Cảnh giác tắc ruột do táo bón kéo dài

Tắc ruột là sự ngưng trệ lưu thông các chất chứa bên trong lòng ruột bao gồm: phân, dịch, hơi, dịch tiêu hóa,... Những chất này bị tích tụ đến mức gây nên áp lực đủ lớn sẽ làm thủng ruột và gây rò rỉ những thành phần bên trong dạ dày vào khoang ổ bụng. Tắc ruột là một trong những cấp cứu ngoại khoa rất thường gặp trong cấp cứu ổ bụng chỉ đứng sau viêm ruột thừa.

Triệu chứng của tắc ruột mà bạn có thể gặp, bao gồm:

• Cảm giác đầy bụng
• Đau bụng, thậm chí co thắt dữ dội
• Giảm vị giác
• Buồn nôn, nôn mửa
• Táo bón hoặc tiêu chảy
• Bụng sưng phù

Bên cạnh đó, một số triệu chứng có thể phụ thuộc vào vị trí tắc ruột. Ví dụ như nôn là một dấu hiệu sớm của tắc ruột non. Nếu vị trí tắc tại ruột già thì triệu chứng này biểu hiện muộn hơn. Tắc ruột một phần có thể gây ra tình trạng tiêu chảy, trong khi đó tắc ruột hoàn toàn lại dẫn tới táo bón tắc ruột.

Có nhiều nguyên nhân gây tắc ruột có thể là do tắc nghẽn cơ học hay do liệt ruột. Trong đó táo bón kéo dài chính là nguyên nhân gây nên tắc ruột. Táo bón được định nghĩa là có dưới 3 lần đi đại tiện mỗi tuần và trường hợp táo bón nặng là khi có dưới một lần đi đại tiện mỗi tuần. Điều này dẫn tới ứ đọng phân lâu ngày trong trực tràng nên phân ngày càng trở nên cứng và rắn hơn.

Táo bón lâu ngày gây tắc ruột bán phần hoặc tắc ruột toàn phần, với các biểu hiện như đau bụng từng cơn xảy ra liên tục, không đánh hơi được, bụng chướng, không đi đại tiện được.

Chẩn đoán tắc ruột trước tiên bác sĩ sẽ hỏi tiền sử bệnh lý và thăm khám lâm sàng bằng cách khám ổ bụng. Một số dấu hiệu lâm sàng có thể dễ dàng nhận thấy đó là vùng bụng bị sưng phù, chướng bụng hay có bướu.

Sau đó, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện một số xét nghiệm cận lâm sàng như chụp X-quang ổ bụng hoặc chụp CT để tìm ra chính xác vị trí bị tắc ruột. Nếu tại ruột già, người bệnh cần tiến hành nội soi hoặc chụp cản quang để quan sát ruột.

Tắc ruột là một trong những trường hợp cấp cứu ngoại khoa nên cần được điều trị sớm và kịp thời, không được tự ý xử trí tại nhà. Do đó, nhân viên y tế có thể đặt một ống mềm qua miệng hoặc mũi để loại bớt khí và dịch trong khoang bụng. Hầu hết những trường hợp bị tắc ruột do táo bón đều cần phải phẫu thuật. Bệnh nhân sẽ được truyền dịch liên tục trong thời gian từ 6-8 tiếng để phòng ngừa tình trạng mất nước, phục hồi cân bằng điện giải và ngăn tình trạng shock trong khi phẫu thuật. Đối với những trường hợp mô ruột tại vị trí tắc đã bị hoại tử thì cần tiến hành cắt bỏ. Một số loại thuốc điều trị tắc ruột bao gồm:

• Kháng sinh để phòng ngừa nhiễm trùng
• Thuốc chống nôn
• Thuốc giảm đau

Tóm lại, tắc ruột là tình trạng do nhiều nguyên nhân gây nên, trong đó táo bón gây tắc ruột là nguyên nhân chủ yếu. Đây là một cấp cứu ngoại khoa nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn tới hoại tử ruột một phần hoặc thậm chí gây thủng ruột, nhiễm trùng nặng và shock. Vì vậy, khi bị táo bón cần phải điều trị ngay, tránh để táo bón kéo dài đồng thời thay đổi chế độ sinh hoạt và ăn uống hợp lý để phòng ngừa táo bón cũng như tắc ruột.