Lưu ý khi sử dụng thuốc kháng virus viêm gan B

Những người bị nhiễm virus viêm gan B mãn tính vẫn có thể có một cuộc sống lâu dài và khỏe mạnh như những người khác nếu họ được tích cực điều trị từ đầu. Theo đó, thuốc kháng vi rút viêm gan B sẽ có chỉ định khi người bệnh có bằng chứng mang virus viêm gan B trên 6 tháng và có những tổn thương gan do siêu vi gây ra.

Các thuốc kháng vi rút viêm gan B hiện nay được chia thành hai nhóm chính:

• Thuốc điều chế miễn dịch: Đây là những loại thuốc interferon giúp tăng cường hệ thống miễn dịch để giúp loại bỏ virus viêm gan B. Chúng được dùng dưới dạng tiêm, tương tự như cách tiêm insulin cho người mắc bệnh đái tháo đường, trong vòng 6 tháng đến 1 năm.
• Thuốc kháng virus: Đây là những loại thuốc ngăn chặn hoặc làm chậm virus viêm gan B sinh sản, làm giảm phản ứng viêm và tổn thương trên nhu mô gan. Các thuốc này được dùng dưới dạng thuốc viêm uống mỗi ngày một lần trong ít nhất 1 năm và thường lâu hơn hay có thể kéo dài suốt đời.

Cho dù bạn có đủ chỉ định bắt đầu điều trị hay không hoặc điều trị bằng phương pháp nào, điều rất quan trọng là bạn phải thường xuyên được lên kế hoạch thăm khám bác sĩ chuyên khoa gan. Thời điểm tái khám tốt nhất là 6 tháng một lần nhưng một số người có thể cần được kiểm tra thường xuyên hơn hoặc thậm chí kéo dài đến mỗi năm một lần. Trong các lần thăm khám này, bác sĩ sẽ đánh giá sức khỏe tổng quát của bạn cũng như chức năng gan mật.

Bên cạnh đó, bạn cũng cần thực hiện một số xét nghiệm máu, đo tải lượng siêu vi, đo nồng độ men gan, tầm soát nguy cơ ung thư gan và các phương tiện hình ảnh khác như siêu âm, FibroScan hoặc CT scan. Mục tiêu của những lần kiểm tra này là để đảm bảo rằng bạn đang hoàn toàn khỏe mạnh, thuốc kháng vi rút viêm gan B đạt hiệu quả kiểm soát tốt và phát hiện sớm những biến chứng trên gan để can thiệp kịp thời.

Điều quan trọng là phải đảm bảo ngăn ngừa lây truyền virus viêm gan B cho những người thân yêu của bạn.

Bước đầu tiên là tầm soát khả năng mắc bệnh và chủ động tiêm vắc-xin viêm gan B cho các thành viên trong gia đình và bạn tình. Virus viêm gan B có thể lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với máu, qua quan hệ tình dục không được bảo vệ và tiếp xúc với chất dịch cơ thể bị nhiễm bệnh. Vì vậy, bước tiếp theo để bảo vệ cho những người thân này, bạn cần phải thực hiện theo các hướng dẫn sau đây:

• Tránh quan hệ tình dục không được bảo vệ. Nên sử dụng bao cao su bằng latex hoặc polyurethane.
• Không dùng chung các vật dụng cá nhân như dao cạo râu, kim tiêm, cắt móng tay, bàn chải đánh răng hoặc khuyên tai, trang sức cơ thể - bất cứ thứ gì có thể có dấu vết máu.
• Không tiếp xúc trực tiếp với vết cắt và vết loét mở trên da và niêm mạc.
• Làm sạch vết máu dây dính bằng dung dịch thuốc tẩy và thuốc sát trùng với đôi bàn tay có mang găng tay.

Bên cạnh đó, bạn cần ghi nhớ rằng viêm gan B không lây lan qua đường tiếp xúc thông thường như ôm, hôn, ho, hắt hơi hoặc ăn uống chung. Đồng thời, bạn có thể giảm lo lắng về mối lây nhiễm virus viêm gan B khi những người thân của bạn đã được bảo vệ bởi vắc-xin. Tuy nhiên, nếu bạn vẫn muốn xác nhận rằng các thành viên gia đình của bạn chắc chắn đã được bảo vệ, bạn có thể thực hiện xét nghiệm đo nồng độ anti-HBs trong máu của họ sau 1 đến 2 tháng kể từ lần tiêm cuối cùng.

Những người bị nhiễm siêu vi gây viêm gan B mãn tính nếu không có bất kỳ bằng chứng tổn thương gan gì thì chỉ là người lành mang bệnh và có thể không cần điều trị bằng thuốc. Tuy nhiên, họ cũng cần tuân thủ các biện pháp bảo vệ gan và sức khỏe nói chung trước khi virus tấn công gan thực sự.

Đồng thời, những bệnh nhân đang sử dụng thuốc kháng vi rút viêm gan B cũng nên tuân theo các hướng dẫn sau đây để giảm thiểu những yếu tố nguy cơ khác gây tổn thương gan thêm:

• Lên lịch thăm khám thường xuyên với bác sĩ chuyên khoa gan để kiểm tra sức khỏe nói chung và tình trạng gan mật định kỳ.
• Tiêm vắc-xin viêm gan A để bảo vệ gan khỏi một loại virus khác cũng có ái tính tấn công gan.
• Tránh uống rượu và hút thuốc vì cả hai sẽ làm tổn thương gan thêm khi gan vốn đã bị tổn thương bởi virus viêm gan B.
• Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa gan trước khi bắt đầu bất kỳ liệu pháp thảo dược, bổ sung vitamin hay thực phẩm chức năng nào. Nguyên nhân là vì một số loại thuốc có thể gây tương tác với thuốc kháng virus viêm gan B hoặc thậm chí làm tổn thương gan thêm.
• Tư vấn với dược sĩ về bất kỳ loại thuốc không kê đơn nào, ngay cả acetaminophen hay paracetamol, trước khi dùng để đảm bảo chúng an toàn cho gan của bạn vì các loại thuốc này có thể được xử lý qua gan.
• Tránh hít mùi sơn, chất pha loãng sơn, keo dán, các sản phẩm tẩy rửa gia dụng, tẩy sơn móng tay và các hóa chất độc hại tiềm ẩn khác có thể gây hại cho gan.
• Thực hiện một chế độ ăn lành mạnh với trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, cá, thịt nạc và nhiều rau. Rau cải, cải bắp, bông cải xanh, súp lơ đã được chứng minh là giúp bảo vệ gan chống lại các hóa chất môi trường.
• Hạn chế thực phẩm và đồ uống có thêm đường bao gồm soda, nước ép trái cây, món tráng miệng, đồ ăn nhẹ đóng gói và các thực phẩm khác có chứa đường.
• Hạn chế thực phẩm chứa chất béo bão hòa như mỡ động vật và thực phẩm chiên trong dầu.
• Tránh ăn động vật thân mềm có vỏ dưới dạng sống hoặc nấu tái chưa chín như nghêu, trai, sò, hàu vì chúng có thể bị nhiễm vi khuẩn có tên Vibrio Vulnificus, rất độc cho gan.
• Kiểm tra các dấu hiệu của nấm mốc trên các loại hạt, như ngô, lạc, lúa, kê... trước khi sử dụng. Nấm mốc rất dễ phát triển trên các loại thực phẩm được lưu trữ trong điều kiện ẩm ướt và không được niêm phong đúng cách. Nếu có nấm mốc, thực phẩm có thể bị ô nhiễm bởi các aflatoxin, một loại độc tố có nguy cơ gây ung thư gan.
• Tránh căng thẳng, giảm lo âu bằng cách luyện tập thể dục thường xuyên và sắp xếp thời gian nghỉ ngơi hợp lý.
• Cuối cùng là hãy ghi nhớ tất cả mọi thứ bạn ăn, uống, thở hoặc hấp thụ qua da vì tất cả đều sẽ được lọc qua gan. Vì vậy, bảo vệ gan là bảo vệ sức khỏe của bạn.

Thực tế là có rất nhiều người quan tâm đến việc sử dụng các loại thảo dược hoặc những loại thực phẩm chức năng khác nhằm bổ sung để tăng cường hệ thống miễn dịch và nâng đỡ cho gan.

Vấn đề là không có nền tảng cơ sở, bằng chứng thực tiễn nào cho những loại thảo dược hay thực phẩm chức năng này. Hơn thế nữa, việc tuân theo một số biện pháp thảo dược có thể gây tương tác với các thuốc kháng virus theo toa trong điều trị bệnh viêm gan B. Thậm chí, các loại thảo dược này còn có thể làm tổn thương thêm lá gan của bạn. Trong khi đó, hầu hết các cơ sở sản xuất những loại thảo dược, thực phẩm chức năng đều là những đơn vị nhỏ lẻ, không có giấy tờ chứng minh vệ sinh, an toàn trong sản xuất và chất lượng sản phẩm vì thế càng không được bảo đảm.

Chính vì vậy, không nên tin tưởng và nghe theo những nguồn thông tin không đáng tin cậy về các loại thảo mộc và thuốc hỗ trợ cho gan. Tốt nhất là khi dùng bất kỳ loại thuốc gì, ngay cả các loại thuốc điều trị những bệnh lý khác, cần phải tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa gan mật, nhằm phòng ngừa nguy cơ gây tổn thương cho gan.

Việc đi hiến máu sẽ không được chấp nhận khi đã tiếp xúc với viêm gan B, ngay cả khi bạn đã hồi phục sau khi bị nhiễm trùng cấp tính.

Mặt khác, những đơn vị máu lấy được sau khi hiến đều được xét nghiệm kỹ lưỡng trước khi đưa vào ngân hàng máu. Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào nói chung, xét nghiệm viêm gan B dương tính nói riêng, đơn vị máu này sẽ được nhanh chóng loại bỏ và tiêu hủy.

Tóm lại, tình trạng viêm gan siêu vi B cho đến nay đã được kiểm soát bằng các loại kháng virus, một số trường hợp vẫn phải uống thuốc kháng vi rút viêm gan B suốt đời. Bên cạnh đó, trong quá trình dùng thuốc, người bệnh cần lưu ý một số điều trên đây, vừa giúp thuốc đạt hiệu quả cao, vừa hạn chế những nguy cơ gây tổn thương khác trên gan và phòng ngừa lây nhiễm cho người thân.

Hiện nay Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec có các gói Sàng lọc Gan mật, giúp phát hiện Virus viêm gan ở giai đoạn sớm ngay cả khi chưa có triệu chứng. Ngoài ra, Gói sàng lọc gan mật toàn diện giúp khách hàng:

• Đánh giá khả năng làm việc của gan thông qua các xét nghiệm men gan;
• Đánh giá chức năng mật; dinh dưỡng lòng mạch;
• Tầm soát sớm ung thư gan;
• Thực hiện các xét nghiệm như Tổng phân tích tế bào máu, khả năng đông máu, sàng lọc viêm gan B,C
• Đánh giá trạng thái gan mật qua hình ảnh siêu âm và các bệnh có nguy cơ ảnh hưởng gây ra bệnh gan/làm bệnh gan nặng hơn
• Phân tích sâu các thông số đánh giá chức năng gan mật thông qua xét nghiệm, cận lâm sàng; các nguy cơ ảnh hưởng đến gan và tầm soát sớm ung thư gan mật

Nguồn tham khảo: everydayhealth.com/ webmd.com/ hepb.org/