Công dụng thuốc Ibritumomab Tiuxetan

Thuốc Ibritumomab Tiuxetan là một loại thuốc được sử dụng trong điều trị một số bệnh ung thư. Vậy thuốc Ibritumomab Tiuxetan là thuốc gì và cách sử dụng loại thuốc này như thế nào?

Các kháng thể đơn dòng được tạo ra trong phòng thí nghiệm để gắn vào các mục tiêu được tìm thấy trên các loại tế bào ung thư cụ thể. Khi vào trong cơ thể bệnh nhân ung thư, kháng thể này sẽ “kêu gọi” hệ thống miễn dịch tấn công tế bào mà nó được gắn vào, dẫn đến hệ thống miễn dịch giết chết tế bào ung thư.

Các kháng thể này có thể hoạt động theo nhiều cách khác nhau, bao gồm kích thích hệ thống miễn dịch tiêu diệt tế bào, ngăn chặn sự phát triển của tế bào hoặc các chức năng khác cần thiết cho sự phát triển của tế bào.

Thuốc Ibritumomab Tiuxetan là một kháng thể tổng hợp chống lại một protein có tên là CD20, được tìm thấy trên bề mặt của tế bào B. Các kháng thể được phát triển bởi hệ thống miễn dịch để tiêu diệt các vật chất lạ (chẳng hạn như vi trùng).

Thuốc Ibritumomab tiuxetan liên kết với các tế bào B, khiến hệ thống miễn dịch phản ứng và giết chết các tế bào này. Kháng thể nhân tạo này có gắn một đồng vị phóng xạ được gọi là Yttrium-90 hoặc Y-90, nó sẽ được đưa vào các tế bào B. Đồng vị gây ra tổn thương tế bào bằng cách hình thành các gốc tự do, không chỉ gây hại cho các tế bào B được nhắm mục tiêu, mà nó còn các tế bào ở khu vực xung quanh, một hiện tượng được gọi là "hiệu ứng người ngoài cuộc".

Thuốc Ibritumomab tiuxetan được chỉ định trong các trường hợp sau:

• U lympho không Hodgkin tế bào B thể nang ở những bệnh nhân bị ung thư tái phát hoặc chưa đáp ứng với các phương pháp điều trị khác.
• U lympho không Hodgkin thể nang chưa được điều trị.

Thuốc Ibritumomab tiuxetan chống chỉ định trong các trường hợp sau:

• Người quá mẫn với ibritumomab, protein từ chuột, hoặc với bất kỳ thành phần nào khác của thuốc.
• Phụ nữ mang thai, đang cho con bú.

Thuốc Ibritumomab tiuxetan được truyền qua đường tĩnh mạch, nó được sử dụng kết hợp với thuốc rituximab. Liều lượng thuốc Ibritumomab tiuxetan danh cho bạn sẽ phụ thuộc vào kích thước cơ thể, cũng như mức độ tiểu cầu trước khi điều trị. Bạn sẽ nhận được hai liều thuốc rituximab, cách nhau khoảng 1 tuần. Thuốc Ibritumomab tiuxetan sẽ được dùng sau liều rituximab thứ hai.

Ngay cả khi được sử dụng một cách cẩn thận và đúng cách bởi nhân viên y tế được đào tạo, thuốc Ibritumomab tiuxetan có thể gây ra cảm giác bỏng và đau tại chỗ tiêm truyền. Có nguy cơ là thuốc Ibritumomab tiuxetan bị rò rỉ ra ngoài tĩnh mạch tại vị trí tiêm, dẫn đến tổn thương mô có thể nghiêm trọng.

Nếu vùng tiêm trở nên đỏ, sưng hoặc đau bất cứ lúc nào trong hoặc sau khi tiêm, bạn hãy thông báo cho bác sĩ hoặc y tá của bạn ngay lập tức. Không bôi bất cứ thứ gì lên chỗ tiêm thuốc Ibritumomab tiuxetan, trừ khi được bác sĩ hoặc y tá hướng dẫn.

Các tác dụng phụ phổ biến hoặc quan trọng nhất của thuốc Ibritumomab tiuxetan bao gồm:

• Tác dụng phụ liên quan đến tiêm truyền thuốc: Truyền rituximab có thể gây ra phản ứng dẫn đến khó thở, ngứa, sưng mặt, ớn lạnh, sốt, tụt huyết áp, buồn nôn và nôn. Bạn sẽ nhận được Tylenol và diphenhydramine trước khi truyền rituximab để giúp ngăn ngừa những phản ứng này. Thông báo cho bác sĩ hoặc y tá của bạn nếu bạn có bất kỳ thay đổi nào về cảm giác của bạn trong quá trình truyền thuốc.
• Giảm bạch cầu hoặc giảm bạch cầu trung tính: Tế bào bạch cầu (WBC) rất quan trọng để chống lại nhiễm trùng. Trong khi được điều trị bằng thuốc Ibritumomab tiuxetan, số lượng bạch cầu của bạn có thể giảm xuống, khiến bạn có nguy cơ bị nhiễm trùng cao hơn. Bạn nên thông báo cho bác sĩ hoặc y tá của bạn ngay lập tức nếu bạn bị sốt (nhiệt độ cao hơn 38°C), đau họng hoặc cảm lạnh, khó thở, ho, nóng rát khi đi tiểu hoặc đau không chữa lành.

Lời khuyên để ngăn ngừa nhiễm trùng trong quá trình sử dụng thuốc Ibritumomab tiuxetan:

• Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng là cách để ngăn ngừa sự lây lan của nhiễm trùng.
• Tránh đến những nơi tập trung đông người và những người bị bệnh.
• Khi làm việc trong sân vườn, bạn hãy mặc quần áo bảo hộ bao gồm quần dài và găng tay.
• Không xử lý chất thải vật nuôi.
• Giữ sạch tất cả các vết cắt hoặc vết xước.
• Tắm hàng ngày và thực hiện chăm sóc miệng thường xuyên.
• Không cắt lớp biểu bì hoặc móng tay mọc ngược. Bạn có thể sơn móng tay, nhưng không đeo móng tay giả.
• Hỏi bác sĩ của bạn trước khi lên lịch các cuộc hẹn hoặc thủ tục nha khoa.
• Hãy hỏi bác sĩ của bạn trước khi bạn hoặc người nào đó đang sống cùng bạn đi tiêm chủng.
• Hội chứng Stevens-Johnson và các phản ứng da nghiêm trọng khác: Hội chứng Stevens-Johnson là một phản ứng dị ứng hiếm gặp, nhưng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến da và màng nhầy. Nó thường bắt đầu với phát ban hoặc mụn nước đau đớn và có thể tiến triển đến tổn thương nghiêm trọng trên da. Trong một số trường hợp, có thể dẫn đến tử vong. Các phản ứng da nghiêm trọng khác cũng đã được báo cáo sau khi điều trị bằng thuốc Ibritumomab tiuxetan, chẳng hạn như ban đỏ đa dạng, hoại tử biểu bì nhiễm độc, viêm da bọng nước và viêm da tróc vảy. Những phản ứng trên da này có thể xảy ra trong vài ngày cho đến 4 tháng sau khi tiêm truyền thuốc Ibritumomab tiuxetan. Điều quan trọng là bạn phải báo cáo bất kỳ phát ban, thay đổi da khác hoặc cảm giác khó chịu nào cho bác sĩ của bạn ngay lập tức.
• Giảm tiểu cầu: Tiểu cầu giúp đông máu, vì vậy khi số lượng tế bào này thấp, bạn có nguy cơ bị chảy máu cao hơn. Hãy cho bác sĩ của bạn biết nếu bạn có bất kỳ vết bầm tím hoặc chảy máu quá mức nào, bao gồm chảy máu mũi, chảy máu nướu răng hoặc máu trong nước tiểu hoặc phân của bạn. Nếu số lượng tiểu cầu trở nên quá thấp, bạn có thể được truyền tiểu cầu. Các biện pháp phòng tránh chảy máu:
  • Không sử dụng dao cạo râu.
  • Tránh chơi các môn thể thao và các hoạt động có thể gây thương tích hoặc chảy máu.
  • Không dùng aspirin (axit salicylic), không steroid, thuốc chống viêm (NSAID) như Motrin / Advil (ibuprofen), Aleve (naproxen), Celebrex (celecoxib), v.v. vì chúng đều có thể làm tăng nguy cơ chảy máu.
  • Không dùng chỉ nha khoa hoặc dùng tăm xỉa răng. Chỉ sử dụng bàn chải đánh răng lông mềm để đánh răng.
• Thiếu máu: Các tế bào hồng cầu của bạn có trách nhiệm mang oxy đến các mô trong cơ thể bạn. Khi số lượng hồng cầu thấp, bạn có thể cảm thấy mệt mỏi hoặc yếu ớt. Bạn nên cho bác sĩ của bạn biết nếu bạn cảm thấy khó thở hoặc đau ngực. Nếu số lượng hồng cầu quá thấp, bạn có thể được truyền máu.
• Mệt mỏi: Mệt mỏi rất phổ biến trong quá trình điều trị ung thư và là cảm giác kiệt sức không thuyên giảm khi nghỉ ngơi. Trong khi điều trị ung thư và trong một khoảng thời gian sau đó, bạn có thể cần phải điều chỉnh lịch trình sinh hoạt của bạn để kiểm soát sự mệt mỏi.

Lập kế hoạch thời gian để nghỉ ngơi trong ngày và tiết kiệm năng lượng cho các hoạt động quan trọng hơn. Tập thể dục có thể giúp chống lại sự mệt mỏi; đi bộ hàng ngày với một người bạn có thể giúp bạn hết mệt mỏi. Nói chuyện với bác sĩ của bạn để biết các mẹo hữu ích về cách đối phó với tác dụng phụ này của thuốc.

• Vắc xin sống giảm độc lực: Bạn hoặc bất kỳ ai sống cùng bạn nên tránh sử dụng vắc xin sống giảm độc lực trong khi bạn đang nhận thuốc Ibritumomab tiuxetan. Chúng bao gồm vắc xin herpes zoster (Zostavax) để phòng ngừa bệnh zona, vắc xin bại liệt, vắc xin sởi, vắc xin cúm mũi (FluMist®), vắc xin rotavirus và sốt vàng da.

Tác dụng phụ ít phổ biến nhưng quan trọng của thuốc Ibritumomab tiuxetan bao gồm:

• Ung thư thứ cấp: Ung thư thứ cấp là bệnh phát triển do kết quả của việc điều trị ung thư cho một bệnh ung thư khác. Điều này là khá hiếm, nhưng bạn nên đề phòng rủi ro. Trong hầu hết các trường hợp, ung thư thứ phát liên quan đến hóa trị là ung thư máu (bệnh bạch cầu, ung thư hạch).

Tác dụng phụ này có thể xảy ra sau khi điều trị nhiều năm. Tình trạng này thường liên quan tới việc điều trị lặp đi lặp lại hoặc sử dụng thuốc với liều cao. Bác sĩ sẽ giám sát sức khỏe tổng thể của bạn chặt chẽ.

• Thuốc Ibritumomab tiuxetan có thể ảnh hưởng đến hệ thống sinh sản của bạn, dẫn đến chu kỳ kinh nguyệt hoặc sản xuất tinh trùng trở nên không đều hoặc ngừng vĩnh viễn. Phụ nữ có thể gặp các tác động mãn kinh bao gồm bốc hỏa và khô âm đạo. Ngoài ra, ham muốn tình dục có thể giảm trong quá trình điều trị.
• Bạn có thể muốn xem xét việc sử dụng ngân hàng tinh trùng hoặc thu hoạch trứng nếu bạn có ý muốn có con trong tương lai. Thảo luận về các lựa chọn này với bác sĩ trước khi bắt đầu điều trị bằng thuốc Ibritumomab tiuxetan.
• Việc để cho thai nhi tiếp xúc với thuốc Ibritumomab tiuxetan có thể gây dị tật bẩm sinh, vì vậy bạn không nên mang thai hoặc làm cha khi đang dùng loại thuốc này. Kiểm soát sinh sản hiệu quả là cần thiết trong quá trình điều trị và ít nhất 12 tháng sau khi điều trị bằng thuốc Ibritumomab tiuxetan.
• Ngay cả khi chu kỳ kinh nguyệt của bạn đã ngừng lại hoặc bạn tin rằng bạn không sản xuất tinh trùng nữa, bạn vẫn có thể có khả năng thụ thai.
• Phụ nữ không nên cho con bú trong khi dùng thuốc Ibritumomab tiuxetan và ít nhất 6 tháng sau khi điều trị.

Thuốc Ibritumomab Tiuxetan là một loại thuốc được sử dụng trong điều trị một số bệnh ung thư. Để đảm bảo hiệu quả điều trị và tránh được tác dụng phụ, người dùng cần tuân thủ theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ chỉ định.

Theo dõi website Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để nắm thêm nhiều thông tin sức khỏe, dinh dưỡng, làm đẹp để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người thân yêu trong gia đình.

Nguồn tham khảo: oncolink.org