Khác nhau giữa tế bào gốc trung mô và tế bào gốc phôi nằm ở nhiều yếu tố khác nhau. Việc hiểu được sự khác biệt giữa hai loại tế bào gốc này giúp làm sáng tỏ tiềm năng và thách thức trong lĩnh vực y học tái tạo. Bài viết dưới đây sẽ giúp chúng ta tìm hiểu chi tiết hơn về những điểm khác biệt đó là gì.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sỹ thuộc Trung tâm Công nghệ cao Vinmec.
1. Hiểu về tế bào gốc trung mô và tế bào gốc phôi
Theo định nghĩa của giới khoa học nghiên cứu tế bào, tế bào gốc trung mô là những tế bào gốc trưởng thành, có khả năng biệt hóa thành những tế bào với các chức năng riêng biệt bao gồm sụn, xương, gan, thận, mỡ hoặc dây thần kinh. Khi được nuôi cấy bên ngoài cơ thể, tế bào thường sẽ có khả năng tăng sinh. Có ba nguồn thu thập tế bào gốc trung mô phổ biến là từ mô mỡ, tủy xương và mô dây rốn trẻ sơ sinh.
Tế bào gốc phôi là tế bào gốc nằm trong phôi nang, được chiết xuất và mang đi nuôi cấy trong phòng thí nghiệm. Ở điều kiện thích hợp, tế bào gốc phôi có khả năng sinh sản vô hạn, nhưng vì chiết xuất từ phôi nang trong giai đoạn ban đầu nên sẽ phá hủy quá trình phát triển tự nhiên. Bên cạnh các vấn đề về mặt đạo đức, vẫn còn một số điểm khác biệt giữa hai loại tế bào gốc này cần tìm hiểu rõ.
2. Nguồn gốc và cách thức nuôi cấy hai loại tế bào gốc
Nguồn gốc của tế bào gốc trung mô có phần đa dạng hơn, vì có thể tìm được ở nhiều bộ phận khác nhau trên cơ thể như tủy xương, mô mỡ, dây rốn,... Đối với tế bào gốc phôi chỉ có thể được tìm thấy trong phôi nang giai đoạn từ 5 đến 7 ngày sau khi thụ tinh. Quá trình nuôi cấy hai loại tế bào gốc cũng có những điểm khác biệt nhất định. Quy trình nuôi cấy tế bào gốc trung mô thường đi theo ba bước:
- Bước 1: Phân lập tế bào thông qua phương pháp enzyme hoặc nuôi cấy mảnh mô.
- Bước 2: Nuôi cấy tế bào đã phân lập trong môi trường đặc hiệu.
- Bước 3: Thu hoạch tế bào, kiểm tra chất lượng trước khi tiêm/truyền cho người bệnh.
Trong khi đó, tế bào gốc phôi vướng phải nhiều sự tranh cãi về vấn đề đạo đức, do đó thường các nhà khoa học sẽ nuôi cấy tế bào gốc đa năng cảm ứng (iPSC) để thay thế. Các bước nuôi cấy cũng bao gồm lấy mẫu từ mô trưởng thành hoặc phôi, đặt vào môi trường nuôi cấy có kiểm soát, sau đó tiến hành thu hoạch. Nhìn chung, hai dạng tế bào gốc này đều được nuôi cấy trong môi trường có kiểm soát và đạt chuẩn, chủ yếu khác biệt từ nguồn tế bào tăng sinh.
3. Khác nhau giữa tế bào gốc trung mô và tế bào gốc phôi trong đặc tính và ứng dụng y học
Tế bào gốc trung mô thuộc về nhóm tế bào gốc đa năng, do đó tiềm năng biệt hóa thấp, chỉ tạo ra những tế bào cố định như xương, sụn, mỡ, máu và tế bào miễn dịch. Trong khi đó tế bào gốc phôi có khả năng biệt hóa thành mọi loại tế bào trong cơ thể, nên được có tiềm năng cao hơn so với tế bào gốc trung mô. Nhờ vào đặc tính toàn năng này mà tế bào gốc phôi có thể hỗ trợ sửa chữa cấu trúc của các cơ quan và bộ phận trên cơ thể bị tổn thương.
Tế bào gốc phôi cũng giúp cho các nhà khoa học tiếp cận với tế bào trưởng thành không cần lấy từ mô người bệnh. Dù vậy tế bào gốc phôi hiện tại vẫn chưa được ứng dụng điều trị rộng rãi do vướng phải những tranh cãi về đạo đức vì tính chất phải phá hủy phôi nang. Còn tế bào gốc trung mô đang được áp dụng để điều trị nhiều căn bệnh tim mạch, rối loạn miễn dịch, chấn thương thần kinh, tổn thương tủy sống, xơ gan, xương khớp, rối loạn chuyển hóa, tiểu đường,… với các tín hiệu khả quan.
4. Những tranh cãi về mặt đạo đức trong ứng dụng tế bào gốc phôi cho điều trị y học
Hiện tại, có ba nguồn khai thác tế bào gốc phôi chủ đạo, đó là từ phôi thai còn lại sau khi thực hiện thụ tinh ống nghiệm. Phôi thai được tạo ra từ phòng thí nghiệm thông qua trứng và tinh trùng hiến tặng hoặc tạo ra bằng kỹ thuật chuyển nhân tế bào sinh dưỡng. Vì một số tranh cãi cho rằng cuộc đời con người được tính từ khi là phôi thai, do đó việc chiết xuất tế bào gốc phôi chính là cắt đứt sự sống của một con người tiềm năng.
Tế bào gốc trung mô được chiết xuất từ mô trưởng thành nên không phải chịu tranh cãi này và ngày càng có thêm nhiều nghiên cứu chứng tỏ vai trò của nó trong điều trị bệnh. Và đó là những khác nhau giữa tế bào gốc phôi và tế bào gốc trung mô trong mảng y học điều trị và nghiên cứu tế bào.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
