Thận trọng khi bôi thuốc mỡ tra mắt vào vùng kín

Một số trường hợp bệnh nhân bị ngứa vùng kín, nấm vùng kín được bác sĩ chỉ định sử dụng các loại thuốc mỡ bôi ngoài da để cải thiện bệnh. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân thắc mắc rằng họ có thể tái sử dụng một loại thuốc có sẵn tại nhà, cụ thể là bôi thuốc mỡ tra mắt vào vùng kín hay không?

Thuốc mỡ được định nghĩa là các chế phẩm bán rắn, sử dụng tại chỗ. Tá dược trong dạng thuốc này thường là hỗn hợp của mỡ, sáp, dầu động vật và thực vật và các hydrocacbon rắn, lỏng. Thuốc mỡ là hợp chất ở dạng khan truyền thống, không chứa nước, vì vậy đây là dạng bào chế rất ít gặp các vấn đề nhiễm khuẩn khi so với dạng nhũ tương nên có thể xem đây là một lợi thế riêng biệt của thuốc mỡ.

Tuy nhiên thuốc mỡ có một số hạn chế trên da vì nó thường nhờn, có màu vàng nhạt, dính, sánh và cho người dùng cảm giác khá nặng nề. Thuốc mỡ được bào chế dưới nhiều dạng thể khác nhau, tùy vào mục đích của người sử dụng và tùy vào việc điều trị các bệnh lý khác nhau, từng vùng da khác nhau như dùng tra mắt, ngoài ra, bôi vùng kín...

Các căn bệnh thường gặp ở vùng kín có thể được điều trị bằng các loại thuốc mỡ bôi ngoài da, dùng để tra vào vùng niêm mạc, đặc biệt là niêm mạc vùng kín trong trường hợp bệnh nhẹ, nấm vùng kín, ngứa vùng kín do những nguyên nhân sau đây:

• Vi khuẩn, vi nấm: Không vệ sinh vùng kín sạch sẽ và thường xuyên sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho những vi khuẩn, nấm âm nhập và phát triển, gây ra các căn bệnh phụ khoa. Nguyên nhân gây ngứa vùng kín, nấm vùng kín này cũng không chỉ gặp ở nữ giới, bệnh nấm vùng kín ở nam giới cũng xảy ra do sự mất cân bằng của nấm Candida gây nên. Con đường khiến cho người bệnh bị lây nhiễm thông qua quan hệ tình dục không an toàn với đối tác có nhiễm bệnh, quá trình vệ sinh cá nhân không sạch sẽ, thường xuyên mặc quần áo ẩm ướt... Khi bị nấm vùng kín sẽ có cảm giác ngứa rát ở vùng da bệnh, cảm giác bị sần sùi, khu vực bao quy đầu bị sưng đỏ, dương vật có đốm trắng, tiểu buốt, khó chịu.
• Viêm âm đạo: đây là căn bệnh rất thường gặp mà khi mắc phải bệnh này, phụ nữ thường có biểu hiện ra huyết trắng nhiều khác thường, có mùi lạ, đau bụng dưới và đau khi giao hợp.
• Nhiễm trùng âm đạo: sử dụng thuốc kháng sinh trong thời gian dài, giao hợp bừa bãi với nhiều bạn tình, không sử dụng phương pháp an toàn... rất dễ khiến chị em bị lây nhiễm những bệnh đường quan hệ tình dục dẫn đến nhiễm trùng âm đạo, ngứa vùng kín.
• Viêm da tiếp xúc: đây là một tình trạng khá phổ biến gây ra cảm giác ngứa vùng kín ở nam giới, bệnh thường xảy ra do kích ứng với thành phần có trong xà phòng, sữa tắm... với biểu hiện đỏ da ở khu vực vùng bèn, bìu, toàn bộ dương vật; có thể nổi phát ban và mụn nước nhỏ li ti hay bọng nước lớn và những cơn ngứa ngáy khó chịu, mức độ ngứa còn tùy thuộc vào tình trạng bệnh nặng hay nhẹ, thậm chí ngứa ngay cả trong giấc ngủ.
• Viêm quy đầu, viêm bao quy đầu: do không vệ sinh sạch sẽ, quan hệ tình dục không an toàn, thói quen thủ dâm thường xuyên... dẫn đến việc đi tiểu gặp khó khăn, tiểu buốt, giảm ham muốn tình dục, dương vật xuất hiện mụn nhỏ li ti hoặc mụn có mủ, xuất hiện dịch mủ màu trắng, mùi hôi khó chịu, quan hệ tình dục bị đau nhức... Nếu không điều trị sớm sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm niệu đạo, viêm ống dẫn tinh hay thậm chí là vô sinh.
• Viêm nang lông: các lỗ chân lông tại vùng kín bị sưng tấy lên gây cảm giác ngứa rát khó chịu, đôi khi còn xuất hiện những mụn bọc ở nang lông.

Trong hầu hết các trường hợp bệnh nhân cần phải đến cơ sở y tế gần nhất để khám và nhận sự tư vấn từ thầy thuốc, không nên sử dụng thuốc theo kinh nghiệm hay sự lời khuyên của người khác, vì mỗi người sẽ có cơ địa khác nhau. Một vài trường hợp sau khi thăm khám bác sĩ sẽ cân nhắc sử dụng thuốc bôi ngoài da để điều trị triệu chứng cho bệnh nhân. Một số dạng thuốc bôi ngoài da thường được chỉ định sử dụng:

• Thuốc trị ngứa Corticoid: thuốc này có nhiều liều lượng nặng nhẹ để điều trị cho từng mức độ viêm da khác nhau, thuốc có tác dụng chống viêm, chống dị ứng trên da, có khả năng làm giảm và điều trị tình trạng ngứa, bao gồm: hydrocortison, prednisolon, methylprednisolon, betamethasone, fluocinolon, dexamethason
• Thuốc làm se da: bảo vệ lớp da vùng kín, phòng ngừa da bị khô, làm đông protein ở da, làm giảm ngứa. Trong bệnh viêm da tiếp xúc bác sĩ sẽ thường chỉ định sử dụng loại thuốc này bao gồm: glycerin, calamine, bơ ca cao, mỡ cừu, oxit kẽm...
• Thuốc kháng sinh bôi ngoài da: ngứa vùng kín do nhiễm khuẩn thì thường sẽ được chỉ định sử dụng thuốc kháng sinh, một số kháng sinh thường dùng như là: Polymyxin, cefotaxim, amoxicillin, Clindamycin, Tetracyclin

Thuốc mỡ bôi da là dạng thuốc bôi quan trọng và phổ biến nhất hiện nay với tá dược chính của các loại thuốc mỡ bôi da là các chất béo (vaseline, lanolin), làm tăng khả năng hấp thu của da. Vì vậy các hoạt chất sẽ ngấm sâu hơn, làm mềm da nhưng lại làm trở ngại sự bài tiết của da, gây bít da, hạn chế đổ mồ hôi, thậm chí còn gây xung huyết. Bên cạnh đó, thuốc mỡ bôi da có thể ảnh hưởng tới tuần hoàn da, gây giãn mạch hoặc co mạch và tùy theo tá dược sẽ ngấm vào da nhiều hay ít, ngấm nông hay sâu.

Trong khi đó đối với thuốc mỡ tra mắt, về cảm quan có thể không quá khác biệt so với thuốc mỡ bôi da, tuy nhiên thuốc mỡ tra mắt được bào chế đặc biệt để phát huy tác dụng tại mắt. Nếu đem đi bôi da, đặc biệt là da vùng kín khi tiếp xúc với thuốc mỡ tra mắt có thành phần tá dược thân dầu có thể gây cản trở những hoạt động sinh lý bình thường của da, gây bít tắc lỗ chân lông ở vị trí bôi thuốc.

Thêm vào đó các loại thuốc mỡ tra mắt cũng chứa nhiều thành phần hoạt chất khác nhau như chống viêm, kháng sinh, kháng virus... nếu tùy tiện sử dụng thuốc mỡ tra mắt để bôi vào vùng kín mà không đúng với nguyên nhân gây bệnh có thể gây dị ứng, gia tăng tỉ lệ kháng thuốc, gây loạn khuẩn, gây mỏng da vùng kín, teo da...

Mặt khác trong quá trình sản xuất, thuốc mỡ tra mắt được nhà sản xuất nghiên cứu công thức chuyên biệt cho vùng mắt, do đó không khuyến khích bệnh nhân tự ý đổi vị trí sử dụng của thuốc. Trên thực tế người bệnh vẫn có rất nhiều sự lựa chọn thuốc mỡ bôi ngoài da có thể sử dụng được cho vùng kín, do đó không cần thiết phải mạo hiểm sử dụng thuốc mỡ tra mắt để bôi, vừa không chắc chắn hiệu quả điều trị lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ bất lợi cho người sử dụng.

Tốt hơn hết, trước khi sử dụng bất kỳ chế phẩm nào để điều trị một vấn đề sức khỏe, bệnh nhân nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám, chẩn đoán đúng bệnh và có phương hướng điều trị bệnh đúng đắn nhất.