Các thành phần trong thuốc dành cho trẻ em

Theo bác sĩ Nhi khoa tại Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA), nếu cho trẻ em uống thuốc nhiều loại cùng một lúc thì có thể gây ra những hậu quả nguy hiểm cho sức khỏe, nhất là khi các loại thuốc dành cho trẻ em có cùng thành phần hoạt chất.

Một loại thuốc được làm từ nhiều thành phần, bao gồm một số thành phần "không hoạt động" - chỉ giúp thuốc ngon hơn hoặc hòa tan nhanh hơn. Phần còn lại là những thành phần hoạt động, gọi là thành phần hoạt tính, giúp cho thuốc có hiệu quả chống lại căn bệnh hoặc tình trạng cần điều trị.

Nhiều loại thuốc chỉ có một thành phần hoạt tính. Nhưng các loại thuốc kết hợp, chẳng hạn như thuốc trị dị ứng, ho, sốt và nghẹt mũi có thể có nhiều hơn. Các thành phần hoạt tính sẽ được liệt kê đầu tiên trên nhãn thông tin đối với các sản phẩm không kê đơn (OTC). Đối với các loại thuốc kê đơn, chúng sẽ được liệt kê trong tờ hướng dẫn sử dụng cho bệnh nhân hoặc tờ thông tin do dược sĩ cung cấp.

Các bậc phụ huynh cần biết rằng, dùng kết hợp các loại thuốc dành cho trẻ em có thể dẫn đến quá nhiều một thành phần hoạt tính. Theo khuyến cáo, cả người lớn và trẻ em đều không nên dùng nhiều loại thuốc kết hợp cùng một lúc mà không kiểm tra các thành phần hoạt tính và tham khảo trước ý kiến bác sĩ.

Hơn nữa, 2 thành phần hoạt tính khác nhau có thể cùng một mục đích. Ví dụ, cả acetaminophen và ibuprofen đều giúp giảm đau và hạ sốt. Vì vậy, không cần cho trẻ em uống thuốc cả 2 loại để điều trị các triệu chứng giống nhau. Điều quan trọng là đừng vô tình cho trẻ em uống thuốc liều gấp đôi.

Khi bắt đầu mùa dị ứng, nhiều bậc cha mẹ có thể cho con mình dùng ít nhất một sản phẩm có chứa chất kháng histamin. Thuốc kháng histamin không kê đơn (OTC) bao gồm diphenhydramine (Benadryl), chlorpheniramine (Chlor-Trimeton), clemastine (Tavist), fexofenadine (Allegra), loratadine (Claritin, Alavert) và cetirizine (Zyrtec) .

Tuy nhiên, những đứa trẻ này cũng có thể đang điều trị một chứng bệnh riêng biệt, chẳng hạn như ho hoặc cảm lạnh. Dùng quá nhiều thuốc kháng histamin trị dị ứng có thể gây ra tình trạng an thần và kích động - một hiện tượng nghịch lý. Trong một số trường hợp hiếm, quá liều thuốc kháng histamin cũng có thể gây ra các vấn đề về hô hấp, bao gồm giảm oxy hoặc tăng carbon dioxide trong máu.

Tương tự đối với các thành phần hoạt tính khác - thường được tìm thấy trong các sản phẩm kết hợp vừa để điều trị dị ứng, vừa điều trị các triệu chứng khác, chẳng hạn như sốt, đau đầu hoặc nghẹt mũi. Cần lưu ý:

• Acetaminophen (trong Tylenol và nhiều sản phẩm khác) là một loại thuốc giảm đau thường được sử dụng để điều trị sốt, đau nhẹ hoặc đau đầu. Uống quá nhiều có thể gây tổn thương gan.
• Ibuprofen (ví dụ Advil hoặc Motrin) là một loại thuốc thông thường khác để giảm đau đầu từ nhẹ đến trung bình, áp lực xoang, đau cơ và cảm cúm, cũng như để hạ sốt. Quá nhiều ibuprofen có thể gây buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, đau dạ dày nghiêm trọng, thậm chí suy thận.

• Thuốc thông mũi như pseudoephedrine hoặc phenylephrine (có trong biệt dược như Actifed và Sudafed) có thể gây buồn ngủ quá mức nếu cho trẻ em uống thuốc với lượng lớn. Các loại thuốc này cũng có thể gây rối loạn nhịp tim, đặc biệt là khi kết hợp với các sản phẩm và thực phẩm có chứa caffeine. Ở dạng xịt mũi và nhỏ mũi, dùng quá nhiều các sản phẩm này có thể gây nghẹt mũi hoặc thậm chí khiến tình trạng nặng nề hơn.
• Oxymetazoline (thành phần hoạt tính trong Afrin) có thể gây ra tình trạng nghẹt mũi "tái phát", trong đó mũi vẫn bị nghẹt hoặc thậm chí trở nên tồi tệ hơn.

Bất kỳ triệu chứng nào được liệt kê trên đây đều cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.

Cho dù bạn đang điều trị tình trạng của con mình bằng các loại thuốc không kê đơn mua từ hiệu thuốc hay do bác sĩ kê đơn, thì việc theo dõi mọi loại thuốc dành cho trẻ em và các thành phần hoạt tính bên trong là điều rất cần thiết.

Tuy nhiên hầu hết phụ huynh sẽ không nhớ hết đang cho trẻ em uống thuốc những loại nào, đặc biệt là nếu bạn có nhiều hơn một đứa con. Vì vậy, các nhân viên y tế khuyên bạn nên tạo thói quen viết ra tên của tất cả loại thuốc cho trẻ uống, cho dù đó là thuốc OTC hay thuốc kê đơn.

Danh sách này sẽ thực sự hữu ích khi bạn đến gặp bác sĩ nhi khoa hoặc thậm chí là mang đến hiệu thuốc để chữa trị tại nhà cho trẻ. Bạn cũng nên lưu ý các loại vitamin hoặc chất bổ sung mà trẻ đang sử dụng, vì chúng cũng có thể tương tác bất lợi với một số loại thuốc.

Quan trọng nhất là cha mẹ phải đọc nhãn thông tin về thuốc trên các sản phẩm OTC và tờ hướng dẫn sử dụng thuốc đi kèm với thuốc kê đơn. Việc này là rất cần thiết mỗi khi cân nhắc cho trẻ em uống thuốc, ngay cả khi bạn nghĩ rằng đã biết rõ các thành phần. Cần lưu ý rằng các thành phần có thể thay đổi mà không được ghi chú rõ ràng trên bao bì bên ngoài. Cuối cùng là nên liên hệ với chuyên gia chăm sóc sức khỏe nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về các loại thuốc dành cho trẻ em.

Nguồn tham khảo: fda.gov