Uống thuốc nhuận tràng bao lâu thì có tác dụng? Nên uống trước hay sau ăn?

Thuốc nhuận tràng trị táo bón chỉ có tác dụng điều hòa nhanh tình trạng vận chuyển phân trong ruột nên nó được sử dụng trong một số trường hợp để giúp điều trị triệu chứng táo bón nhẹ.

Nhiều người đặt ra câu hỏi là uống thuốc nhuận tràng bao lâu thì có tác dụng? Hiện nay trên thị trường có nhiều nhóm thuốc nhuận tràng trị táo bón với chỉ định, cách dùng, liều lượng và thời gian sử dụng thuốc rất khác nhau, cần có hướng dẫn cụ thể của bác sĩ chuyên khoa Tiêu hóa. Sau khi uống thuốc nhuận tràng bao lâu thì có tác dụng còn tùy thuộc vào loại thuốc nhuận tràng bạn sử dụng. Thông thường, thuốc nhuận tràng chỉ có tác dụng trong ngắn hạn và chỉ nên sử dụng thuốc trong thời gian từ 2 đến 3 ngày. Nếu bạn sử dụng thuốc nhuận tràng trị táo bón quá lâu, chúng có thể gây ảnh hưởng không tốt lên màng nhầy ruột.

Thuốc nhuận tràng trị táo bón có thể được phân thành 5 nhóm chính, gồm:

• Nhóm thuốc bôi nhờn khối phân bao gồm các thuốc trị táo bón có hoạt chất là các loại dầu khoáng như dầu paraffin, vaseline, không hấp thu tại ruột, gây nhuận tràng cơ học sau thời gian từ 8 đến 72 giờ do bôi trơn khối phân đại tràng và làm mềm phân. Một số loại thuốc điển hình thuộc nhóm này bao gồm dầu paraffin, parax, molagar... liều lượng sử dụng cũng khác nhau tùy loại thuốc.
• Thuốc nhuận tràng trị táo bón do tăng khối lượng phân, gồm các thuốc làm tăng chất nhầy trong phân như normacol, transilane..., các chất xơ thực vật như cellusion, infibran... Loại thuốc nhuận tràng trị táo nhóm này ít có độc tính, ít gây kích thích, có thể được sử dụng nhiều ngày hơn các loại thuốc điều trị bệnh táo bón khác.
• Thuốc nhuận tràng dạng thẩm thấu có tác dụng chống táo bón dựa vào trên nguyên tắc đặc tính độ thẩm thấu cao của thuốc. Tác dụng là làm tăng hấp thu nước vào lòng ruột giúp cho mềm khối phân và tăng khối lượng chất phân để phân được đào thải ra bên ngoài dễ dàng. Hoạt chất làm tăng độ thẩm thấu thường được sử dụng là lactulose, sorbitol...
• Thuốc nhuận tràng trị táo bón do làm tăng kích thích nhu động ruột và tăng bài xuất dịch tại đại tràng, bao gồm: muối magie, phenolphtaleine, docusat natri, anthraquinonic... Nhóm thuốc này chỉ được sử dụng để điều trị ngắn ngày, không dùng cho người đã bị mắc bệnh táo bón lâu ngày và trẻ em.
• Thuốc nhuận tràng dạng nước dùng đường hậu môn, loại này là các thuốc gây nhuận tràng bằng cách kích thích gây tăng phản xạ tống phân của đại tràng xích-ma và trực tràng chỉ sau thời gian từ 5 đến 20 phút dùng thuốc. Loại thuốc này chủ yếu được sử dụng để chuẩn bị cho phẫu thuật hoặc nội soi đại tràng. Thuốc được uống trước từ 2 đến 4 giờ khi tiến hành thủ thuật, gây tiêu chảy để tẩy sạch đại trực tràng. Một số thuốc nhuận tràng dạng nước gồm: glycerine, docusat natri glycerine, mannitol polyethylene glycol caraghenat, phức hợp polyethylen glycol với các muối NaCl, sulfat natri, bicarbonat natri và clorua kali...

Thuốc nhuận tràng uống trước hay sau ăn được rất nhiều người quan tâm. Thuốc nhuận tràng trị táo bón thường được sử dụng nhiều nhất cho các trường hợp bị táo bón. Nguyên nhân là do thức ăn có thể gây ra những tác động ảnh hưởng đến công dụng của thuốc nhuận tràng nên một số thuốc được khuyến cáo nên uống sau khi ăn, còn một số thuốc khác thì lại được khuyên sử dụng trước khi ăn.

Cụ thể là với những thuốc nhuận tràng có tác dụng làm làm trơn được khuyến cáo không nên uống lúc đói, đặc biệt là không uống thuốc lúc đi ngủ hay ở tư thế nằm do thuốc có thể sẽ hút vào và gây viêm phổi dạng lipid. Vì vậy, bạn nên sử dụng thuốc sau bữa ăn. Ngược lại, với nhóm thuốc nhuận tràng dạng thẩm thấu chứa lactulose thì lại được khuyên dùng lúc đói để phát huy hiệu quả cao

Khi sử dụng các loại thuốc nhuận tràng trị táo bón được khuyến cáo nên uống bổ sung thêm nước để tránh tình trạng mất nước do thẩm thấu quá mức.

Dấu hiệu bị táo bón có thể dễ dàng nhận biết thông qua các triệu chứng sau:

• Đi vệ sinh ít hơn 3 lần trong thời gian một tuần.
• Đau quặn bụng hay có cảm giác bị chướng bụng.
• Khó khăn trong việc đi đại tiện, phân khô và cứng làm đau rát vùng hậu môn.

Khi gặp các dấu hiệu kể trên bạn có thể thay đổi chế độ ăn uống bằng những thực phẩm dễ tiêu hoá, luyện tập thể dục thể thao thường xuyên, cải thiện đời sống lành mạnh, bổ sung nhiều nước cho cơ thể. Nếu tình trạng táo bón không được cải thiện thì bạn nên dùng thuốc nhuận tràng trị táo bón để quá trình tiêu hoá dễ dàng hơn.

Việc sử dụng thuốc nhuận tràng trị táo bón là một việc làm phổ biến nhưng không phải ai cũng biết sử dụng thuốc một cách hợp lý. Sau đây là một số chú ý cho bạn khi có ý định hoặc đang sử dụng thuốc nhuận tràng:

• Không được dùng thuốc nhuận tràng trị táo bón quá thời gian từ 7 đến 10 ngày. Nếu bạn sử dụng thuốc trong thời gian dài thì sẽ gây nên tình trạng rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy.
• Không quá lạm dụng thuốc nhuận tràng trị táo bón: Mặc dù việc sử dụng thuốc nhuận tràng có tác dụng hữu hiệu trong việc cải thiện tình trạng táo bón nhưng không nên quá lệ thuộc vào thuốc. Bạn có thể thực hiện thay đổi chế độ ăn uống và nghỉ ngơi để giúp hệ tiêu hoá khoẻ mạnh và giảm bớt tình trạng táo bón.
• Không được nhai cả viên thuốc: Đây có lẽ là một việc bình thường đối với nhiều người và cũng là một phương thức sử dụng thuốc khá phổ biến. Tuy nhiên, bạn không nên thực hiện việc này khi sử dụng thuốc nhuận tràng trị táo bón, vì có thể ảnh hưởng đến dạ dày.
• Nên uống thuốc nhuận tràng trị táo bón với nhiều nước trong quá trình sử dụng thuốc. Nguyên nhân là do khi đại tiện nhiều cơ thể bị mất nước, mất chất điện giải, vì vậy chúng ta cần bổ sung nước cho cơ thể để chống mệt mỏi.
• Nếu tình trạng táo bón kéo dài và không giải quyết được bằng thuốc nhuận tràng trị táo bón thì bạn nên tới các cơ sở y tế để khám bệnh và có hướng điều trị kịp thời, đúng phác đồ.
• Tuyệt đối không dùng thuốc nhuận tràng trị táo bón đối với trẻ em dưới 6 tuổi khi không có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa hay bác sĩ khoa Nhi. Khi bạn đang mang thai, hãy hỏi bác sĩ trước khi sử dụng thuốc nhuận tràng trị táo bón. Thuốc nhuận tràng dạng sổ lớn và dạng làm mềm phân thường an toàn hơn khi sử dụng trong quá trình mang thai. Tuy nhiên, các loại thuốc nhuận tràng có gây kích thích có thể có hại cho sức khỏe của bạn và thai nhi.

Vậy là thắc mắc uống thuốc nhuận tràng bao lâu thì có tác dụng và thuốc nhuận tràng uống trước hay sau ăn đã có câu trả lời. Hi vọng những thông tin trong bài viết trên đã giúp bạn giải đáp được thắc mắc về cách sử dụng thuốc nhuận tràng. Tuy nhiên, bài viết trên chỉ mang tính chất tham khảo, người bệnh cần tham khảo ý kiến chuyên môn của bác sĩ và sử dụng theo đúng liều lượng và chỉ định được tư vấn.