Hiểu biết về viêm phổi với ung thư phổi

Bài viết của Thạc sĩ, Bác sĩ Mai Viễn Phương - Bác sĩ nội soi tiêu hóa - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Viêm phổi là một bệnh nhiễm trùng phổi phổ biến. Nguyên nhân có thể do vi khuẩn, vi rút hoặc nấm. Nếu bị ung thư phổi, bạn sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh viêm phổi. Bài viết này giúp bạn tìm hiểu về các triệu chứng của bệnh viêm phổi ở những người bị ung thư phổi, các lựa chọn điều trị để ngăn ngừa nó.

Các triệu chứng và nguyên nhân của bệnh viêm phổi đều giống nhau, bất kể bạn có bị ung thư phổi hay không. Nhiễm trùng do vi khuẩn, vi rút và nấm đều có thể gây ra viêm phổi.

Tuy nhiên, có thể khó xác định viêm phổi hơn nếu bạn bị ung thư phổi. Nhiều triệu chứng của viêm phổi có thể giống như các triệu chứng hoặc biến chứng của ung thư phổi.

2. Nguyên nhân của bệnh viêm phổi

Viêm phổi có ba nguyên nhân chính, đó là:

• Vi khuẩn
• Virus
• Nấm

Virus gây ra 1/3 số ca viêm phổi ở Mỹ mỗi năm. Một số Virus có thể gây viêm phổi bao gồm:

• Bệnh cúm
• Herpes simplex
• Rhinovirus
• Virus thể hợp bào gây bệnh lý hô hấp

Ngoài ra, Mycoplasma pneumoniae có thể gây viêm phổi. Mycoplasma là một loại vi khuẩn thường xuyên gây nhiễm trùng đường hô hấp. Loại viêm phổi này đôi khi được gọi là viêm phổi “không điển hình”.Hóa chất cũng có thể khiến bạn bị viêm phổi. Một số loại khí, hóa chất hoặc quá nhiều bụi có thể gây kích ứng mũi và đường thở của bạn, làm tăng khả năng phát triển bệnh viêm phổi.Bị một loại viêm phổi không ngăn bạn mắc loại thứ hai. Trên thực tế, những người phát triển bệnh viêm phổi do virus có nguy cơ cao bị nhiễm trùng do vi khuẩn.

3. Các yếu tố rủi ro

Bất kỳ ai cũng có thể bị viêm phổi, nhưng một số yếu tố nguy cơ nhất định sẽ làm tăng tỷ lệ này. Một trong những yếu tố đó là ung thư phổi. Những người bị ung thư phổi thường xuyên bị viêm phổi. Các yếu tố nguy sau đây cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm phổi:

• Một bệnh phổi mãn tính, chẳng hạn như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) và xơ nang.
• Hút thuốc lá.
• Nhiễm trùng đường hô hấp gần đây, bao gồm viêm phổi, cảm lạnh, cúm hoặc viêm thanh quản.
• Bệnh biến chứng, chẳng hạn như bệnh tim, tiểu đường, xơ gan và bệnh thận
• Một cuộc phẫu thuật gần đây hoặc nằm viện.

4. Chẩn đoán viêm phổi

Nếu bạn bị ung thư phổi và bắt đầu phát triển các triệu chứng mới hoặc xấu đi, bác sĩ có thể nghi ngờ ngay bệnh viêm phổi. Sự chậm trễ trong chẩn đoán và điều trị có thể đe dọa đến tính mạng, vì vậy chẩn đoán sớm là vô cùng quan trọng. Bác sĩ của bạn có thể:

• Thực hiện một bài kiểm tra thể chất
• Sử dụng ống nghe để nghe lồng ngực của bạn khi bạn thở
• Chụp X-quang phổi
• Yêu cầu xét nghiệm máu

Nếu bạn bị ung thư phổi, bác sĩ có thể khó chẩn đoán viêm phổi hơn. Khám và phát hiện hình ảnh bất thường nếu bạn bị ung thư phổi. Trong cả hai trường hợp, bạn có thể thở khò khè hoặc ran rít (âm thanh khi nghe bằng ống nghe ở phổi) khi khám phổi. Chụp X-quang phổi có thể thấy các vùng mờ hoặc mờ.

Bác sĩ của bạn có thể cần yêu cầu các xét nghiệm bổ sung để xác định chẩn đoán. Các xét nghiệm này cũng sẽ giúp bác sĩ xác định mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng và giúp thu hẹp các lựa chọn điều trị. Các bài kiểm tra bổ sung này bao gồm:

• Xét nghiệm khí máu động mạch để đo lượng oxy trong máu.
• Một xét nghiệm oxy mao mạch để đo lượng oxy di chuyển từ phổi vào máu của bạn.
• Thủ thuật CT scan để xem những bất thường rõ ràng hơn.
• Xét nghiệm cấy đờm, trong đó bao gồm việc phân tích chất nhầy hoặc đờm khi ho lên để giúp bác sĩ xác định nguyên nhân lây nhiễm của bạn.
• Cấy máu để đảm bảo rằng không có sinh vật lây nhiễm nguy hiểm nào đã đi vào máu của bạn.

5. Điều trị viêm phổi như thế nào?

Nếu bạn bị ung thư phổi và phát triển thành viêm phổi, việc điều trị của bạn sẽ giống như một người bị viêm phổi không bị ung thư phổi. Điều quan trọng nhất là điều trị nguyên nhân gây ra bệnh viêm phổi.

Bạn có thể phải ở lại bệnh viện để dùng kháng sinh tiêm tĩnh mạch (IV) hoặc điều trị tại nhà bằng kháng sinh uống. Trong hầu hết các trường hợp viêm phổi do virus, việc điều trị sẽ tập trung vào chăm sóc hỗ trợ, như bổ sung oxy, truyền dịch tĩnh mạch và nghỉ ngơi.

Bác sĩ sẽ xem xét các yếu tố khác để xác định xem bạn có cần ở lại bệnh viện điều trị hay không, bao gồm:

• Tuổi của bạn
• Sức khỏe tổng thể và các vấn đề y tế khác
• Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng
• Các dấu hiệu quan trọng của bạn, bao gồm nhiệt độ, nhịp hô hấp, huyết áp và mạch.

5.1. Điều trị viêm phổi tại nhà

Nếu bạn có thể điều trị viêm phổi tại nhà một cách an toàn, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh. Thuốc kháng sinh bạn có thể dùng tại nhà bao gồm:

• azithromycin (Zithromax)
• levofloxacin (Levaquin)
• cefpodoxime
• doxycycline

Những điều sau đây là quan trọng để điều trị thành công tại nhà:

• Nghỉ ngơi
• Uống nhiều nước
• Ăn uống lành mạnh, cân bằng
• Làm theo hướng dẫn của bác sĩ, bao gồm cả việc dùng tất cả các loại thuốc kháng sinh ngay cả khi bạn bắt đầu cảm thấy tốt hơn

5.2. Điều trị viêm phổi tại bệnh viện

Nếu bạn điều trị trong bệnh viện, ngoài việc dùng thuốc để điều trị nhiễm trùng và các triệu chứng, bác sĩ có thể sẽ cung cấp cho bạn chất lỏng bổ sung để giúp giữ nước cho cơ thể.

Trong nhiều trường hợp, họ sẽ cung cấp một loại thuốc kháng sinh có thể điều trị nhiều loại nhiễm trùng do vi khuẩn. Đây còn được gọi là một loại kháng sinh phổ rộng. Bạn sẽ uống thuốc này cho đến khi kết quả cấy đờm có thể xác nhận chính xác vi sinh vật gây viêm phổi cho bạn.

Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy virus gây viêm phổi cho bạn thì thuốc kháng sinh sẽ không điều trị được bệnh nhiễm trùng. Thuốc kháng virus có thể hữu ích. Nếu bạn có dấu hiệu nồng độ oxy trong máu thấp, bác sĩ có thể chỉ định thở oxy để tăng lượng oxy trong máu.

Bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc để điều trị các triệu chứng như đau ngực hoặc ho. Họ có thể yêu cầu bác sĩ trị liệu hô hấp làm việc với bạn để giúp làm sạch dịch tiết và mở đường thở. Điều này có thể giúp cải thiện hơi thở của bạn.

6. Triển vọng là gì?

Ung thư phổi là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do ung thư ở nam giới và phụ nữ tại Hoa Kỳ. Ước tính hơn 150.000 người chết vì ung thư phổi mỗi năm. Nhiễm trùng, bao gồm cả viêm phổi là nguyên nhân phổ biến thứ hai gây tử vong ở những người bị ung thư phổi.

Viêm phổi có thể là một bệnh nhiễm trùng phổi nghiêm trọng. Nếu bạn không được chẩn đoán và điều trị thích hợp, nó có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng và thậm chí là tử vong. Loại nhiễm trùng này đặc biệt đáng quan tâm đối với những người bị ung thư phổi vì chức năng phổi của họ đã bị tổn thương.

7. Phòng ngừa viêm phổi

Dưới đây là 5 điều bạn có thể làm để giúp ngăn ngừa bệnh viêm phổi:

• Tiêm vắc-xin cúm: Cảm cúm là một nguyên nhân phổ biến của bệnh viêm phổi. Tiêm vắc-xin sẽ giúp bạn ngăn ngừa cả bệnh cúm và nhiễm trùng viêm phổi.
• Đừng hút thuốc: Hút thuốc là yếu tố rủi ro hàng đầu đối với bệnh ung thư phổi ở Hoa Kỳ. Nếu bạn bị ung thư phổi, bác sĩ có thể đã nói chuyện với bạn về việc không hút thuốc. Nếu bạn vẫn chưa xem xét nó, bây giờ là lúc. Thuốc lá làm tổn thương phổi của bạn một cách nghiêm trọng và giảm khả năng chữa lành cũng như chống lại nhiễm trùng của cơ thể.
• Rửa tay: Rửa tay thường xuyên, sau khi hắt hơi hoặc ho và tránh những người bị bệnh. Bởi vì hệ thống miễn dịch của bạn đã yếu do ung thư, điều đặc biệt quan trọng là bạn phải cố gắng bảo vệ bản thân khỏi vi trùng.
• Giữ gìn sức khỏe: Chẩn đoán ung thư đòi hỏi bạn phải chú ý đến sức khỏe của mình. Nghỉ ngơi thường xuyên, ăn uống lành mạnh và tập thể dục khi cơ thể bạn cho phép. Tiếp cận cuộc sống lành mạnh tổng thể có thể giúp ích cho cơ thể bạn theo nhiều cách, đặc biệt là khi bạn bị ung thư. Hãy hỏi bác sĩ của bạn về thuốc chủng ngừa viêm phổi, đặc biệt nếu bạn trên 65 tuổi hoặc đã được chẩn đoán mắc bệnh ung thư.

Tóm lại, viêm phổi là một bệnh nhiễm trùng phổi phổ biến. Nguyên nhân có thể do vi khuẩn, virus hoặc nấm. Nếu bị ung thư phổi, bạn sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh viêm phổi. Vì vậy, bạn cần phải thực hiện các phương pháp trên để ngăn ngừa viêm phổi nếu đang bị ung thư phổi.

Đặc biệt, tầm soát ung thư phổi là biện pháp hữu hiệu nhất để bạn phát hiện và điều trị kịp thời ung thư phổi, bảo vệ sức khỏe và tính mạng của mình. Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa quốc tế Vinmec có Gói Sàng lọc ung thư phổi với nhiều ưu điểm vượt trội như:

• Đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm.
• Hợp tác chuyên môn toàn diện với các bệnh viện trong nước, quốc tế: Singapore, Nhật, Mỹ,..
• Điều trị, chăm sóc người bệnh toàn diện, phối hợp đa chuyên khoa theo hướng cá thể hóa từng người bệnh.
• Có đầy đủ các phương tiện chuyên môn để chẩn đoán xác định bệnh và xếp giai đoạn trước điều trị: Nội soi, CT scan, PET-CT scan, MRI, chẩn đoán mô bệnh học, xét nghiệm gen - tế bào,...
• Có đầy đủ các phương pháp điều trị chủ đạo bệnh ung thư: phẫu thuật, trị xạ, hóa chất, ghép Tế bào gốc...

Khi đăng ký Gói tầm soát ung thư phổi tại Vinmec, khách hàng sẽ được:

• Khám chuyên khoa hô hấp
• Chụp cắt lớp vi tính phổi liều thấp tầm soát u

Xem thêm: Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị viêm phổi

Tài liệu tham khảo:

• Lung cancer fact sheet. (2018).
  lung.org/lung-health-and-diseases/lung-disease-lookup/lung-cancer/learn-about-lung-cancer/lung-cancer-fact-sheet.html
• Mycoplasma pneumoniae infection. (2018).
  cdc.gov/pneumonia/atypical/mycoplasma/
• Nichols L, et al. (2012). Causes of death of patients with lung cancer.
  archivesofpathology.org/doi/pdf/10.5858/arpa.2011-0521-OA
• Pneumonia. (n.d.).
  lung.org/lung-health-and-diseases/lung-disease-lookup/pneumonia/