Quy trình chụp cộng hưởng từ cột sống ngực có tiêm thuốc đối quang từ

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS, BS. Đặng Mạnh Cường - Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park. Bác sĩ có trên 18 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực siêu âm – chẩn đoán hình ảnh.

Chụp cộng hưởng từ cột sống ngực có tiêm thuốc đối quang từ là một phương tiện chẩn đoán hình ảnh hiện đại và hữu ích, cung cấp những hình ảnh rõ ràng về các cấu trúc giải phẫu tại cột sống ngực nói riêng và vùng ngực nói chung. Đây là cơ sở hỗ trợ chẩn đoán cho các bệnh lý tại vùng cột sống ngực cũng như cách thức can thiệp ngoại khoa nếu có chỉ định.

Chụp cộng hưởng từ (MRI) cột sống ngực có tiêm thuốc đối quang từ có nguyên lý sử dụng nam châm mạnh, sóng radio và máy tính để tạo ra những hình ảnh rất rõ ràng và chi tiết về cột sống của bạn.

Các thành phần giải phẫu tại khu vực này gồm có xương sống, đĩa đệm, dây chằng, tủy sống và các rễ thần kinh cùng vùng mô mềm xung quanh. Các bộ phận này thường rất khó khảo sát với những phương tiện hình ảnh phổ quát như chụp Xquang hay chụp cắt lớp vi tính, vì có vừa mô cứng và mô mềm. Chính vì thế, với chụp cộng hưởng từ, vùng cột sống ngực sẽ hiện lên rõ ràng từng chi tiết, giúp việc phân định bệnh được chính xác hơn.

Bên cạnh đó, cùng với sự tham gia của thuốc đối quang từ, những mô mềm được tưới máu sẽ xuất hiện tốt hơn. Các thời kỳ tiêm thuốc sẽ phản ánh được tình trạng sinh lý bệnh tại chỗ, đặc biệt hữu ích trong các bệnh lý viêm nhiễm hay có khối tân sinh.

Bác sĩ sẽ cần phải chụp cộng hưởng từ cột sống ngực có tiêm thuốc đối quang từ khi bạn có các vấn đề sức khỏe tại cột sống như đau lưng, đau cổ lan xuống lưng, tê, ngứa ran ở hai tay hay yếu ở hai tay.

Lúc này, MRI cho phép bác sĩ kiểm tra từ các xương nhỏ, được gọi là đốt sống, tạo nên cột sống của bạn, cũng như các đĩa đệm cột sống, ống sống và tủy sống. Thông qua đó, bác sĩ có thể chẩn đoán các bệnh lý tại cột sống như:

• Dị tật hoặc độ cong bất thường tại cột sống
• Gãy xương đốt sống
• Chấn thương cột sống
• Nhiễm trùng cột sống
• Sưng viêm thoái hóa cột sống
• Thoát vị đĩa đệm cột sống
• Khối u chèn ép

Mặc dù MRI có thể quét toàn bộ cột sống của bạn, với các tình trạng nêu trên, một phim chụp cộng hưởng từ cột sống ngực có thể là đủ để chẩn đoán. Tuy vậy, không giống như quét tia X trong chụp Xquang và chụp cắt lớp vi tính, chụp cộng hưởng từ không sử dụng bức xạ nên không gây ra tác hại gì.

Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể chỉ định MRI cột sống để giúp lên kế hoạch các phẫu thuật trên cột sống, như giải áp dây thần kinh bị chèn ép hoặc cần cho các thủ thuật như tiêm ngoài màng cứng hoặc tiêm steroid.

Vì chụp cộng hưởng từ cột sống ngực có tiêm thuốc đối quang từ, bạn sẽ được dặn dò nhịn ăn và uống trước khi chụp ít nhất 6 giờ. Tuy nhiên, việc uống thuốc điều trị các bệnh lý mạn tính vẫn cần phải thực hiện đều đặn mỗi ngày, kể cả trong buổi sáng trước khi đi chụp cộng hưởng từ.

Khi đến phòng chụp, bạn cần phải thay áo choàng chuyên dụng là loại bỏ các vật dụng bằng kim loại trên cơ thể, bao gồm cả kính mắt, máy trợ thính, trang sức, đồng hồ và các vật dụng khác. Bên cạnh đó, cần cho bác sĩ biết nếu bạn có các vấn đề sau:

• Có các bệnh lý nghiêm trọng, như suy thận hoặc suy gan
• Có thực hiện phẫu thuật gần đây
• Có bất kỳ tình trạng dị ứng hoặc hen suyễn
• Có thai hoặc nghĩ rằng bạn có thể có thai
• Có các vật kim loại hay các thiết bị điện tử có thể ảnh hưởng đến hình ảnh MRI, bao gồm: Van tim nhân tạo, chi giả, hoặc thay khớp nhân tạo, hạt kim loại để điều trị chứng phình động mạch não, cấy ốc tai, các máy bơm cấy ghép để bơm thuốc liên tục như insulin, các mảnh kim loại, như đạn hoặc mảnh đạn, có các loại pin, vít, tấm thép, stent hoặc chỉ thép phẫu thuật, máy tạo nhịp tim hoặc máy khử rung tim.

Nếu các vật dụng như trên không thể tháo rời, người bệnh sẽ được xem như chống chỉ định và không thể chụp cộng hưởng từ mà cần thay thế với các phương tiện hình ảnh học khác.

Hơn nữa, nếu bạn có hình xăm hoặc trang điểm vĩnh viễn, một số loại mực xăm có chứa sắt hay kim loại nói chung nên có thể nóng lên trong quá trình chụp cộng hưởng từ.

Khi mọi thứ đã được chuẩn bị sẵn sàng, bạn sẽ được sắp xếp nằm trên bàn trượt vào trong thân máy, bản chất là một lồng nam châm khổng lồ. Nếu bạn không thích như bị nhốt trong không gian nhỏ hoặc bạn quá lo lắng, căng thẳng, bạn cho bác sĩ biết và một liều thuốc an thần giúp bạn thư giãn sẽ được chỉ định.

Kỹ thuật viên sẽ xác định vùng cần chụp là đoạn cột sống ngực. Thì đầu tiên được chụp gọi là chụp cộng hưởng từ cột sống ngực không tiêm thuốc đối quang từ.

Sau đó, một lượng thuốc cản từ nhất định sẽ được tiêm vào tĩnh mạch ở cánh tay hoặc trên mu bàn tay. Loại thuốc này sẽ giúp bác sĩ quan sát thấy rõ hơn bất kỳ vấn đề nhiễm trùng, khối u hoặc tổn thương đĩa đệm trong cột sống của bạn gọi là chụp cộng hưởng từ cột sống ngực có tiêm thuốc đối quang từ. Thuốc nhuộm thường được sử dụng trong MRI được gọi là gadolinium. khi tiêm vào cơ thể, một số ít người có thể cảm thấy đỏ bừng hoặc lạnh run trong một vài phút sau đó nhưng chỉ là thoáng qua.

Trong suốt thời gian nằm trên bàn trượt vào máy MRI, bạn cần trang bị dây đeo để giúp bạn luôn giữ đúng vị trí trong quá trình kiểm tra. Đồng thời, luôn có một bác sĩ X quang và kỹ thuật viên ở bên ngoài phòng nhưng họ vẫn có thể nhìn, nghe và nói chuyện với bạn bất cứ lúc nào. Đôi khi còn có thể có người thân có thể ở trong phòng với bạn, giúp bạn bớt căng thẳng.

Máy MRI khi hoạt động sẽ tạo ra một năng lượng từ trường mạnh xung quanh bạn. Kế đó, máy tính sẽ lấy tín hiệu từ MRI và sử dụng để tái tạo ra một loạt hình ảnh, mỗi bức ảnh cho thấy một lát mỏng của cơ thể bạn. Hơn nữa, chụp cộng hưởng từ có thể tạo dựng được hình ảnh trong không gian ba chiều, giúp việc định vị các tổn thương được dễ dàng hơn.

Thông thường, mỗi lát cắt hình ảnh là một lần đầu dò máy MRI quét qua một lát cắt của cơ thể. Mỗi lần chạy máy như vậy có thể kéo dài từ vài giây đến vài phút. Tuy nhiên, bạn phải luôn giữ yên toàn bộ cơ thể trong suốt quá trình chụp, có thể mất từ ​​30 phút đến một giờ hoặc hơn nữa, tùy thuộc vào mức độ lát cắt khi quét cột sống của bạn.

Bạn sẽ hoàn toàn không có cảm giác đau đớn gì trong suốt quá trình chụp cộng hưởng từ nhưng bạn có thể cảm thấy ấm áp tại khu vực cột sống khi được quét. Ngoài ra, bạn cũng sẽ nghe thấy tiếng máy hoạt động rất ồn ào khi hình ảnh được ghi lại. Lúc này, nút tai hoặc tai nghe có thể giúp ngăn chặn tiếng ồn nếu cảm giác khó chịu hay thậm chí bạn có thể nghe nhạc để thay thế.

Sau khi chụp MRI cột sống kết thúc, bạn có thể quay trở lại hoạt động bình thường ngay lập tức. Tuy nhiên, nếu bạn cần thuốc an thần để thư giãn trước khi chụp, bạn sẽ cần phải lưu lại tại bệnh viện để theo dõi cho đến khi hết thời gian tác dụng của thuốc. Sau đó, bạn cũng cần phải có người thân để đưa về nhà và hoàn toàn không được sử dụng phương tiện hay máy móc gì trong ít nhất 24 giờ sau đó.

Đôi khi tiêm thuốc đối quang từ có thể gây ra tác dụng phụ, mặc dù tỷ lệ xảy ra rất thấp so với thuốc cản quang trong chụp cắt lớp vi tính. Lúc này, bạn có thể cảm thấy buồn nôn, đau đầu hoặc bạn có thể bị đau tại vị trí tiêm thuốc nhuộm. Tuy nhiên, phản ứng dị ứng với thuốc nhuộm là rất hiếm xảy ra nhưng nếu bạn bị nổi mề đay, ngứa da, ngứa mắt hoặc bất kỳ triệu chứng nào khác nghi ngờ khả năng dị ứng, hãy báo cho bác sĩ ngay lập tức để được xử trí kịp thời.

Thời gian cần thiết để phân tích hình ảnh chụp cộng hưởng từ cột sống ngực có tiêm thuốc đối quang từ thường rất lâu và bạn không cần phải chờ đợi kết quả.

Một bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán hình ảnh sẽ đọc kết quả và gửi trả trực tiếp cho bác sĩ chỉ định. Kết hợp với các triệu chứng lâm sàng và các xét nghiệm khác, bạn sẽ được hẹn trả lời về kết quả chụp phim và cách thức điều trị tiếp theo trong vài ngày sau đó.

Trong trường hợp bạn cần can thiệp phẫu thuật, kết quả chụp phim cộng hưởng từ lần này cần được lưu trữ cẩn thận vì sẽ là cơ sở so sánh, đối chiếu hiệu quả phẫu thuật sau này.

Tóm lại, chụp cộng hưởng từ cột sống ngực có tiêm thuốc đối quang từ ngày nay dường như đã thay thế hầu hết các phương tiện chẩn đoán hình ảnh khác khi cần khảo sát tại khu vực này. Với các hình ảnh rõ ràng, sắc nét, phân biệt rõ các cấu trúc, người bệnh được tìm ra bệnh một cách nhanh chóng, chính xác và can thiệp hiệu quả hơn, cải thiện chất lượng cuộc sống.