Cường androgen ở nữ: Những điều cần biết

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa II Huỳnh Thị Hiên - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.

Rậm lông, nổi mụn trứng cá có thể là biểu hiện của việc thừa androgen ở nữ giới. Vậy nội tiết tố androgen là gì? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những điều cần biết cho bạn.

Cơ thể phụ nữ không chỉ sản sinh nội tiết tố nữ estrogen, mà còn có cả androgen. Androgen là nội tiết tố nam, cả cơ thể đàn ông và phụ nữ đều sản xuất nội tiết tố này, tuy nhiên với số lượng khác nhau.

So với đàn ông, cơ thể phụ nữ tự nhiên chỉ sản xuất một lượng nhỏ nội tiết tố androgen, trung bình khoảng từ 1/10 đến 1/2 lượng mà cơ thể nam giới sản xuất. Đối với phụ nữ, nội tiết tố nam androgen đóng một vai trò quan trọng khi bắt đầu dậy thì, đó là kích thích mọc lông ở vùng mu và nách. Ở phụ nữ trưởng thành, androgen cần thiết để tổng hợp estrogen và ngăn ngừa mất xương. Ngoài ra, androgen còn có vai trò bảo vệ da do tác động sản xuất bã nhờn, duy trì độ bóng mượt cho da. Bên cạnh đó, cơ thể phụ nữ còn sản sinh và cung cấp androgen cho buồng trứng, tuyến thượng thận và tế bào mỡ.

Thừa androgen ở nữ hay còn gọi là cường androgen là tình trạng nội tiết tố androgen hoạt động quá mạnh, hay cơ thể sản sinh quá nhiều androgen so với nhu cầu.

• Rậm lông: Khi androgen được tiết quá nhiều sẽ gây rậm lông ở nữ giới, khiến lông mọc nhiều ở những nơi không phù hợp như cằm, ria mép, ....
• Nổi mụn trứng cá: Tình trạng cường androgen sẽ làm to lỗ chân lông và thúc đẩy sản sinh bã nhờn nhiều hơn. Khi đó, da sẽ rất nhờn, tế bào ống trong tuyến bã bị sừng hoá nhiều hơn, gây bít lỗ chân lông, dẫn đến nổi mụn trứng cá, mụn bọc, mụn có mủ, viêm da....
• Rối loạn kinh nguyệt: Khi cơ thể tăng sản xuất nội tiết tố androgen sẽ làm rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, gây kinh thưa, không đều, thậm chí là vô kinh....

• Do u tuyến thượng thận, tăng sản sinh tuyến thượng thận bẩm sinh, u nang buồng trứng làm cho tuyến thượng thận và buồng trứng sản sinh androgen nhiều hơn mức bình thường.
• Hội chứng buồng trứng đa nang gây mất cân bằng hormone giới tính, dẫn đến sản sinh quá nhiều nội tiết tố androgen.
• Sử dụng thuốc nội tiết tố trong một thời gian dài như trị liệu nội tiết tố nam androgen, steroid, thuốc tránh thai, cũng gây ra tình trạng mất cân bằng hormone giới tính trong cơ thể.

Để khắc phục tình trạng thừa androgen ở nữ bằng cách làm tăng nội tiết tố nữ estrogen và giảm nội tiết tố nam androgen, cụ thể là:

• Sử dụng thuốc có tính kháng androgen.
• Uống thuốc tránh thai: Thuốc tránh thai có chứa các hormone estrogen và progestin, giúp làm giảm androgen ở nữ. Tuy nhiên, thuốc tránh thai có nhiều tác dụng phụ, do đó, cần cân nhắc trước khi sử dụng.
• Bổ sung các loại thực phẩm làm tăng estrogen như rau cải xanh, dưa hấu, dâu tây, đậu nành...

Trong trường hợp cần thiết, bạn hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn cách điều trị phù hợp nhất.