Hỏi đáp của WHO về thuốc lá và COVID-19

Trong bối cảnh COVID-19 đang diễn biến phức tạp và gây ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng phổi thì mối liên hệ với các yếu tố tác động xấu đến phổi cần được xem xét, trong đó có hút thuốc lá.

Hiện tại, chưa có nghiên cứu nào xác định mối liên hệ giữa virus SARS-CoV-2 và hút thuốc lá. Tuy nhiên, hành động đưa tay lên miệng trong quá trình hút thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ mắc COVID-19. Hơn nữa, một số dụng cụ hút thuốc được sử dụng chung giữa những người hút thuốc nhiều như shisha hoặc hookah có thể tạo điều kiện cho việc lây lan COVID-19 ra cộng đồng.

Hút thuốc lá làm giảm dung tích phổi, tăng nguy cơ viêm đường hô hấp và tăng mức độ nghiêm trọng của các bệnh đường hô hấp. Trong khi đó, COVID-19 là một bệnh truyền nhiễm tấn công chủ yếu vào phổi. Do đó, hút thuốc lá sẽ làm giảm khả năng chống lại coronavirus và các bệnh đường hô hấp khác. Các nghiên cứu hiện có cho thấy những người hút thuốc lá có nguy cơ mắc bệnh COVID-19 ở mức độ nghiêm trọng hơn và nguy cơ tử vong cao hơn.

Hiện chưa có kết luận khoa học nào về mối quan hệ giữa thuốc lá điện tử và COVID-19. Tuy nhiên, các bằng chứng hiện có chỉ ra rằng thuốc lá điện tử có hại và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và bệnh lý phổi. Vì COVID-19 gây bệnh ở đường hô hấp, nên các hành động truyền tay nhau, sử dụng chung thuốc lá điện tử có thể làm tăng nguy cơ lây nhiễm.

Việc sử dụng thuốc lá không khói cần tiếp xúc tay với miệng. Ngoài ra, người sử dụng thuốc lá không khói thường xuyên thực hiện các hành động khạc bọt trong quá trình nhai thuốc. Cả hai điều này làm tăng nguy cơ nhiễm và lây lan virus ra cộng đồng.

Trước những nguy cơ đối với sức khỏe mà việc sử dụng thuốc lá gây ra, WHO khuyến nghị từ bỏ hút thuốc lá. Bỏ thuốc lá sẽ giúp phổi và tim hoạt động tốt hơn kể từ thời điểm ngừng sử dụng. Trong vòng 20 phút sau khi bỏ thuốc, nhịp tim tăng lên và huyết áp giảm xuống. Sau 12 giờ, mức carbon monoxide trong máu giảm xuống mức bình thường. Trong vòng 2 - 12 tuần, tuần hoàn và chức năng phổi được cải thiện. Sau 1 - 9 tháng, tình trạng ho và khó thở giảm hẳn. Bỏ thuốc lá sẽ giúp bảo vệ những người thân yêu của bạn, đặc biệt là trẻ em, khỏi tiếp xúc với khói thuốc.

WHO khuyến nghị sử dụng các biện pháp can thiệp đã được chứng minh như tổng đài tư vấn cai thuốc lá, các ứng dụng điện thoại hỗ trợ cai thuốc lá và các liệu pháp thay thế nicotine (NRT), ... để hỗ trợ cai thuốc lá.

• Nếu bạn hút thuốc lá thông thường, thuốc lá điện tử hoặc thuốc lá không khói, bây giờ là thời điểm tốt để bỏ hoàn toàn.
• Không dùng chung các dụng cụ hút thuốc như shisha và thuốc lá điện tử với người khác.
• Tuyên truyền về các nguy cơ sức khỏe, đặc biệt là COVID-19 liên quan đến hút thuốc thông thường, thuốc lá điện tử và thuốc lá không khói.
• Bảo vệ những người xung quanh khỏi tác hại của khói thuốc.
• Biết tầm quan trọng của việc rửa tay, giữ khoảng cách an toàn và không dùng chung các dụng cụ hút thuốc.
• Không khạc nhổ nơi công cộng

Hiện không có đủ thông tin để xác nhận bất kỳ mối liên hệ nào giữa thuốc lá hoặc nicotin trong việc phòng ngừa hoặc điều trị COVID-19. WHO kêu gọi các nhà nghiên cứu, nhà khoa học và giới truyền thông thận trọng về việc khuếch đại những tuyên bố chưa được chứng minh, rằng thuốc lá hoặc nicotine có thể làm giảm nguy cơ mắc COVID-19. WHO sẽ liên tục đánh giá các nghiên cứu mới, bao gồm cả nghiên cứu xem xét mối liên hệ giữa việc sử dụng thuốc lá, sử dụng nicotin với COVID-19.

• Nếu bạn hiện đang hút thuốc, hãy bỏ thuốc lá. Nếu bạn đã từng hút thuốc, đừng tái sử dụng. Nếu bạn chưa bao giờ hút thuốc, đừng bắt đầu.
• Tư vấn từ chuyên gia sức khỏe kết hợp với các loại thuốc được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) phê duyệt có thể tăng gấp đôi cơ hội bỏ hút thuốc.
• Để được trợ giúp từ bỏ hút thuốc, hãy gọi 1-800-QUIT-NOW hoặc truy cập vào trang web smokingfree.gov.
• Gọi cho bác sĩ chăm sóc sức khỏe riêng nếu bạn có lo lắng hoặc mệt mỏi.
• Nếu bạn không có bác sĩ thăm khám riêng, hãy liên hệ với trung tâm y tế cộng đồng gần nhất hoặc sở y tế.