4 tháng siêu âm có chính xác tuổi thai, chiều dài, cân nặng không?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Lý Thị Thanh Nhã - Khoa Sản Phụ Khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Sang tháng thứ 4, ngoài việc siêu âm để tầm soát một số dị tật, biết được tuổi thai thì cha mẹ cũng cần phải lưu ý đến chiều dài, cân nặng thai nhi để có kế hoạch chăm sóc và nghỉ ngơi thật hợp lý.

Xác định tuổi thai là việc làm rất quan trọng trong suốt quá trình “9 tháng 10 ngày”, đặc biệt có ý nghĩa trong các trường hợp sinh non hay mang thai quá ngày dự sinh.

Nếu như trước đây, các kỹ thuật siêu âm thai chưa thực sự phát triển và con người cũng chưa có sự chú trọng đến chăm sóc sức khỏe thai kỳ, nhân viên y tế chỉ có thể dựa và khai thác tiền sử và khám lâm sàng để xác định tuổi thai thì ngày nay, siêu âm thai được xem là công cụ hỗ trợ đắc lực trong việc xác định tuổi, cân nặng thai nhi, giúp thai phụ có kế hoạch chăm sóc thai kỳ.

Thực tế đã chứng minh, nếu việc siêu âm thai được thực hiện đúng thời điểm thì việc xác định tuổi thai sẽ chính xác hơn rất nhiều so với dựa vào ngày kinh cuối cùng.

Xác định tuổi và cân nặng thai nhi chính xác sẽ góp phần quan trọng trong việc theo dõi và chẩn đoán các trường hợp thai chậm tăng trưởng trong tử cung hay có bất thường trong sự phát triển. Trong suốt thai kỳ, mỗi thai phụ chỉ nên có 01 ngày dự sinh và 01 tuổi thai thống nhất.

Tiêu chuẩn xác định tuổi thai trên siêu âm theo khuyến cáo của Hiệp hội sản phụ khoa Canada (SOGC) năm 2014 cụ thể như sau:

Kết quả siêu âm thai trong mọi thời điểm có chính xác không là điều mà bất kỳ thai phụ nào cũng băn khoăn, chứ không riêng gì mang thai 4 tháng. Tuy nhiên, ở thời điểm 4 tháng, sau 1⁄3 chặng đường phát triển, thai nhi cần được theo dõi thường xuyên qua siêu âm thai để kiểm tra, tầm soát dị tật thai nhi và sự phát triển có đúng chuẩn hay không.

Mang thai tháng thứ 4 cũng đồng nghĩa với việc thai nhi bước sang tuần thai thứ 14, ở giai đoạn này, cân nặng thai nhi có thể đạt khoảng 45g và dài 10cm. Các chi của thai đã có sự phát triển và phân chia rõ rệt. Hệ thống thần kinh và các cơ bắp cũng hình thành nên thai nhi có thể di chuyển linh hoạt hơn. Tuy nhiên, mọi hoạt động của bé ở tuần thai này vẫn còn yếu nên mẹ có thể chưa cảm nhận được.

Khi bước sang tuần thứ 15, thai nhi sẽ dài khoảng 12cm và cân nặng thì không có sự phát triển đáng kể. Cơ thể thai nhi khi ở tuần 16 sẽ được bao phủ bởi một lớp lông mỏng gọi là lông tơ với mức độ khác nhau và nhiều bé khi ra đời vẫn còn lông tơ bám trên người. Lớp biểu bì – bề mặt của da cũng sắp được hình thành trong giai đoạn này. Song song với đó, các cơ quan của thai nhi vẫn tiếp tục phát triển mạnh mẽ và trái tim đã phân chia thành 4 ngăn, đập nhanh hơn gấp 2 lần so với người trưởng thành.

Thời điểm mang thai tháng thứ 4 nếu mẹ thực hiện siêu âm thai định kỳ sẽ có được kết quả chính xác nhất.

• Xác định tuổi thai

Xác định tuổi thai thông qua hình ảnh siêu âm thai là một trong 3 cách phổ biến nhất hiện nay. Căn cứ vào chiều cao, cân nặng thai nhi cũng như các chỉ số phụ mà bác sĩ có thể xác định xem thai nhi đã được bao nhiêu tuần tuổi. Từ đó tính toán được ngày dự sinh của mẹ.

Mặc dù, thời điểm tam cá nguyệt thứ nhất sẽ cho kết quả tuổi thai chuẩn xác nhất thông qua siêu âm thai. Kết quả tính ngày dự sinh thường được tính khi thai được đủ 12 tuần. Tuy nhiên, khi thai đạt 4 tháng, thai phụ vẫn có thể yêu cầu bác sĩ xác định tuổi thai giúp mình, sai số thường rơi vào khoảng từ 1 cho đến 7 ngày.

• Xác định cân nặng thai nhi

Ngày nay, các hình thức siêu âm thai 2D cho đến 4D đều có thể ước lượng cân nặng thai nhi trong bất kỳ thời điểm nào của thai kỳ bằng cách sử dụng hơn 30 thuật toán liên tục để tính toán nhanh nhất và chuẩn xác nhất cân nặng của các bé.

Việc xác định cân nặng thai nhi khi bước sang tháng thứ 4 không chỉ là căn cứ để kiểm tra sự phát triển của thai, sức khỏe của mẹ mà còn là tiền đề cho quá trình sinh nở sau này. Tuy nhiên, dù có hiện đại đến đâu thì cũng chỉ là dự đoán và chắc chắn sẽ có sai số (rơi vào khoảng 8 -15 %).

Việc xác định cân nặng thai khi ở tháng thứ 4 sẽ cho kết quả chính xác hơn so với nửa sau của thai kỳ và thường phụ thuộc vào một số yếu tố liên quan như: Vị trí nằm của thai nhi, thể tích ối của mẹ ra sao....

Bước sang tháng thứ 4, cơ thể người mẹ sẽ có nhiều thay đổi, cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Chuẩn bị thêm quần áo rộng rãi, thoải mái vì cân nặng có thể sẽ tăng lên và bụng bầu đã phát triển hơn.
• Vệ sinh vùng kín hàng ngày và thay đồ lót thường xuyên để tránh bị nhiễm trùng bàng quang khi mang thai
• Tắm nắng hàng ngày để giúp bổ sung vitamin D cho cơ thể
• Tham dự các lớp học thai sản để có đủ kiến thức chăm sóc thai kỳ

3 tháng giữa thai kỳ là thời kỳ phát triển mạnh của thai nhi. Thai phụ cần:

• Tầm soát dị tật thai nhi toàn diện bằng kỹ thuật siêu âm 4D vượt trội.
• Tầm soát tiểu đường thai kỳ, tránh gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và bé.
• Kiểm soát cân nặng của mẹ hợp lý để đánh giá tình trạng sức khỏe của thai phụ và sự phát triển của thai nhi.
• Hiểu rõ dấu hiệu dọa sinh sớm (đặc biệt ở những người mang đa thai hoặc có tiền sử sảy thai, sinh non) để được điều trị giữ thai kịp thời.