Các loại polyp đại trực tràng thường gặp

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS Vũ Văn Quân - Phó Trưởng khoa Ngoại tổng hợp, Khoa Ngoại Tổng hợp & Gây mê - Bệnh viện đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng

Polyp là thuật ngữ sử dụng để chỉ sự tăng trưởng của lớp lót màng nhầy. Sự tăng trưởng này có thể xuất hiện ở đường tiêu hóa, tử cung, bàng quang, đường mũi hoặc khu vực bộ phận sinh dục. Một số khối polyp đại tràng có thể biến chứng thành ung thư. Việc xác định polyp đại trực tràng thuộc loại gì có ý nghĩa quan trọng trong dự phòng và điều trị bệnh.

Polyp đại tràng là thuật ngữ y học để chỉ các tổ chức tân sinh được tạo ra do sự tăng sinh tổ chức quá mức cũng như sự phát triển thành khối u và tồn tại trong lòng đại tràng. Thực tế cho thấy phần chính các khối u này là lành tính, tuy nhiên cũng sẽ có những trường hợp ác tính hoặc bị hóa ác tính nếu như không được phát hiện và điều trị kịp thời, đúng cách.

Polyp đại tràng thực tế có nhiều loại khác nhau, trong đó có hai loại chính là polyp đại tràng không cuống và có cuống. Các bác sĩ sẽ dựa vào hình thái khối polyp để phân biệt polyp đại tràng có cuống và không cuống.

Bên cạnh đó, người ta cũng tiến hành phân loại dựa theo số liệu hay kích thước của polyp. Theo các bác sĩ chuyên khoa thì có người có nhiều polyp đại tràng hoặc một polyp, có người khối polyp kích thước nhỏ nhưng bên cạnh đó cũng có người bệnh để lâu khối polyp đã phát triển lớn hơn nhiều.

Việc phân biệt polyp đại tràng không cuống và có cuống hoàn toàn dựa vào phương pháp nội soi và chỉ có các bác sĩ chuyên khoa mới đưa ra những thông tin chính xác để phân loại rõ ràng chúng.

Polyp đại tràng không cuống có những đặc điểm sau:

• Những khối polyp đại tràng có kích thước nhỏ hơn 5mm, chúng không có cuống. So với phần niêm mạc đại tràng xung quanh thì những khối polyp đại tràng không cuống này có màu sắc nhạt hơn hẳn và có thể thấy rất rõ ràng.
• Chân của polyp đại tràng không cuống rộng hơn so với loại polyp có cuống.
• Khả năng phát triển từ lành tính sang ác tính cao hơn. Điều đó có nghĩa là nếu polyp đại tràng của bạn được chẩn đoán là loại không cuống thì bạn cần hết sức cẩn thận theo dõi và không nên chủ quan.

Khác với polyp đại tràng không cuống, loại polyp đại tràng có cuống sẽ có hình dạng dưới đèn nội soi là có cuống dài. Chân của khối polyp đại tràng có cuống không rộng mà dài và nhỏ. Thậm chí cuống có thể rất dài, dài loằng ngoằng.

Khả năng phát triển từ lành tính sang ác tính của polyp có cuống thấp hơn loại không cuống. Tuy nhiên đây không phải là tuyệt đối nên chúng ta vẫn cần thận trọng theo dõi tình trạng của chúng.

Dù là dạng polyp đại tràng có cuống hay không cuống, thì những khối polyp đại tràng phần chính đều là lành tính. Với những tình trạng lành tính, khối u sẽ tồn tại nhiều năm mà không ảnh hưởng gì đến sức khỏe, tuy nhiên người bệnh cần thường xuyên đến bệnh viện kiểm tra và theo dõi xem khối u có phát triển hay mọc ra nhiều polyp đại tràng khác hay không.

Polyp trực tràng được biểu hiện bởi sự tăng trưởng xuất hiện khối u trên bề mặt niêm mạc trực tràng hoặc ống tiêu hóa. Bệnh thường có biểu hiện âm thầm và dễ bị nhầm lẫn bởi các bệnh lý về đường tiêu hóa như đau bụng, đại tiện phân lỏng, có máu lẫn trong phân,... Polyp trực tràng có sự khác nhau về kích thước và số lượng. Hiện nay, polyp đại tràng được chia thành 3 loại cơ bản đó là:

• Polyp tăng sản vô hại và không có khả năng phát triển thành ung thư.
• Polyp adenomatous là một loại bướu khá phổ biến. Tuy chúng không có khả năng phát triển thành ung thư trực tràng nhưng polyp adenomatous có nguy cơ phát triển thành ung thư ruột kết.
• Polyp ác tính được ghi nhận là có tế bào ung thư dưới kính hiển vi.

Mặc dù polyp trực tràng không phải là bệnh lý nguy hiểm nhưng bạn cũng không nên chủ quan. Khi phát hiện các dấu hiệu bất thường ở đường tiêu hóa thì nhanh chóng gặp bác sĩ để được tư vấn cụ thể hơn. Nếu bạn vẫn lo lắng polyp trực tràng phát triển mạnh trong tương lai thì đừng chủ quan với các phương pháp sàng lọc lặp lại mỗi năm 1 lần.