụ nhiều các thực phẩm nói trên chỉ có thể gây vàng da mà không gây vàng mắt. Thực tế, những trường hợp mắt bị vàng đều tiềm ẩn nguyên nhân bệnh lý. Đọc thêm bài viết dưới đây để hiểu thêm mắt bị vàng là triệu chứng của bệnh gì.

Mắt vàng chủ yếu là các biểu hiện lâm sàng của các bệnh lý về gan, đây là một triệu chứng phổ biến của vàng da. Những người bệnh bị vàng da bệnh lý thường sẽ bị vàng niêm mạc, củng mạc, sau đó sẽ tới da toàn thân.

Ngoài ra còn có triệu chứng như nước tiểu sậm màu và vàng như nghệ. Bản chất của hiện tượng này là do bilirubin là chất màu mật chủ yếu hình thành từ sự hủy hoại những tế bào hồng cầu, sau đó sẽ được vận chuyển đến gan. Ở đây thì bilirubin sẽ được chuyển hóa sau đó sẽ được bài tiết thông qua mật, tiếp theo sẽ là đường tiêu hóa và đường tiết niệu để có thể bài tiết.

Khi gan bị tổn thương thì các tế bào máu đỏ bị vỡ xuống, cơ thể sẽ tạo ra những tế bào mới để thay thế chúng. Những tế bào cũ sẽ được điều trị bởi gan. Nếu như gan có vấn đề mà không thể kiểm soát những tế bào hồng cầu, bilirubin tích tụ ở trong cơ thể gây ra tình trạng vàng mắt

Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng vàng mắt

Do viêm gan

• Gan có thể sẽ bị viêm do nhiều nguyên nhân khác nhau, mà sẽ thường thấy nhất là viêm gan do virus. Những loại virus viêm gan phổ biến là virus viêm gan A, B và viêm gan C. Viêm gan virus có thể sẽ xảy ra cấp tính hoặc là mạn tính (tức là tình trạng viêm sẽ kéo dài trong ít nhất khoảng 6 tháng).
• Viêm gan khiến cho gan bị tổn thương, và ảnh hưởng tới hoạt động của gan đối với bilirubin, cuối cùng sẽ dẫn đến hoàng đản. Bên cạnh những nguyên nhân vi sinh vật gây ra viêm gan, gan cũng có thể sẽ bị viêm do một vài thuốc điều trị hoặc là do những bệnh lý tự miễn.

Sỏi mật

• Sỏi mật có thể sẽ xuất hiện trong túi mật hoặc là ở trong những ống dẫn mật. Sỏi mật là nguyên nhân gây ra tắc mật phổ biến nhất. Khi xuất hiện ở trong những ống dẫn mật, sỏi mật có thể sẽ gây tắc nghẽn hoàn toàn hoặc là một phần đường lưu thông của mật từ gan xuống túi mật cũng như là xuống tá tràng, và trong trường hợp đó, thì nồng độ bilirubin sẽ tăng lên trong máu, và gây ra hoàng đản, khiến cho mắt chuyển sang màu vàng.

Uống quá nhiều rượu

• Nếu như là người nghiện rượu nặng thì trong thời gian dài (tối thiểu từ 8 cho tới 10 năm) thì gan sẽ bị tổn thương một cách nghiêm trọng. Ở một vài người có thể xuất hiện tình trạng bị viêm và phá hủy tế bào gan, và theo thời gian, những mô sẹo hình thành để có thể thay thế những mô gan khỏe mạnh đã bị phá hủy, gây ra ảnh hưởng nặng nề tới các hoạt động chức năng của gan.

Một số loại thuốc điều trị nhất định

Có một số thuốc điều trị có mối liên hệ tới hoàng đản bao gồm như:

• Acetaminophen (nếu như sử dụng quá nhiều), Penicillin (chẳng hạn như amoxicillin và clavulanate), thuốc tránh thai Chlorpromazine (thuốc sử dụng trong các điều trị một số rối loạn tâm thần và cảm xúc), các Steroid 2.5, và nhiễm trùng gan
• Mặc dù thì virus là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra viêm gan, tuy nhiên thì gan cũng có thể sẽ bị các nhiễm trùng khác, chẳng hạn như là sán lá gan và một loại ký sinh trùng tại gan.
• Con người có thể sẽ bị nhiễm sán lá gan thông qua việc ăn sống hoặc là chưa nấu đủ chín cá và những loại thực vật bị nhiễm. Một vài loại ký sinh trùng khác cũng có thể sẽ chui lên đường mật và gây ra tắc mật, chẳng hạn như là giun đũa.

Những bệnh về ống mật chủ

• Sỏi mật là một nguyên nhân bệnh lý hay gặp nhất tại ống mật chủ, tuy nhiên thì còn có một vài nguyên nhân hiếm gặp khác gây hoàng đản, chẳng hạn như là:
• Bị teo đường mật bẩm sinh: Khiến cho mật không thể lưu chuyển, là một loại bệnh bẩm sinh.
• Viêm đường mật nguyên phát (hay primary biliary cholangitis): Đường mật sẽ bị phá hủy dần theo thời gian.
• Viêm đường mật xơ hóa nguyên phát (hay primary sclerosing cholangitis)

Thiếu máu hồng cầu hình liềm

• Bệnh hồng cầu hình liềm đặc biệt là hay gặp ở những người gốc Phi và Caribbean. Bệnh hồng cầu hình liềm khiến cho những tế bào hồng cầu bị thay đổi hình dạng, và dính vào nhau tích lũy ở trong gan, đồng thời vòng đời của những tế bào hồng cầu này cũng ngắn hơn so với bình thường. Khi chúng chết đi sớm hơn so với hồng cầu bình thường, thì bilirubin được giải phóng ra, nhưng gan sẽ không thể xử lý kịp, gây nên hoàng đản.

Xơ gan

• Xơ gan là triệu chứng diễn ra từ từ trong một thời gian dài, do nhiều bệnh lý khác nhau gây ra. Cơ bản đây sẽ là tình trạng xuất hiện những mô sẹo thay thế mô gan lành. Xơ gan càng nặng thì hoạt động chức năng gan càng bị suy giảm, phổ biến nhất là:
• Người nghiện rượu nhiều năm, béo phì, và tạo điều kiện xuất hiện cho những bệnh lý gây xơ gan, viêm gan virus B, và viêm gan virus C mạn tính
• Xơ gan càng nặng thì hoạt động chức năng của gan sẽ ngày càng suy giảm.

Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu

• Là tình trạng mỡ được tích tụ quá nhiều trong gan mà không liên quan tới việc sử dụng đến rượu, trong đó thì có một dạng bệnh nghiêm trọng là bệnh viêm gan hoại tử không do rượu, và dẫn tới hoại tử tế bào gan và xơ gan.

Thiếu máu huyết tán

• Trong bệnh thiếu máu huyết tán, những tế bào hồng cầu sẽ bị phá hủy quá nhanh, giải phóng ra quá nhiều bilirubin khiến cho gan không xử lý kịp. Thiếu máu huyết tán có thể là một loại bệnh bẩm sinh, nhưng cũng có thể xuất hiện sau bệnh nhiễm trùng, và bệnh tự miễn và một vài tình huống khác.

Ung thư

• Ung thư gan: Ung thư gan sẽ gây phá hủy tế bào gan hoặc là đường mật, và ảnh hưởng tới chức năng của gan và do vậy gây ra hoàng đản. Ung thư túi mật
• Ung thư tụy: Những khối u ở tụy có thể gây ra chèn ép lên những đường mật, làm tắc nghẽn đường mật và do vậy cũng gây nên tình trạng hoàng đản.
• Ung thư túi mật: Đây là một loại ung thư khá hiếm gặp, tiến triển âm thầm cho đến khi khối u đó đủ lớn mới gây ra triệu chứng. Khi mà u chèn ép đường mật gây ra tắc mật thì hoàng đản sẽ xuất hiện.

Để có thể tìm ra nguуên nhân gâу ra bệnh vàng mắt chính хác, thì những bác ѕĩ không chỉ là thăm khám lâm ѕàng mà còn cần phải thực hiện những phương pháp khám cận lâm ѕàng như ѕau:

• Thực hiện хét nghiệm về công thức máu.
• Xét nghiệm về ѕinh hóa máu bao gồm như хét nghiệm nồng độ bilirubin, ALT, AST, và AFP.
• Siêu âm gan mật hay hoặc chụp CT ổ bụng để có thể nhận biết những ᴠấn đề ᴠề gan mật.
• Điện di Hb.
• Trong một vài trường hợp nghi ngờ nguуên nhân là do máu, những bác ѕĩ có thể sẽ chỉ định huуết tủу đồ.

Tùу ᴠào mỗi trường hợp, thì những bác ѕĩ ѕẽ chỉ định một hoặc là nhiều loại хét nghiệm kết hợp cần thiết. Phương pháp điều trị bệnh cũng sẽ cần phải phụ thuộc ᴠào các nguуên nhân gâу ra bệnh mới đạt được hiệu quả cao nhất.

• Để điều trị vàng mắt và những nguyên nhân khác gây ra vàng mắt phụ thuộc vào các nguyên nhân cơ bản. Khi bị vàng mắt do tình trạng nhiễm trùng, chẳng hạn như bị viêm gan C hoặc là sốt rét, bạn có thể sẽ cần dùng thuốc kháng sinh, hoặc thuốc kháng nấm, và thuốc kháng vi-rút.
• Khi mắt bị vàng nguyên nhân xuất phát từ việc sử dụng đến rượu, bạn nên kiêng cữ những thức uống chứa cồn, và không dùng thuốc lá bên cạnh nên dùng thuốc do bác sĩ chỉ định. Trong trường hợp nếu như bạn bị vàng mắt do những vấn đề về máu, biện pháp truyền máu sẽ có thể giúp cải thiện vấn đề này.
• Khi bị những bệnh về gan, bạn có thể nên tìm hiểu những sản phẩm bổ trợ cho gan, và giúp nâng cao sức khỏe của bộ này, từ đó sẽ đẩy lùi hiện tượng vàng mắt. Có thể nên ưu tiên những sản phẩm chứa những thành phần như sau:
• Vitamin E: Vitamin E sẽ là hợp chất chống oxy hóa cao, và giúp bảo vệ gan trước các tác nhân gây​ tổn thương.
• Phospholipid thiết yếu: Đây là một hợp chất thiết yếu, giúp cho tái tạo và sửa chữa các tế bào gan bị tổn thương.
• Vitamin nhóm B (B1; B2; B3; B6; và B12): Vitamin B có nhiệm vụ sẽ tăng cường sức khỏe cho gan​ cũng như là giải độc gan. Bên cạnh đó, những vitamin nhóm B còn có thể sẽ hỗ trợ cải thiện những tình trạng như chán ăn, chóng mặt, và buồn nôn.

Bệnh vàng mắt có thể sẽ ngăn ngừa được không là một thắc mắc của rất nhiều người. Tuy nhiên thì có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng vàng da nên rất khó để có thể đưa ra những biện pháp phòng ngừa cụ thể. Dưới đây là một số mẹo chung mà bạn có thể nên áp dụng như sau:

• Nên uống đủ nước trong ngày, và bổ sung các loại vitamin và khoáng chất, và hạn chế uống nhiều rượu bia
• Quản lý tốt hàm lượng cholesterol trong cơ thể,
• Duy trì tốt cân nặng hợp lý, và tránh lây nhiễm viêm gan

Hi vọng là các thông tin được cung cấp ở trong bài viết đã có thể giúp bạn giải đáp được những thắc mắc vàng mắt là bệnh gì. Nếu như tình trạng này vẫn tiếp tục kéo dài hoặc là đi kèm với những triệu chứng bất thường khác, thì tốt nhất bạn nên đến bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời nhất.