Thoái hóa khớp ngón chân cái là một tình trạng thường gặp, đặc biệt ở những người trung niên và cao tuổi. Đây là một dạng viêm khớp ngón chân cái mà trong đó, sụn khớp bị bào mòn theo thời gian, dẫn đến việc xương dưới sụn tiếp xúc trực tiếp với nhau, gây đau đớn và hạn chế vận động. Để tránh những tác hại trên, mọi người cần sớm nhận biết dấu hiệu để điều trị kịp thời.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Thoái hóa khớp ngón chân cái là bệnh lý như thế nào?
Thoái hóa khớp ngón cái, một dạng của viêm khớp ngón chân cái phổ biến, thường gặp ở người lớn tuổi do quá trình lão hóa tự nhiên của các tổ chức và tế bào xung quanh khớp, đặc biệt là sụn khớp. Bệnh thường gặp ở người lớn tuổi do mất sự cân bằng giữa quá trình tổng hợp và huỷ hoại sụn, xương dưới sụn.
Các biến đổi sinh hóa, phân tử, hình thái và cơ sinh học của tế bào sụn dẫn đến các tổn thương như nứt loét, xơ hóa xương dưới sụn, mất sụn, tạo gai xương và hốc xương dưới sụn.
Những thay đổi này gây đau nhức và hạn chế chuyển động ở ngón chân cái. Ngoài yếu tố tuổi tác, các nguyên nhân khác cũng có thể góp phần gây bệnh:
- Làm việc nặng: Các công việc như mang vác hoặc di chuyển vật nặng gây áp lực lớn lên bàn chân và ngón chân, làm suy yếu khớp và dần dẫn đến tình trạng đau nhức và viêm khớp ngón chân cái.
- Chấn thương: Vận động thể thao như chạy, nhảy hoặc bật xa nếu thường xuyên và quá sức có thể dẫn đến thoái hóa khớp ngón chân cái.
- Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình có thế hệ trước cũng mắc bệnh thoái hóa khớp ngón chân cái, khả năng mắc bệnh của thế hệ sau sẽ cao hơn.
- Béo phì, thừa cân: Trọng lượng cơ thể nặng nề gây khó khăn cho việc đi đứng và áp lực lớn lên bàn chân và ngón chân, từ đó thúc đẩy quá trình thoái hóa khớp.
2. Những dấu hiệu của thoái hóa khớp ngón chân cái
Thoái hóa khớp ngón chân cái không chỉ gây đau đớn mà còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Hiểu rõ các dấu hiệu sớm của bệnh sẽ giúp người bệnh có biện pháp can thiệp thích hợp, tránh những tác hại khó lường.
Dưới đây là những triệu chứng thường gặp của bệnh lý này:
- Cứng khớp: Người bệnh có thể cảm thấy tê cứng ở khớp ngón chân cái, đặc biệt vào buổi sáng, khiến việc di chuyển khó khăn và kém linh hoạt.
- Đau nhức: Đây là biểu hiện phổ biến của viêm khớp ngón chân cái, bệnh nhân sẽ cảm thấy đau nhức âm ỉ tại vị trí khớp ngón chân cái. Ban đầu, họ có thể chỉ cảm thấy đau khi vận động và cơn đau sẽ nhanh chóng tan biến. Tuy nhiên, theo thời gian, nếu bệnh tiến triển, cơn đau sẽ trở nên dữ dội và kéo dài hơn.
- Sưng đỏ: Ở giai đoạn nặng, khớp ngón chân cái có thể bị sưng tấy, nóng và đỏ.
- Yếu chân: Khớp ngón chân bị thoái hóa sẽ ảnh hưởng đến khả năng chống đỡ của chân, làm giảm sức mạnh và khả năng di chuyển.
Ngoài ra, người bệnh cũng có thể gặp các triệu chứng khác như:
- Nhức cơ: Cơ bắp có thể cảm thấy đau nhức, kể cả khi không hoạt động nặng.
- Sốt và mệt mỏi: Một số trường hợp nghiêm trọng có thể có biểu hiện sốt nhẹ kèm theo mệt mỏi.
- Thiếu máu.
- Biến dạng ngón chân: Ngón chân có thể quặp lại, gây khó khăn trong việc đi lại.
- Móng chân bất thường: Móng chân có thể dày lên, bong tróc hoặc rỗ, ảnh hưởng đến thẩm mỹ.
- Đau nhức toàn bàn chân.
3. Những biến chứng thường gặp của viêm khớp ngón chân cái
Nếu không được điều trị đúng cách, thoái hóa khớp ngón chân có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, bao gồm chết xương, biến dạng ngón chân, gãy xương do áp lực lớn, hủy hoại hoàn toàn sụn khớp khiến khớp ngón chân trở nên lỏng lẻo, chảy máu trong khớp, suy yếu hoặc đứt gân và dây chằng xung quanh khớp, thậm chí nhiễm trùng.
Bên cạnh đó, bệnh có thể tiến triển gây ra các tổn thương không thể khắc phục như cắt bỏ ngón chân, đau mãn tính và tổn thương thần kinh vĩnh viễn.
4. Phương pháp điều trị
Để phòng ngừa những biến chứng nghiêm trọng của thoái hóa khớp ngón chân cái, việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng. Hiện nay, có một số phương pháp điều trị được áp dụng:
- Phương pháp vật lý trị liệu: Sử dụng các thiết bị hiện đại để phục hồi chức năng và giảm đau.
- Điều trị cơ SCC: Phương pháp này hỗ trợ giảm đau và viêm khớp ngón chân cái, thúc đẩy quá trình tái tạo tại vùng bị tổn thương, cân bằng quá trình tổng hợp và phá hủy sụn cũng như xương dưới sụn.
- Điều trị bảo tồn: Bao gồm việc sử dụng các loại thuốc kháng viêm không steroid theo chỉ định của bác sĩ và áp dụng nẹp chỉnh hình để ổn định khớp.
- Phẫu thuật: Được khuyến cáo khi các phương pháp điều trị khác không mang lại kết quả. Ca phẫu thuật có thể bao gồm việc sửa chữa hoặc thay thế các cấu trúc xương bị biến dạng để cải thiện chức năng và giảm đau.
5. Các biện pháp phòng ngừa viêm khớp ngón chân cái
Viêm khớp ngón chân cái có thể gây ra những tổn thương không mong muốn cho các thành phần của khớp, từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống hàng ngày của người bệnh. Để phòng tránh tình trạng này, mọi người có thể áp dụng các thói quen sau:
- Giảm thiểu rủi ro chấn thương: Hãy cẩn thận trong quá trình làm việc, chơi thể thao, hoặc tham gia các hoạt động giải trí để tránh làm tổn thương, viêm khớp ngón chân cái.
- Chọn giày phù hợp: Đảm bảo mang giày vừa vặn và thoải mái, không nên sử dụng giày cao gót thường xuyên.
- Quản lý bệnh tự miễn: Nếu đang mắc bệnh tự miễn, hãy theo sát kế hoạch điều trị của bác sĩ để kiểm soát bệnh tình và ngăn ngừa các tổn thương khớp.
- Luyện tập thường xuyên: Dành ít nhất 20 phút mỗi ngày để tập luyện các bài tập cho bàn chân và ngón chân, giúp tăng cường tính linh hoạt và cải thiện lượng dịch nhờn trong khớp.
- Ăn uống lành mạnh: Xây dựng một chế độ ăn khoa học, đầy đủ chất dinh dưỡng, nhiều rau củ và ít chất béo không lành mạnh, đường và rượu bia. Ngoài ra, từ bỏ thuốc lá cũng mang lại nhiều lợi ích.
- Không nên bẻ khớp: Bỏ thói quen bẻ khớp ngón chân và ngón tay.
- Duy trì cân nặng hợp lý: Luyện tập đều đặn và giữ cân nặng trong khoảng khuyến nghị để tránh béo phì.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Khám sức khỏe định kỳ ít nhất mỗi 6 tháng nếu thuộc nhóm nguy cơ cao, giúp phát hiện sớm và xử lý kịp thời các vấn đề sức khỏe.
Thoái hóa khớp ngón chân cái không chỉ là một vấn đề của người cao tuổi; người trẻ tuổi cũng có thể bị ảnh hưởng. Phát hiện các dấu hiệu ban đầu của bệnh từ sớm có thể giúp ngăn chặn những biến chứng nghiêm trọng và hạn chế tổn thương lâu dài cho khớp.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
