Các quan niệm sai lầm về tế bào gốc đã tồn tại từ lâu, khiến nhiều người hiểu sai về khả năng của loại tế bào này trong điều trị bệnh. Tế bào gốc không chỉ xuất hiện ở phôi thai mà còn tồn tại trong các mô trưởng thành, giúp tái tạo tế bào và chữa trị nhiều bệnh lý khác nhau. Tuy nhiên, việc sử dụng tế bào gốc cũng tiềm ẩn những rủi ro và cần phải cẩn trọng.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sỹ thuộc Trung tâm Công nghệ cao Vinmec.
1. Các quan niệm sai lầm về tế bào gốc
1.1 Làm sao có thể tiếp cận và điều trị hiệu quả nhiều loại bệnh khác nhau?
Tế bào gốc với khả năng tạo ra các tế bào mới và biến đổi thành nhiều loại tế bào khác nhau đã trở thành một công cụ hữu ích trong việc điều trị nhiều loại bệnh.
Nhờ khả năng này, tế bào gốc có thể thay thế những tế bào bị hư hỏng hoặc chết. Bên cạnh đó, loại tế bào này còn đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát hệ thống miễn dịch, giúp điều trị các bệnh mà hệ miễn dịch tấn công chính cơ thể như đa xơ cứng hoặc tiểu đường tuýp 1.
Bên cạnh đó, tiềm năng của tế bào gốc không chỉ dừng lại ở khả năng phục hồi mà còn mở ra triển vọng điều trị mới cho nhiều căn bệnh. Các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như đột quỵ và bệnh Alzheimer thường được điều trị bằng tế bào gốc. Tuy nhiên, tiềm năng của tế bào gốc còn vươn xa hơn thế bao gồm cả việc chữa lành vết thương, vết bỏng và thậm chí là hói đầu.
1.2 Hệ miễn dịch của cơ thể có thể không chấp nhận tế bào gốc
Các tế bào gốc được truyền vào trong quá trình ghép tủy xương có thể bị hệ miễn dịch của cơ thể từ chối, đặc biệt trong các trường hợp bệnh bạch cầu và các bệnh ung thư máu khác.
Tế bào gốc tạo máu (HSC) với nhiều kháng nguyên bạch cầu người (HLA) trên bề mặt thường bị hệ miễn dịch của người nhận coi là yếu tố có hại và tấn công, dẫn đến tình trạng cơ thể từ chối. Để ngăn ngừa việc này, sự phù hợp giữa các tế bào của người hiến tặng và người nhận là rất cần thiết, đồng thời người nhận có khả năng cần phải trải qua quá trình ức chế miễn dịch.
1.3 Ung thư là do liệu pháp tế bào gốc.
Nguy cơ tiềm ẩn gây ung thư do khả năng tăng sinh nhanh và sản xuất nhiều yếu tố tăng trưởng của MSC đã khiến nhiều người lo lắng. Mặc dù không phát hiện khối u trong các kết quả xét nghiệm tại bệnh viện, nhưng do cơ chế hoạt động đặc biệt của các tế bào gốc mô liên kết (MSC), việc áp dụng liệu pháp này vẫn tiềm ẩn rủi ro và cần được tiến hành một cách thận trọng.
1.4 Chỉ có phôi thai mới chứa tế bào gốc
Tế bào gốc không chỉ giới hạn trong phôi thai như nhiều người vẫn nghĩ. Các nhà khoa học đã phát hiện ra loại tế bào này tồn tại ở nhiều nơi trong cơ thể. Tế bào gốc phôi thai dù có thể lấy từ những đứa trẻ bị phá thai nhưng lại không được sử dụng rộng rãi trong điều trị do các quy định nghiêm ngặt.
Ngược lại, tế bào gốc trung mô - có nguồn gốc từ các mô trưởng thành đang được sử dụng ngày càng nhiều trong liệu pháp tái tạo. Điều này là do tế bào gốc trưởng thành ít gây tranh cãi, có số lượng lớn hơn và ít gây ra các vấn đề về đào thải.
1.5 Điều trị bằng tế bào gốc là một quá trình thử nghiệm có rủi ro cao.
Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã cảnh báo về nguy cơ tiềm ẩn khi điều trị bằng tế bào gốc.
Trong đó, tế bào gốc có khả năng di chuyển đến những vị trí không mong muốn trong cơ thể, biến đổi thành các loại tế bào khác biệt hoặc phát triển một cách không kiểm soát, thậm chí dẫn đến hình thành khối u.
Những rủi ro này đặc biệt đáng lo ngại khi tế bào gốc được sử dụng trong các thủ thuật như tiêm vào mắt hoặc cột sống. Thông thường, nguyên nhân chính của các vấn đề này là do sử dụng sai loại tế bào gốc hoặc vi phạm quy trình điều trị.
2. Kết luận
Nhìn chung, một số quan niệm sai lầm về tế bào gốc không chỉ đến từ sự hiểu nhầm về khả năng và ứng dụng, mà còn từ các lo ngại về rủi ro tiềm ẩn. Mặc dù tế bào gốc mang lại hy vọng lớn trong y học nhưng việc sử dụng đòi hỏi sự thận trọng, tuân thủ quy trình chặt chẽ và hiểu biết rõ ràng về các nguy cơ có thể xảy ra.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
