Chuột rút cơ lưng có thể gây đau đớn và ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày của người bệnh. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về tình trạng này. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về chuột rút cơ lưng, bao gồm các triệu chứng, nguyên nhân và biện pháp phòng ngừa, giúp người đọc có cái nhìn đầy đủ cũng như chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Chuột rút cơ lưng là gì?
Chuột rút cơ lưng là tình trạng co thắt cơ đột ngột ở vùng thắt lưng, gây đau nhức và khó chịu. Hiện tượng này thường liên quan đến căng cơ, co rút dây thần kinh hoặc mất cân bằng điện giải. Khi cơ bị kích thích quá mức, chúng có thể co cứng trong thời gian ngắn, làm ảnh hưởng đến sự linh hoạt và vận động của cột sống.
Nguyên nhân phổ biến gây chuột rút cơ lưng:
- Vận động sai tư thế.
- Thiếu hụt dinh dưỡng hoặc các yếu tố cơ học khác.
Cách xử lý:
- Nếu nguyên nhân xuất phát từ các thói quen sinh hoạt không đúng hoặc chế độ dinh dưỡng chưa hợp lý, tình trạng này có thể được cải thiện tại nhà trong thời gian ngắn.
- Nếu chuột rút ở cơ lưng là hậu quả của chấn thương, tai nạn hoặc do hệ xương khớp suy yếu, người bệnh cần được khám và tư vấn bởi bác sĩ chuyên khoa để có phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả.
2. Triệu chứng chuột rút cơ lưng
Chuột rút cơ lưng có thể biểu hiện khác nhau ở mỗi người nhưng thường gặp nhất là co thắt đột ngột, đau nhói hoặc cứng cơ, đặc biệt ở vùng thắt lưng.
Tuy nhiên, các triệu chứng này có thể giống với nhiều bệnh lý cột sống và cơ xương khớp như thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống hoặc căng cơ quá mức. Vì vậy, việc chẩn đoán chính xác rất quan trọng để phân biệt chuột rút cơ lưng với các vấn đề nghiêm trọng hơn, từ đó có phương pháp điều trị phù hợp.
3. Nguyên nhân gây chuột rút cơ lưng
Chuột rút cơ lưng có thể do nhiều yếu tố khác nhau gây ra. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:
- Chấn thương hoặc tai nạn: Va đập mạnh, té ngã hoặc chấn thương trong quá trình lao động, vận động có thể gây tổn thương cơ và dây chằng vùng lưng, dẫn đến chuột rút.
- Tư thế làm việc không đúng: Ngồi hoặc đứng quá lâu trong một tư thế cố định, ít vận động có thể làm cơ lưng bị căng cứng và dễ bị chuột rút.
- Hệ xương khớp suy yếu: Cột sống, cơ, gân và dây chằng hoạt động kém linh hoạt do yếu tố bẩm sinh hoặc di truyền, tăng nguy cơ chuột rút.
- Thừa cân, béo phì: Trọng lượng cơ thể quá lớn tạo áp lực lên cột sống, khiến cơ lưng dễ bị căng quá mức và dẫn đến chuột rút.
- Hoạt động quá sức: Lao động nặng, tập luyện thể thao không có thời gian nghỉ ngơi hợp lý, thực hiện động tác sai tư thế có thể làm tổn thương cơ lưng.
- Bệnh lý cơ xương khớp: Chuột rút cơ lưng có thể là biểu hiện của các bệnh lý như thoát vị đĩa đệm, trượt đốt sống, thoái hóa cột sống, loãng xương... gây ảnh hưởng đến chức năng vận động của lưng.
Việc xác định chính xác nguyên nhân gây chuột rút cơ lưng sẽ giúp người bệnh có biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên, nên đến bác sĩ chuyên khoa để được khám và tư vấn.
4. Các biện pháp phòng ngừa và giảm căng cơ thắt lưng
4.1. Nghỉ ngơi hợp lý để giảm đau
Nghỉ ngơi đúng cách là biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả để giảm đau và thư giãn cơ lưng. Người bệnh nên nằm trên giường có đệm vừa phải, không quá cứng hoặc quá mềm. Khi nằm, có thể đặt một chiếc gối nhỏ dưới vùng lưng bị đau để hỗ trợ cột sống. Hít thở sâu và thư giãn trong khoảng 15 - 30 phút sẽ giúp giảm căng cơ, tạo cảm giác dễ chịu.
4.2. Xoa bóp, massage vùng bị chuột rút
Massage nhẹ nhàng vùng lưng bị chuột rút giúp tăng cường tuần hoàn máu, làm ấm cơ và thư giãn dây chằng, từ đó giảm tình trạng căng cơ. Trước khi massage nên chà xát hai bàn tay để làm ấm, sau đó tiến hành xoa bóp nhẹ nhàng, tránh tạo áp lực quá mạnh gây tổn thương vùng lưng. Có thể kết hợp bấm huyệt tại những điểm đau để hỗ trợ giảm co thắt cơ, thực hiện khoảng 30 phút sẽ giúp cải thiện tình trạng đáng kể.
4.3. Ngồi thiền giúp thư giãn cơ và giảm đau
Thiền không chỉ giúp tĩnh tâm mà còn hỗ trợ kéo giãn cột sống, tăng khả năng điều hòa năng lượng trong cơ thể và giảm đau lưng hiệu quả. Duy trì thói quen ngồi thiền hàng ngày có thể giúp hệ cơ xương khớp linh hoạt hơn và phòng ngừa các cơn chuột rút cơ lưng.
4.4. Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe cơ xương khớp. Người bị chuột rút ở cơ lưng nên bổ sung đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng, đặc biệt là:
- Canxi: Hỗ trợ xương chắc khỏe, giảm nguy cơ thoái hóa. Các thực phẩm giàu canxi gồm sữa, phô mai, cá hồi, rau xanh,...
- Magie: Giúp cơ bắp và dây chằng linh hoạt hơn, hạn chế co thắt cơ. Có thể bổ sung từ các loại hạt, chuối, rau xanh, đậu nành,...
4.5. Duy trì vận động hợp lý
Tập luyện thể dục thể thao đều đặn giúp tăng cường sức mạnh cơ lưng, giảm nguy cơ chuột rút. Tuy nhiên, cần lưu ý:
- Khởi động kỹ trước khi tập để tránh chấn thương.
- Lựa chọn các bài tập tăng cường cơ lưng và cơ bụng.
- Tránh các động tác quá khó hoặc tạo áp lực lớn lên cột sống, đĩa đệm.
- Không tập luyện quá sức hoặc thực hiện các bài tập dành cho vận động viên chuyên nghiệp.
4.6. Duy trì tư thế đứng, ngồi đúng cách
- Khi đứng: Không nên đứng quá lâu. Nếu bắt buộc phải đứng, có thể đặt một ghế nhỏ bên cạnh để luân phiên đặt chân lên giúp giảm áp lực cho lưng.
- Khi ngồi: Giữ đầu thẳng, hai vai thả lỏng, mắt nhìn thẳng. Nếu phải ngồi lâu, nên có thời gian nghỉ ngắn để giãn cơ lưng. Lựa chọn ghế có tựa lưng và khả năng điều chỉnh độ cao để hỗ trợ cột sống.
4.7. Lưu ý dành cho dân văn phòng
- Chọn túi xách có tay xách hoặc đeo hai vai để tránh tạo áp lực không cân đối lên lưng.
- Khi di chuyển vật nặng, nên đẩy theo phương ngang thay vì nâng khỏi mặt đất để tránh chấn thương cột sống.
- Hạn chế đi giày cao gót, nên chọn giày có đế mềm, gót vuông để giảm tác động đến cột sống và vùng lưng.
Việc thực hiện đồng bộ các biện pháp trên sẽ giúp giảm nguy cơ chuột rút cơ lưng và bảo vệ sức khỏe cột sống hiệu quả. Nếu tình trạng chuột rút cơ lưng kéo dài, kèm theo đau lưng thường xuyên, người bệnh nên thăm khám sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc can thiệp sớm không chỉ giúp giảm đau mà còn ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
