Dị ứng bạc hà là tình trạng hiếm gặp nhưng có thể gây ra nhiều phản ứng khó chịu như ngứa, nổi mẩn, khó thở hoặc sưng tấy, đặc biệt khi tiếp xúc trực tiếp hoặc tiêu thụ các sản phẩm chứa bạc hà. Bạc hà thường được sử dụng rộng rãi trong thực phẩm, mỹ phẩm và dược phẩm, khiến người bị dị ứng dễ gặp phải các triệu chứng bất ngờ.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Miễn Dịch Dị Ứng - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Dị ứng bạc hà có phổ biến không?
Dị ứng bạc hà không phổ biến nhưng khi xảy ra, mức độ nghiêm trọng của phản ứng dị ứng có thể dao động từ nhẹ đến nghiêm trọng và có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
Bạc hà bao gồm các loại như bạc hà, bạc hà lục và bạc hà dại, thuộc nhóm cây lá. Chiết xuất từ những cây này, đặc biệt là dầu bạc hà, được sử dụng để tăng cường hương vị cho nhiều sản phẩm như kẹo, cao su, đồ uống có cồn, kem và nhiều loại thực phẩm khác. Ngoài ra, dầu bạc hà cũng được sử dụng để tạo hương vị cho các sản phẩm nha khoa như kem đánh răng, nước súc miệng, nước hoa và sữa dưỡng thể.
Cả dầu và lá của cây bạc hà đã được sử dụng trong y học thảo dược để giải quyết một loạt các vấn đề sức khỏe, bao gồm làm dịu cơn đau dạ dày và giảm đau đầu. Mặc dù một số thành phần trong bạc hà có tính chất chống viêm giúp giảm các triệu chứng dị ứng, nhưng cũng chứa các chất khác có thể gây dị ứng bạc hà ở người dễ bị tác động.
2. Nguyên nhân dẫn đến dị ứng với bạc hà
Khi cơ thể phát hiện ra sự xâm nhập của một tác nhân ngoại lai như vi khuẩn hoặc phấn hoa, sẽ sản xuất kháng thể để chống lại và loại bỏ nó. Nếu cơ thể phản ứng quá mạnh và tạo ra một lượng kháng thể quá mức có thể dẫn đến phản ứng dị ứng bạc hà. Thông thường, cơ thể cần tiếp xúc nhiều lần với chất gây dị ứng để tạo đủ kháng thể, dẫn đến phản ứng dị ứng khi gặp lại chất đó. Quá trình tích tụ kháng thể này được gọi là sự nhạy cảm.
Dị ứng với bạc hà có thể xảy ra khi ăn hoặc tiếp xúc trực tiếp. Gần đây, các nhà nghiên cứu đã phát hiện rằng, hít phải phấn hoa từ cây bạc hà cũng có thể gây ra dị ứng.
3. Những triệu chứng khi bị dị ứng bạc hà
Các dấu hiệu dị ứng có thể xuất hiện khi ăn hoặc tiếp xúc với bạc hà. Triệu chứng dị ứng khi tiêu thụ bạc hà thường giống với các loại dị ứng thực phẩm khác và có thể bao gồm:
- Cảm giác kích thích hoặc ngứa trong miệng
- Sưng môi và lưỡi
- Sưng và ngứa họng
- Đau bụng
- Buồn nôn và nôn mửa
- Tiêu chảy
Khi da tiếp xúc với bạc hà có thể gây ra tình trạng viêm da tiếp xúc với các biểu hiện:
- Đỏ da
- Ngứa nghiêm trọng
- Sưng phồng
- Nhức hoặc đau
- Nốt phồng nước trong suốt
- Mẩn ngứa
4. Những dấu hiệu cần đến gặp bác sĩ nhanh chóng
Sốc phản vệ là một phản ứng dị ứng nghiêm trọng và đột ngột, là tình trạng y tế khẩn cấp. Các dấu hiệu và triệu chứng của sốc phản vệ bao gồm:
- Sưng môi, lưỡi và họng
- Khó nuốt
- Khó thở
- Ngạt mũi
- Ho kéo dài
- Nhịp tim yếu
- Huyết áp thấp
- Cảm giác chóng mặt
- Mất ý thức
Nếu dễ bị phản ứng nghiêm trọng khi tiếp xúc với bạc hà hoặc các chất gây dị ứng khác, hãy luôn mang theo epinephrine (EpiPen) để sử dụng ngay khi cần. Tiêm epinephrine vào cơ đùi có thể giúp kiểm soát phản ứng phản vệ nhưng người bệnh vẫn cần tìm kiếm sự hỗ trợ y tế ngay sau đó để đảm bảo an toàn.
Để xác định dị ứng với bạc hà, bạn có thể đến gặp chuyên gia y tế để thực hiện các xét nghiệm kiểm tra dị ứng. Việc chẩn đoán chính xác sẽ giúp có kế hoạch phòng ngừa và điều trị phù hợp.
5. Thực phẩm và các sản phẩm cần tránh
Thực phẩm và sản phẩm có chứa thành phần hoặc dầu từ cây thuộc họ bạc hà có thể gây dị ứng cho những người nhạy cảm. Những loại cây và gia vị có thể gây ra phản ứng này bao gồm:
- Húng quế
- Cỏ mèo
- Cỏ ngọt
- Hương thảo
- Rau dền
- Xạ hương
- Bạc hà
- Hương nghệ
- Rau xà lách
- Bạc hà đỏ
- Rau mùi
- Oải hương
Nhiều loại thực phẩm và hàng hóa tiêu dùng sử dụng bạc hà để làm hương vị hoặc hương thơm. Các loại thực phẩm thường gặp chứa bạc hà bao gồm:
- Đồ uống có cồn chứa nguyên liệu từ bạc hà
- Kẹo bạc hà
- Thực phẩm đường
- Bánh quy
- Kẹo cao su
- Kem
- Trà bạc hà
Ngoài việc sử dụng trong ẩm thực, kem đánh răng và nước súc miệng là hai sản phẩm chứa bạc hà cần tránh. Các sản phẩm khác có chứa bạc hà bao gồm:
- Thuốc lá
- Kem mát-xa giảm đau cơ bắp
- Gel làm mát da bị cháy nắng
- Son dưỡng môi
- Sữa dưỡng thể
- Thuốc trị viêm họng
- Kem chân bạc hà
- Nước hoa
- Dầu gội
Dầu bạc hà được chiết xuất từ bạc hà, là một phương pháp trị liệu thảo dược phổ biến được sử dụng cho nhiều mục đích, bao gồm giảm đau đầu và các triệu chứng cảm lạnh thông thường. Tuy nhiên, nó cũng có thể gây ra phản ứng dị ứng.
Đối với người dị ứng bạc hà, quan trọng là phải tránh tiêu thụ hoặc tiếp xúc với bạc hà. Các triệu chứng nhẹ thường không cần can thiệp, tuy nhiên, các biện pháp giảm nhẹ người bệnh có thể áp dụng bao gồm: thuốc chống dị ứng hoặc kem steroid. Nhgười trải qua các phản ứng sốc phản vệ phải nhanh chóng tìm kiếm sự giúp đỡ y tế vì nó có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
