Quy trình thực hiện siêu âm tuyến giáp

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Viết Thụ - Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh và Y học hạt nhân - Khoa Chẩn đoán hình ảnh và Y học hạt nhân - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Siêu âm tuyến giáp là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh được thực hiện bằng máy siêu âm với mục đích chẩn đoán các bệnh lý tuyến giáp hoặc các bệnh lý ở vùng cổ có liên quan.

Tuyến giáp là cơ quan nằm ở phía trước khí quản cổ có hình dạng như hình cánh bướm. Tuyến giáp có chức năng tạo ra hormone tuyến giáp, các hormone này có chức năng điều chỉnh những hoạt động của cơ thể. Thông thường người bệnh khó có thể tự phát hiện các bệnh lý về tuyến giáp. Theo thống kê có từ 5-10% các nốt hoặc khối u vùng tuyến giáp ở người lớn được phát hiện thông qua khám sức khỏe định kỳ. Siêu âm tuyến giáp là một trong những kỹ thuật được sử dụng nhiều nhất để chẩn đoán sơ bộ các bệnh lý tuyến giáp.

Thông thường bệnh nhân sẽ được bác sĩ lâm sàng chỉ định siêu âm tuyến giáp khi nghi ngờ có các bệnh lý sau:

• Bướu cổ, Basedow, hạch to hoặc u vùng cổ.
• Đau vùng cổ, viêm tuyến giáp cấp và mãn tính.
• Giảm sụt cân chưa rõ nguyên nhân, thiểu năng trí tuệ.
• Chấn thương vùng cổ hoặc tổng kiểm tra sức khỏe.

3.1 Cần chuẩn bị gì khi siêu âm tuyến giáp

● Cán bộ thực hiện

- Bác sĩ chẩn đoán hình ảnh.

- Kỹ thuật viên hoặc điều dưỡng viên hỗ trợ và ghi kết quả giúp bác sĩ, trả kết quả cho bệnh nhân.

● Thiết bị vật tư

- Máy siêu âm và máy in ảnh siêu âm.

- Máy vi tính, máy in trả kết quả.

- Gel siêu âm, găng tay vô khuẩn cho bác sĩ và một số vật dùng cần thiết trong quá trình siêu âm tuyến giáp.

● Người bệnh

Thông thường khi siêu âm tuyến giáp, người bệnh không cần nhịn ăn hoặc chuẩn bị như các xét nghiệm đặc thù khác. Bệnh nhân nên mặc áo thoải mái, rộng cổ để tiện cho quá trình siêu âm.

3.2. Quy trình thực hiện siêu âm tuyến giáp

● Nhân viên y tế tiếp nhận phiếu chỉ định, kiểm tra thông tin bệnh nhân, xem xét và xác định vùng cần siêu âm, giải thích quy trình thực hiện siêu âm tuyến giáp cho bệnh nhân hiểu và phối hợp thực hiện.

● Bệnh nhân được hướng dẫn nằm ngửa trên giường, tay xuôi xuống chân, chân duỗi thẳng, do siêu âm tuyến giáp thực hiện ở vùng cổ nên bệnh nhân sẽ được yêu cầu thực hiện trạng thái cổ ưỡn vừa phải, nếu cần thiết bệnh nhân sẽ được đệm vai gáy bằng gối.

● Bác sĩ tiến hành bôi gel lên đầu dò và thực hiện kỹ thuật siêu âm tuyến giáp - cận giáp qua các lớp cắt siêu âm, có thể là siêu âm ở các tư thế khác như nằm nghiêng, chếch, tùy theo trường hợp mà bác sĩ khám lâm sàng tuyến giáp chỉ định.

● Trong quá trình siêu âm tuyến giáp, bệnh nhân được yêu cầu không nói hoặc nuốt.

● Thông thường bác sĩ sẽ làm thêm siêu âm Doppler để đánh giá nhu mô tuyến giáp có tăng sinh mạch hay không. Bác sĩ cũng sẽ thực hiện siêu âm từng thùy và eo tuyến giáp một cách có hệ thống để thu được những hình ảnh phản ánh chính xác tình trạng bệnh lý.

● Trong quá trình siêu âm tuyến giáp bác sĩ và các kỹ thuật viên sẽ giải thích thêm cho bệnh nhân để phối hợp thực hiện một cách hiệu nhất.

● Khi thực hiện xong, bệnh nhân được lau sạch gel trên vùng cổ và được hướng dẫn ra khu vực chờ kết quả.

Siêu âm tuyến giáp là kỹ thuật nhanh gọn, không gây đau, giá thành không đắt, có thể siêu âm lại nhiều lần và có thể giúp phát hiện ra tổn thương ở giai đoạn sớm. Chúng ta nên khám và theo dõi định kỳ để phát hiện tình trạng bệnh lý để kịp thời khắc phục, đảm bảo sức khỏe cho chính bản thân và gia đình.