Vị trí và tác dụng của huyệt thiên dũ

Thiên Dũ huyệt có ý nghĩa như sau: Thiên là huyệt ở vùng trên trong khi Dũ chỉ cửa sổ hay cổ gáy do đó Thiên Dũ có ý chỉ huyệt thuộc vùng cổ gáy. Đặc tính của huyệt Thiên Dũ gồm:

• Là huyệt thứ 16 của kinh Tam Tiêu
• Thiên Dũ không chỉ ám chỉ một huyệt mà thuộc nhóm Thiên Dũ có: Ngân Nghênh, Phù Đột, Thiên Phủ, Thiên Trụ

Theo Y Học Cổ Truyền, Thiên Dũ huyệt nằm ở phía ngoài cổ, bờ sau và trong gai xương chũm, bờ sau cơ ức đòn chũm, nơi góc hàm dưới. Một cách khác là lấy nếp gáy sau làm chuẩn, Thiên Dũ huyệt sẽ nằm ở 1/3 ngoài của đường nối huyệt. Đối chiếu trên giải phẫu, vị trí huyệt Thiên Dũ sẽ là phần dưới da ở bờ sau cơ ức đòn chũm, cơ gối đầu và cơ đầu dài. Nhánh của đám rối cổ sâu, thần kinh chẩm lớn và thần kinh dưới chẩm sẽ chi phối cho thần kinh vận động trong khi vùng da tại huyệt được chi phối bởi tiết đoạn thần kinh C3.

Huyệt Thiên Dũ giúp Thăng khí Dương lên đầu, thông lạc dùng trong chủ trị cổ gáy cứng, tai điếc, đầu mắt sưng, hoa mắt. Khi châm cứu, huyệt được châm thẳng 0,5-1 thốn, cứu 1-3 tráng và ôn cứu 3-5 phút. Các phối hợp huyệt với Thiên Dũ gồm:

• Phối Phong Trì, Thượng Tinh, Y Hy để trị sưng mắt và mặt
• Phối Côn Lôn, Phong Môn, Quan Nguyên, Quang Xung để trị đau đầu chóng mặt do phong (Thiên Kim Phương)
• Phối Tứ Độc để trị điếc đột ngột (Thiên Kim Phương)
• Phối Cự cốt, Đại Trử, Khuyết Bồn, Thần Đạo, Thiên Đột, Thủy Đạo để trị đau vai lưng
• Phối Hậu Khê để trị cổ cứng (Tư Sinh Kinh)
• Phối Dịch Môn, Thính Cung để trị lãng tai
• Phối Ế Phong, Hợp Cốc để trị đau họng
• Phối Côn Lôn, Hợp Cốc, Phong Trì để trị eo lưng đau không xoay trở được.

Huyệt Thiên Dũ giúp Thăng khí Dương lên đầu, thông lạc dùng trong chủ trị cổ gáy cứng, tai điếc, đầu mắt sưng, hoa mắt. Hiểu được công dụng và vị trí của huyệt đạo này sẽ giúp người thực hiện chữa trị bệnh hiệu quả.