Triệu chứng hạ canxi máu thường gặp ở trẻ sơ sinh

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Ân - Bác sĩ Nhi - Sơ sinh - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.

Trẻ sơ sinh luôn là đối tượng được quan tâm, chăm sóc, bất kỳ bậc cha mẹ nào cũng mong muốn con mình lớn lên khỏe mạnh và không có bệnh tật gì. Tuy nhiên, do các nguyên nhân khách quan và chủ quan, tình trạng hạ canxi máu ở trẻ sơ sinh có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

Canxi có vai trò quan trọng trong sự phát triển xương và răng, nhất là đối với trẻ sơ sinh. Nếu bị thiếu canxi, sự phát triển của trẻ sẽ bị ảnh hưởng nặng nề, khiến bé bị còi xương, chậm lớn, răng mọc không đều và yếu hơn, dễ bị sâu răng hơn.

Không chỉ ảnh hưởng đến xương và răng, canxi còn có ảnh hưởng đến dẫn truyền thần kinh, nhất là sự phát triển của não bộ, giúp điều hòa nhịp tim và đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông máu.

Nếu không cung cấp đủ lượng canxi cho trẻ, tình trạng hạ canxi máu ở trẻ sơ sinh sẽ xảy ra và gây ra một loại biến chứng nặng nề ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ thậm chí là tử vong như co rút cơ, còi xương, và nhiều bệnh lý khác.

Sau đây là những nguyên nhân dẫn đến tình trạng hạ canxi máu ở trẻ sơ sinh:

• Trẻ không được tắm nắng thường xuyên hoặc tắm nắng sai cách, dẫn đến thiếu hụt vitamin D dẫn đến tình trạng hấp thụ canxi không hiệu quả.
• Người mẹ trong quá trình nuôi con bằng sữa mẹ không bổ sung đủ dưỡng chất, đặc biệt là canxi, dẫn đến trẻ không thể hấp thụ canxi thông qua sữa mẹ
• Trẻ bị dị tật tuyến giáp bẩm sinh
• Trong quá trình sinh sản, trẻ bị ngạt thở do thiếu oxy
• Một số trẻ bị di chứng do người mẹ trong quá trình mang thai bị đái tháo đường thai kỳ hoặc ngộ độc thai nghén...
• Nồng độ albumin, magie máu thấp.

Mặc dù canxi chủ yếu có ở trong xương và răng, số rất ít còn lại ở trong máu nhưng chúng lại có vai trò vô cùng quan trọng. Nếu lượng canxi máu giảm xuống trầm trọng thì cơ thể trẻ gần như ngừng hoạt động, co giật xảy ra và nếu không cấp cứu kịp, hạ canxi máu sẽ nguy hiểm đến tính mạng của trẻ.

• Bố mẹ cần nắm được những biểu hiện hạ canxi máu ở trẻ em nói chung và ở trẻ sơ sinh nói riêng để có thể ứng phó kịp thời nếu tình trạng này có xảy ra:
• Trẻ quấy khóc, không chịu ăn hoặc bú, hay ngủ gà gật và dễ bị giật mình
• Trẻ hoạt động ít hơn hoặc chậm chạp hơn, thở mạnh hơn, nghiến răng và đôi khi có hiện tượng khó thở.
• Tình trạng co rút cơ xảy ra, nếu nặng hơn là co giật, run rẩy hoặc động kinh.
• Tóc của trẻ rụng thành hình vành khăn ở sau gáy, đây là dấu hiệu điển hình để nhận biết hạ canxi máu ở trẻ sơ sinh
• Tăng phản xạ gân xương: Cha mẹ có thể kiểm tra bằng cách thực hiện dấu chvostek bằng cách gõ lên vị trí trước gờ tai ngoài 2cm và quan sát cơ mặt trẻ, nếu thấy tình trạng co cơ ở các vùng trên mặt thì chứng tỏ có khả năng trẻ bị hạ canxi máu, cần đưa trẻ đi khám để kiểm tra rõ hơn.

Nguyên tắc điều trị hạ canxi máu là bổ sung lượng canxi thiếu hụt bằng các phương pháp như truyền tĩnh mạch, tiêm hoặc qua đường uống. Nếu hạ canxi máu ở trẻ em xảy ra bởi nguyên nhân từ những bệnh lý khác nhau thì sau khi tình trạng trẻ ổn định, bác sĩ sẽ tiếp tục điều trị các bệnh lý nền đó.

Hạ canxi máu ở trẻ em nói chung và trẻ sơ sinh nói riêng nếu sớm phát hiện và điều trị thì sẽ không có quá nhiều ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Tuy nhiên các bậc cha mẹ nên quan tâm đến một số biện pháp phòng tránh sau, giúp giảm thiểu tối đa tình trạng hạ canxi máu có thể xảy đến với con trẻ:

Ở mỗi độ tuổi khác nhau, lượng canxi cần bổ sung cho cơ thể cũng sẽ khác nhau, vì vậy cha mẹ có thể tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa nhi hoặc các chuyên gia dinh dưỡng về chế độ ăn uống của trẻ sao cho bổ sung đủ các chất dinh dưỡng cần thiết, trong đó có canxi.

Đối với trẻ sơ sinh, nguồn canxi chủ yếu đến từ sữa mẹ vì vậy người mẹ cũng cần chú ý bổ sung đầy đủ canxi thông qua ăn uống. Nên ăn những thực phẩm giàu canxi như sữa hoặc các chế phẩm từ sữa, lòng đỏ trứng gà, các loại hạt ngũ cốc, rau có màu xanh đậm.

Hằng ngày nên cho trẻ tắm nắng đúng cách từ 3 - 10 phút trước 9 giờ sáng và sau 3 giờ chiều, tắm nắng sẽ giúp cơ thể tổng hợp vitamin D, đây là chất dẫn truyền giúp cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn.

Không nên tự ý cho trẻ sử dụng thuốc hoặc các sản phẩm bổ sung canxi mà không tham khảo ý kiến của bác sĩ, bổ sung dư thừa canxi cũng gây ra những hậu quả không tốt cho trẻ.

Đặc biệt, nên cho trẻ đi khám sức khỏe định kỳ, nếu có dấu hiệu bất thường có thể kịp thời điều trị. Khoa nhi tại hệ thống Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là địa chỉ tiếp nhận và thăm khám các bệnh lý mà trẻ sơ sinh cũng như trẻ nhỏ dễ mắc phải: sốt virus, sốt vi khuẩn, viêm tai giữa, hạ canxi máu, viêm phổi ở trẻ,... Với hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế hiện đại, không gian vô trùng, giảm thiểu tối đa tác động cũng như nguy cơ lây lan bệnh, Vinmec sẽ mang lại sự hài lòng cho Quý khách hàng và được các chuyên gia trong ngành đánh giá cao với:

• Quy tụ đội ngũ y bác sĩ về Nhi khoa: gồm các chuyên gia có trình độ chuyên môn cao (giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, thạc sĩ), giàu kinh nghiệm, từng công tác tại các bệnh viện lớn như Bạch Mai, 108.. Các bác sĩ đều được đào tạo bài bản, chuyên nghiệp, có tâm - tầm, am hiểu tâm lý trẻ. Bên cạnh các bác sĩ chuyên khoa Nhi trong nước, khoa Nhi còn có sự tham gia của các chuyên gia nước ngoài (Nhật Bản, Singapore, Úc, Mỹ) luôn tiên phong áp dụng những phác đồ điều trị mới nhất và hiệu quả nhất.
• Dịch vụ toàn diện: Trong lĩnh vực Nhi khoa, Vinmec cung cấp chuỗi các dịch vụ khám - chữa bệnh liên hoàn từ Sơ sinh đến Nhi và Vaccine,... theo tiêu chuẩn Quốc tế để cùng bố mẹ chăm sóc sức khỏe bé từ khi lọt lòng đến tuổi trưởng thành
• Kỹ thuật chuyên sâu: Vinmec đã triển khai thành công nhiều kỹ thuật chuyên sâu giúp việc điều trị các căn bệnh khó trong Nhi khoa hiệu quả hơn: phẫu thuật thần kinh - sọ, ghép tế bào gốc tạo máu trong điều trị ung thư.
• Chăm sóc chuyên nghiệp: Ngoài việc thấu hiểu tâm lý trẻ, Vinmec còn đặc biệt quan tâm đến không gian vui chơi của các bé, giúp các bé vui chơi thoải mái và làm quen với môi trường của bệnh viện, hợp tác điều trị, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh.