Biến chứng có thể gặp nếu trẻ bị viêm xoang

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Nam Phong - Bác sĩ Nhi - Khoa Nhi - Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc

Viêm xoang ở trẻ là một bệnh lý thường gặp. Trẻ thường bị viêm xoang sau khi nhiễm trùng hô hấp vượt trên mức cấp tính và bệnh trở nặng, kéo dài triệu chứng. Viêm xoang ở trẻ nếu không điều trị có khả năng tái phát hoặc chuyển thành mãn tính.

Xoang là các hốc rỗng nằm bên trong khối xương sọ - mặt. Niêm mạc lót xoang là một lớp mô mềm. Lớp niêm mạc này chứa đầy không khí và sạch sẽ. Khi các xoang này bị bít tắc do dịch tiết thì vi khuẩn có thể phát triển dẫn đến viêm xoang.

Viêm xoang ở trẻ thường xuất hiện sau khi trẻ bị viêm đường hô hấp trên cấp tính. Sau khoảng 5 - 7 ngày, các triệu chứng của viêm đường hô hấp thường trở nặng với các biểu hiện như:

• Sốt cao;
• Hơi thở có mùi hôi;
• Ngạt mũi;
• Sổ mũi, nước mũi có màu vàng hoặc xanh;
• Chảy dịch ở thành sau họng (chảy dịch mũi sau);
• Đau, nhức đầu, vùng mặt, sau ổ mắt;
• Mất mùi.

Viêm xoang có thể chia thành 3 loại:

• Ngắn hạn (cấp tính): các triệu chứng của loại nhiễm trùng này kéo dài dưới 12 tuần và sẽ thuyên giảm khi được điều trị đúng cách.
• Dài hạn (mãn tính): các triệu chứng này kéo dài hơn 12 tuần.
• Tái diễn: tình trạng nhiễm trùng sẽ tái phát nhiều lần. Có nghĩa là 3 đợt viêm xoang cấp tính trở lên trong một năm.

Mặc dù không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe của trẻ, nhưng nếu không được điều trị, viêm xoang có thể gây ra các biến chứng như:

• Viêm màng não;
• Nhiễm trùng huyết;
• Thị lực giảm, nếu nặng có thể mù mắt do dây thần kinh thị giác bị tổn thương;
• Thính lực giảm do viêm tai giữa tái phát nhiều lần;
• Viêm họng, viêm thanh quản, viêm phế quản, viêm amidan;
• Rối loạn tiêu hóa.

Để chẩn đoán viêm xoang ở trẻ em, các bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng lâm sàng như đã nêu ở trên. Bên cạnh đó bác sĩ có thể cho trẻ thực hiện một số kỹ thuật cận lâm sàng để củng cố chẩn đoán bệnh như:

• Nội soi mũi: ở bệnh nhân viêm xoang, khi khám nội soi mũi thấy hai bên hốc mũi nhiều dịch nhầy đặc, chảy từ cửa mũi sau xuống họng, niêm mạc cuốn mũi phù nề.
• Chụp X-quang tư thế Blondeau và Hirtz: thấy hình ảnh xoang bị mờ, niêm mạc xoang dày và hình ảnh mức khí-dịch trong các xoang.
• Chụp CT Scan giúp thấy rõ hình ảnh niêm mạc xoang bị tổn thương và những thay đổi về cấu trúc giải phẫu xoang, từ đó giúp bác sĩ định hướng trong phẫu thuật, phương pháp này đặc biệt có ý nghĩa trong những bệnh nhi bị viêm xoang mạn tính cần can thiệp ngoại khoa.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI), siêu âm xoang giúp chẩn đoán các bệnh lý về xoang.
• Lấy mẫu bệnh phẩm trong dịch mũi xoang, vòm mũi họng để nuôi cấy vi khuẩn, làm kháng sinh đồ.

• Giữ vệ sinh sạch sẽ nhà cửa, môi trường sống xung quanh thông thoáng;
• Hạn chế sử dụng điều hòa trực tiếp vào trẻ;
• Tránh để trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá, hoặc những nơi có nhiều khói bụi, ô nhiễm;
• Mang khẩu trang cho trẻ khi ra ngoài;
• Khi trẻ ốm nên đưa trẻ đi khám và phối hợp với bác sĩ tuân thủ theo phác đồ điều trị, để phòng các bệnh về hô hấp trở nặng gây biến chứng khiến trẻ bị viêm xoang;
• Không tự ý cho trẻ dùng thuốc hoặc ngừng thuốc mà không có chỉ định của bác sĩ;
• Có thể dùng nước muối sinh lý hoặc nước biển để vệ sinh mũi cho trẻ hằng ngày, đặc biệt là sau khi từ ngoài về nhà.

Viêm xoang ở trẻ nếu không điều trị có thể gây ra biến chứng nguy hiểm ở mắt, tai, họng. Do đó, cha mẹ cần theo dõi các dấu hiệu, kịp thời đưa trẻ đi khám để ngăn ngừa những biến chứng này.