Thuốc Berberin: Những điều cần biết

Bài viết bởi Bác sĩ Phạm Thị Kim Dung - Khoa Dược - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Berberin được dùng nhiều để điều trị các bệnh đường ruột như viêm đại tràng, lỵ, viêm gan vàng da, đau mắt do viêm kết mạc, một số bệnh ngoài da như nước ăn chân, ngứa do nấm... Trên thế giới có những nghiên cứu tác dụng khác của berberin như hạ đường huyết, giảm cholesterol, giảm cân, hỗ trợ điều trị ung thư...

Berberin là hợp chất isoquinoline alkaloid, màu vàng, có trong rất nhiều cây thuốc như Vàng đắng (Coscinium fenestratum (Gaertn.) Colebr. Menispermaceae), Hoàng bá (Phellodendron amurense Rupr. Rutaceae), Hoàng liên chân gà hay còn gọi là Xuyên liên (Coptis chinensis Franch. hoặc Coptis quinquesecta Wang. Ranunculaceae), một số cây họ Hoàng liên gai (Berberidaceae), một số cây thuộc họ Hoàng liên ô rô (Mahonia nepalensis DC.)...

Berberin được chiết xuất từ các cây giàu berberin như Vàng đắng, Hoàng bá, Hoàng liên và bào chế dưới dạng thuốc tân dược như viên nén, viên nang, viên bao đường, dung dịch thuốc nhỏ mắt, thuốc bột bôi xoa. Dược điển Việt Nam có chuyên luận thuốc Berberin chlorid dạng viên nén và viên bao phim.

Dạng thuốc tân dược phổ biến nhất là viên nén Berberin được dùng trong điều trị bệnh đường ruột với các lưu ý sử dụng như sau:

Điều trị :

• Lỵ trực khuẩn, hội chứng lỵ
• Lỵ amip
• Viêm ruột, tiêu chảy

Các hàm lượng của Berberin thường dùng là Berberin 10mg, Berberin 50mg, Berberin 100mg và Berberin 500mg.

Liều lượng (có thể quy đổi ra mg để tính các dạng viên nén hàm lượng khác 10mg)

• Người lớn và trẻ em trên 15 tuổi: Uống 12-15 viên 10mg/lần x 2 lần/ngày
• Trẻ em : từ 2-4 tuổi: uống 2 viên 10mg/lần x 2 lần/ngày
• Từ 5-7 tuổi: Uống 5 viên 10mg/lần x 2 lần/ngày
• Từ 8-15 tuổi: Uống 10 viên 10mg/lần x 2 lần/ngày

Cách dùng: thích hợp nhất là uống vào buổi sáng và tối trước khi ăn khoảng từ 1-2h.

Thuốc berberin tương đối an toàn cho đa số người dùng khi uống trong thời gian ngắn.

Buồn nôn, nôn mửa, đau đầu, chóng mặt, nhịp tim nhanh, tụt huyết áp là các biểu hiện có thể gặp do quá liều berberin. Khi đó người bệnh cần ngưng dùng thuốc ngay và đến gặp bác sĩ để khám và xử trí.

Lưu ý trên phụ nữ có thai, phụ nữ cho con bú và trẻ sơ sinh:

Berberin chống chỉ định cho phụ nữ có thai trong toàn bộ thai kỳ, phụ nữ cho con bú và trẻ sơ sinh. Berberin có thể tranh chấp với bilirubin tại đường thải trừ ở gan, làm tăng bilirubin máu và gây vàng da cho thai nhi, có thể co giật. Berberin có thể làm tăng co bóp tử cung và gây chuyển dạ sớm.