Nồng độ beta HCG thay đổi theo tuổi thai như thế nào?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thị Mận - Khoa Sản Phụ Khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Bác sĩ đã có trên 10 năm kinh nghiệm trong việc chẩn đoán, tư vấn và điều trị trong lĩnh vực Sản Phụ khoa.

HCG là một hormon quan trọng được tiết ra khi phụ nữ mang thai. Nồng độ hCG không cố định mà có sự biến đổi rất lớn trong thai kỳ. HCG được sản xuất bởi các tế bào nuôi của nhau thai, có vai trò quan trọng giúp nuôi dưỡng và bảo vệ thai.

hCG (viết tắt của Human Chorionic Gonadotropin) là một hormone được sản xuất từ rất sớm trong thai kỳ, ngay sau khi trứng được thụ tinh chuyển từ vòi trứng vào làm tổ ở niêm mạc tử cung. hCG được sản xuất bởi các tế bào nuôi của nhau thai, có vai trò quan trọng giúp nuôi dưỡng và bảo vệ thai:

• hCG giúp duy trì hoàng thể, giúp hoàng thể tiếp tục sản xuất hormon estrogen và progesterol trong khoảng 4 tháng đầu của thai kỳ. Hormon progesterol giúp duy trì niêm mạc tử cung để phôi thai phát triển. Nếu nồng độ hCG thấp, hoàng thể bị suy, hormone progesterol giảm sẽ khiến niêm mạc tử cung bị bong ra, dẫn đến thời kỳ kinh nguyệt, có thể dẫn đến nguy cơ xảy thai.
• hCG giúp kích thích sản xuất testosterol của thai nhi, giúp hình thành giới tính thai nhi,
• hCG giúp tăng cường sản xuất corticosteroid và ức chế đáp ứng tế bào lympho của mẹ, từ đó giảm các đáp ứng miễn dịch của cơ thể mẹ, làm giảm phản ứng của cơ thể mẹ đối với thai, giúp bảo vệ thai.

Hormon hCG có bản chất là một glycoprotein, gồm có hai tiểu đơn vị là alpha và beta. Do trình tự amino acid của tiểu đơn vị alpha trùng với một số hormon tuyến yên, tuyến giáp nên chỉ có tiểu đơn vị beta là đặc trưng cho hormon hCG. Beta hCG có thể phát hiện trong huyết thanh hoặc nước tiểu phụ nữ mang thai sau khoảng 8-9 ngày sau rụng trứng.

Trong giai đoạn sớm của thai kỳ, hCG được tạo ra với nồng độ rất lớn, thông thường nồng độ hCG sẽ tăng gấp đôi sau mỗi 48-72 giờ. Nồng độ hCG trong máu sẽ đạt đỉnh trong khoảng tuần 8-11 của thai kỳ, sau đó sẽ có xu hướng ổn định và giảm xuống. hCG gây ra các triệu chứng thai nghén như chóng mặt, buồn nôn, nhạy cảm,... Do đó, giai đoạn đầu, nồng độ hormone hCG cao do đó các triệu chứng thai nghén thường nặng hơn các giai đoạn sau của thai kỳ.

Nồng độ beta hCG được tính theo đơn vị mUI/ml. Đối với phụ nữ không mang thai, nồng độ beta hCG dưới 5mUI/ml, phụ nữ có thai nồng độ beta hCG là trên 25 mUI/ml. Nếu nồng độ hCG trong khoảng 6-24 mUI/ml thì cần được kiểm tra, theo dõi thêm để xác định có thai hay không.

Chi tiết về sự phát triển của thai nhi qua từng tuần, cha mẹ nào cũng nên tìm hiểu:

Beta hCG được dùng để chẩn đoán có thai khi trễ kinh .Các que thử thai là dụng cụ xét nghiệm nhằm phát hiện ra sự có mặt của beta hCG. Các que thử thai trên thị trường hiện nay thường có độ nhạy từ 20-25 mUI/ml, như vậy phụ nữ có thai và nồng độ hCG vượt quá mức trên thì que thử sẽ xuất hiện hai vạch. Nếu que thử xuất hiện một vạch thì chưa có thai hoặc có thai nhưng nồng độ hCG chưa đạt mức để que thử phát hiện.

Nồng độ beta hCG sẽ thay đổi trong suốt thai kỳ, bạn có thể tham khảo nồng độ beta hcg theo tuổi thai theo bảng dưới đây:

Xét nghiệm định lượng nồng độ beta hCG giúp theo dõi tình trạng thai kỳ, nếu kết quả nồng độ beta hCG theo tuổi thai qua cao hoặc quá thấp thì có thể thai kỳ đã xảy ra các vấn đề bất thường. Nồng độ hCG thấp có thể do sảy thai, rụng trứng hoặc thai ngoài tử cung. Nồng độ hCG cao có thể do đa thai, các bệnh lý nhau thai hoặc hội chứng Down khi lượng AP trong máu giảm.

Tuy nhiên, phụ nữ có thai không cần quá lo lắng về nồng độ hCG vì những con số thống kê về nồng độ hCG theo tuổi thai trên chỉ mang tính tương đối. Theo bảng số liệu trên ta thấy, chỉ số beta hcg thai 4 tuần là từ 5-426 mUI/ml, chỉ số thấp nhất và cao nhất có sự chênh lệch rất lớn. Nhiều trường hợp thai phụ có mức beta hCG thấp nhưng thai nhi vẫn khỏe mạnh. Vậy nồng độ hCG ở mỗi thời điểm thấp hay cao không quan trọng mà chủ yếu là sự tăng giảm nồng độ hCG có tuân theo quy luật sinh lý theo từng thời kỳ hay không. Nếu trong 3 tháng đầu, thai phụ có nồng độ hCG thấp, cần theo dõi trong 48-72 giờ, nồng độ hCG có tăng không. Những thai phụ có sự thay đổi nồng độ hCG bất thường cần được bác sĩ thăm khám, theo dõi để điều trị kịp thời.

3 tháng đầu là thời điểm nhạy cảm nhất trong suốt thai kỳ. Để mẹ và bé được khỏe mạnh, các bậc cha mẹ cần lưu ý:

• Hiểu rõ dấu hiệu sớm khi mang thai, ngộ độc thai nghén, ra máu trong thai kỳ.
• Khám thai lần đầu kịp thời, đúng và đủ, tránh khám quá sớm/ quá muộn.
• Sàng lọc dị tật thai nhi tuần thứ 12 phát hiện những dị tật thai nhi nguy hiểm có thể can thiệp sớm.
• Phân biệt chảy máu âm đạo thông thường và chảy máu âm đạo bệnh lý để can thiệp giữ thai kịp thời.
• Sàng lọc bệnh lý tuyến giáp trong 3 tháng đầu thai kỳ tránh những rủi ro nguy hiểm trước và trong khi sinh.

Vinmec hiện có nhiều gói thai sản (12-27-36 tuần), trong đó chương trình thai sản trọn gói 12 tuần giúp theo dõi sức khỏe của mẹ và bé ngay từ đầu thai kỳ, phát hiện sớm và can thiệp kịp thời các vấn đề sức khỏe. Ngoài các dịch vụ thông thường, chương trình theo dõi thai sản từ 12 tuần có các dịch vụ đặc biệt mà các gói thai sản khác không có như: xét nghiệm Double Test hoặc Triple Test tầm soát dị tật thai nhi; xét nghiệm định lượng yếu tố tân tạo mạch máu chẩn đoán tiền sản giật; xét nghiệm sàng lọc tuyến giáp; xét nghiệm Rubella; xét nghiệm ký sinh trùng lây từ mẹ sang con gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển não bộ và thể chất của bé sau sinh.

Video đề xuất:

Cách tính tuổi thai thụ tinh nhân tạo