Trẻ dễ đau xương khớp do tăng trưởng

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Trương Thành Tâm - Bác sĩ Nhi khoa - Khoa Nhi - Sơ sinh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng

Chứng đau xương tăng trưởng sẽ gây ra cảm giác đau tức, mỏi ở chân của trẻ đang độ tuổi dậy thì, cơn đau tập trung ở các khớp hoặc đầu gối nhưng không có vị trí rõ ràng, ban ngày hoàn toàn bình thường, chỉ đến đêm cơn đau mới xuất hiện. Quá trình đau sẽ xảy ra trong vài ngày rồi sau đó tái diễn...

Theo thống kê thì có khoảng 40% trẻ em trong quá trình phát triển đều mắc phải chứng đau tăng trưởng, chứng bệnh này thường bắt đầu từ khi trẻ được 3 tuổi và có khi kéo dài đến hết tuổi dậy thì, rõ nhất trong giai đoạn trẻ từ 3 đến 5 tuổi và từ 8 đến 12 tuổi.

Cho đến nay, y học vẫn chưa tìm ra nguyên nhân gây ra chứng đau cơ tăng trưởng ở trẻ một cách rõ ràng, mặc dù nó hiện diện mỗi ngày ở một số đứa trẻ đang tuổi ăn tuổi lớn. Đau tăng trưởng không trùng hợp với giai đoạn phát triển mạnh của trẻ và nó cũng không có sự liên quan tới các vị trí tăng trưởng. Chính vì thế, một số các rối loạn thần kinh và cảm xúc được cho là yếu tố dẫn đến tình trạng đau này.

Ngoài ra, có một vài nguyên nhân gây chứng đau tăng trưởng ở trẻ cũng được đề xuất như: có thể là do trẻ vận động quá mức tại các chi, sự mệt mỏi...

Một số khảo sát trên một số lượng dân số lớn cho thấy, chứng đau xương tăng trưởng của trẻ cũng có liên quan tới một số chứng đau tái diễn khác như đau bụng, đau đầu... Theo đó, có khoảng 25% trẻ bị đau đầu tái diễn kèm theo chứng đau tăng trưởng. Ngoài ra, những trẻ bị đau tăng trưởng thì cũng có ngưỡng chịu đau thấp hơn trẻ khác.

Chứng đau xương tăng trưởng hay đau cơ, đau khớp tăng trưởng ở trẻ có những dấu hiệu dễ nhầm lẫn sang bệnh lý khác, cha mẹ nếu không có kiến thức về chứng bệnh này thì sẽ rất dễ điều trị không đúng cách cho trẻ và làm tình trạng trầm trọng hơn.

Thực tế, đau cơ tăng trưởng, đau khớp tăng trưởng hay đau xương tăng trưởng đều là những cơn đau lành tính với những biểu hiện như:

• Đau chân hoặc đi kèm với đau nhức mỏi tay, đau bụng.
• Cơn đau có cảm giác không rõ ràng, không tìm được vị trí đau, thường là ở mặt sau bắp chân, mặt trước đùi hoặc mặt sau của gối.
• Cơn đau tăng trưởng thường đến đột ngột, hay xảy ra vào ban đêm nên có thể khiến trẻ thức giấc, khóc.
• Cơ thể trẻ vẫn bình thường và không bị ảnh hưởng.
• Cơn đau diễn ra theo đợt và không có triệu chứng cụ thể.
• Đối với trẻ từ 6 đến 12 tuổi có thể mô tả cơn đau như chuột rút, mỏi, tê.
• Khi được xoa bóp thì trẻ cảm thấy dễ chịu hơn.

Việc chẩn đoán đau xương tăng trưởng ở trẻ có thể dựa vào các đặc điểm lâm sàng khi đứa trẻ chỉ bị đau vào ban đêm còn ban ngày hoàn toàn bình thường. Nếu trẻ không có biểu hiện gì bất thường thì không cần thiết phải chụp chiếu hay tiến hành các xét nghiệm chẩn đoán khác.

Tiêu chuẩn để xác định trẻ bị đau tăng trưởng bao gồm các yếu tố sau:

• Cơn đau thường xảy ra vào ban đêm, khiến trẻ bị thức giấc.
• Đau không liên quan đến cơ hoặc khớp.
• Cơn đau diễn ra theo đợt liên tục và càng đau nhiều nếu ban ngày trẻ hoạt động nhiều.
• Khi thăm khám không thấy bất thường.

Ngoài ra, nếu cha mẹ vẫn lo lắng về sức khỏe của trẻ thì có thể tiến hành chẩn đoán phân biệt để loại trừ trẻ bị đau do các bệnh lý như:

• Rối loạn chuyển hóa
• Bệnh hồng cầu hình liềm
• Các loại nhiễm trùng
• Hoại tử xương
• Chấn thương
• Khối u xương hoặc ung thư máu
• Thiếu mạch máu nuôi

Đau xương tăng trưởng là chứng bệnh thường gặp và được đánh giá là lành tính, do đó cha mẹ không cần phải quá lo lắng khi con mình mắc phải tình trạng này. Để phòng ngừa và giảm tình trạng đau tăng trưởng ở trẻ thì cha mẹ có thể:

• Hạn chế cho trẻ hoạt động quá sức, chỉ nên chơi những trò chơi vừa sức.
• Khi trẻ bị đau thì xoa bóp, chườm nóng, kéo duỗi để giúp trẻ thoải mái hơn.
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, đầy đủ chất dinh dưỡng.
• Cho trẻ thăm khám sức khỏe định kỳ để tầm soát các bệnh lý hiệu quả và an toàn.

Là lĩnh vực trọng điểm của hệ thống Y tế Vinmec, Khoa Nhi luôn mang lại sự hài lòng cho Quý khách hàng và được các chuyên gia trong ngành đánh giá cao với:

• Quy tụ đội ngũ y bác sĩ về Nhi khoa: gồm các chuyên gia có trình độ chuyên môn cao (giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, thạc sĩ), giàu kinh nghiệm, từng công tác tại các bệnh viện lớn như Bạch Mai, 108.. Các bác sĩ đều được đào tạo bài bản, chuyên nghiệp, có tâm - tầm, am hiểu tâm lý trẻ. Bên cạnh các bác sĩ chuyên khoa Nhi trong nước, khoa Nhi còn có sự tham gia của các chuyên gia nước ngoài (Nhật Bản, Singapore, Úc, Mỹ) luôn tiên phong áp dụng những phác đồ điều trị mới nhất và hiệu quả nhất.
• Dịch vụ toàn diện: Trong lĩnh vực Nhi khoa, Vinmec cung cấp chuỗi các dịch vụ khám - chữa bệnh liên hoàn từ Sơ sinh đến Nhi và Vaccine,... theo tiêu chuẩn Quốc tế để cùng bố mẹ chăm sóc sức khỏe bé từ khi lọt lòng đến tuổi trưởng thành
• Kỹ thuật chuyên sâu: Vinmec đã triển khai thành công nhiều kỹ thuật chuyên sâu giúp việc điều trị các căn bệnh khó trong Nhi khoa hiệu quả hơn: phẫu thuật thần kinh - sọ, ghép tế bào gốc tạo máu trong điều trị ung thư.
• Chăm sóc chuyên nghiệp: Ngoài việc thấu hiểu tâm lý trẻ, Vinmec còn đặc biệt quan tâm đến không gian vui chơi của các bé, giúp các bé vui chơi thoải mái và làm quen với môi trường của bệnh viện, hợp tác điều trị, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh.