Biến chứng thường gặp của sa tử cung

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Lê Thị Phương - Khoa sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.

Giãn sàn chậu sa tử cung là một căn bệnh mang đến nhiều nỗi băn khoăn cho phụ nữ, đặc biệt là những sản phụ sau sinh. Nếu không phát hiện kịp thời và có phương pháp điều trị đúng, sa tử cung sẽ gây ra các biến chứng bất lợi.

Sa tử cung có thể chia bệnh thành 3 cấp độ như sau:

• Cấp độ 1: nhẹ nhất, tử cung đã bị sa xuống nhưng vẫn nằm trong ống âm đạo.
• Cấp độ 2: tử cung bị đã tụt xuống ngoài cửa âm đạo và có thể nhìn thấy khi làm việc nặng hoặc khi hoạt động nhiều.
• Cấp độ 3: toàn bộ tử cung bị tụt xuống và ra ngoài âm đạo, có thể nhìn thấy bằng mắt thường hình ảnh tử cung màu hồng, to bằng quả trứng gà. Đây là trường hợp nguy hiểm của bệnh lý sa tử cung vì rất có khả năng sẽ bị viêm nhiễm và phải cắt bỏ do tử cung không có khả năng tự co lên.

Có rất nhiều người phụ nữ lo lắng và bất an không biết sa cổ tử cung có nguy hiểm không khi mắc phải hiện tượng bệnh này. Tuy nhiên, sa tử cung tuy không phải là một vấn đề đe dọa và gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng của người phụ nữ, nhưng lại có ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt thường ngày và vấn đề sinh hoạt tình dục. Theo nguyên tắc, bệnh nếu được phát hiện và xử lý kịp thời, khi tử cung bị sa ở mức độ nhẹ, bệnh nhân sẽ không bị ảnh hưởng quá lớn.

Phụ nữ bị sa tử cung nên cảnh giác với một số biến chứng nguy hiểm của bệnh như:

2.1. Loét âm đạo

Biến chứng này sẽ xảy ra khi người bệnh mắc bệnh ở mức độ nặng nhất – cấp độ 3. Lúc này, tử cung bị sa xuống kéo theo một phần của lớp lót âm đạo và nhô ra bên ngoài âm đạo, gây ra sự cọ xát với quần áo. Điều này có thể gây ra tình trạng lở loét âm đạo và dẫn đến tình trạng nhiễm trùng khá nghiêm trọng.

2.2. Sa cơ quan khác của vùng chậu: Sa sinh dục

Sự tụt của các cơ quan vùng chậu (tử cung, bàng quang, trực tràng...) qua ngã âm đạo được gọi chung là sa sinh dục. Khi bệnh trở nên nghiêm trọng, bệnh nhân có thể gặp phải tình trạng sa các cơ quan ở vùng chậu, gồm có: trực tràng và bàng quan. Hoặc tất cả tổn thương trên phối hợp với nhau, tử cung mất sự kết nối với các cơ quan lân cận sẽ tụt ra ngoài khỏi lỗ âm hộ, ngay cả với một áp lực rất nhỏ, kéo theo bàng quang và trực tràng.

• Sa thành âm đạo trước với túi bàng quang hay sa bàng quang
• Sa thành âm đạo sau với túi trực tràng hay sa trực tràng
• Cổ tử cung phì đại với tử cung tụt xuống thấp

Tình trạng sa các cơ quan khác của vùng chậu có thể gây ra rất nhiều khó khăn trong việc bài tiết của bệnh nhân, nặng hơn là gia tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiểu. Bàng quang sa lồi ra vào phần phía trước của âm đạo có thể dẫn đến khó khăn trong việc đi tiểu và gia tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiểu. Điểm yếu của các mô liên kết nằm trong trực tràng có thể gây ra sa trực tràng, dẫn đến việc đi tiêu khó khăn.

Sa tử cung là một căn bệnh thường gặp nhưng có thể dễ dàng ngăn ngừa bệnh cũng như hạn chế bệnh tiến triển.

3.1. Chế độ nghỉ ngơi sau sinh nở hợp lý

Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bệnh đó là tổn thương các cơ và dây chằng hỗ trợ nâng đỡ tử cung, vì vậy để ngăn ngừa sa tử cung, sản phụ sau khi sinh cần thực hiện những lưu ý sau:

• Tuyệt đối không xuống giường vận động mạnh hoặc lao động quá sức ngay khi sinh con, đảm bảo giữ gìn sức khỏe sau khi sinh.
• Sau khi đã phục hồi sức khỏe, không nằm trên giường quá nhiều mà nên vận động nhẹ nhàng.
• Hạn chế tình trạng táo bón sau sinh. Nếu gặp khó khăn khi đại tiện, sản phụ không nên dùng sức rặn, nên có chế độ ăn nhiều chất xơ, uống nhiều nước hoặc ăn các món ăn giúp nhuận tràng.
• Chú ý giữ ấm cho sản phụ, đề phòng cảm lạnh, ho.

3.2. Tập luyện các bài tập phù hợp

Đối với những người phụ nữ sau sinh, các bài tập tăng cường co bóp cơ hông và cơ hậu môn là rất cần thiết, giúp cải thiện sức khỏe người mẹ và ngăn ngừa sa hậu tử cung rất hiệu quả. Bài tập Kegel là một bài tập chữa phổ biến và mang lại nhiều lợi ích cho các chị em phụ nữ:

Có thể thực hiện bài tập Kegel khi ngồi trên ghế hoặc nằm dưới sàn: thả lỏng vùng cơ phần mông và bụng, duỗi thẳng lưng, hai cánh tay đặt song song đồng thời hai đầu gối co lên. Bắt đầu bài tập bằng cách thít chặt cơ sàn chậu và nâng hông lên trong vòng 2 đến 5 giây, sau đó thả lỏng 10 giây xuống giúp các cơ có thể thư giãn. Tiếp tục đó lặp lại động tác thít chặt - thả lỏng 10 lần. Có thể tăng số giây sau khi đã quen dần với bài tập.